79
شعله هاي سرد

همچنين ممكن است هر يك از والدين، برخى از فرزندان خود را به علّت زيباتر بودن، باهوش تر بودن، زرنگ تر بودن، عاطفى تر بودن و يا حتّى به دليل معلول جسمى و ذهنى بودن، مورد محبّت بيشتر قرار دهد. اين محبّت بيش از حدّ والدين، موجب مى شود كه درخواست هاى فرزندان مذكور، سريع تر مورد پذيرش آنان قرار گرفته، به اعمال و گفتارشان علاقه بيشترى ابراز شود. چنين رفتارهايى براى بقيّه فرزندان، بى مهرى وتبعيضى آشكار تلقّى مى گردد وآنان رابه حسادت وادار مى سازد.
نمونه اى از تبعيض والدين در مورد فرزندان، اين است كه معمولاً والدين به سومين فرزند خود، تمايل كمترى نشان داده، با وى تعامل كمترى دارند و در نتيجه زمينه حسادت و احساس ناامنى در او را فراهم مى سازند. و اين، قاعده اى كلّى است كه: در صورت مشاهده رفتارهاى غير عادلانه در خانواده، وجود حسادت شديد و پر درد سر، امرى اجتناب ناپذير است. ۱ پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله مردى را ديد كه دو فرزندش در كنارش بودند. مرد، يكى از فرزندانش را بوسيد و از بوسيدن ديگرى غافل شد. پيامبر صلى الله عليه و آله از مشاهده اين كار وى، ناراحت شدند و فرمودند: چرا بين فرزندانت تساوى برقرار نكردى؟ ۲ در جاى ديگرى ، از ايشان روايت شده كه فرمود :
إنَّ اللّهَ تَعالى يُحِبُّ أنْ تَعْدِلوا بَينَ أوْلادِكُمْ ، حَتّى فِى الْقُبْلِ . ۳ خداوند متعال ، دوست دارد كه بين فرزندان خود، به عدالت رفتار كنيد، حتّى در بوسيدن.
رفتارهاى تبعيض آميز، به دوران كودكى محدود نمى شوند؛ بلكه اين گونه رفتارها و برخوردهاى نادرست در جامعه و محيط كار نيز موجب بروز مشكلات شده، حتّى حسادت را در بزرگ سالان موجب مى گردند. پس، همان طور كه ما بزرگ سالان،

1.روان شناسى رشد ، دفتر همكارى حوزه و دانشگاه ، ج ۱ ، ص ۴۸۴ ـ ۴۸۵.

2.مكارم الأخلاق ، ص ۱۱۳ .

3.الجامع الصغير، ص ۲۸۸، ح ۱۸۹۵؛ كنز العمّال، ج ۱۶، ص ۴۴۵، ح ۴۵۳۵۰.


شعله هاي سرد
78

اين رو اگر توانايى هاى آنها توجّه كافى را برايشان به ارمغان نياورد، احتمالاً سخت نااميد مى شوند. ۱

تربيت به شيوه هاى مختلف

همچنين در محيط هاى خانوادگى اى كه مادران شيوه ثابت و منظّمى در تربيت كودك خود ندارند و برخورد آنها متغيّر است، بيش از ساير خانواده ها، رفتارهاى حسادت آميز مشاهده مى شود. ۲

اختلاف ميان والدين

نيز اگر ميان همسران تضادى باشد، فرزندى كه از يك يا چند جهت به يكى از آنها شبيه است، هدف خشم و قصاص طرف ديگر قرار مى گيرد. طبيعى است كودكى كه به او اين گونه بى مهرى شده، به خواهر يا برادرى كه بر خلاف خودش از محبّت و نوازش برخوردار است، حسادت ورزد. ۳

برخوردهاى تبعيض آميز

برخى از پدران و مادران به دلايل گوناگون، بعضى از فرزندان را بر ديگر فرزندانشان ترجيح مى دهند و به آنان توجّه و محبّت بيشترى مى كنند. گاهى جنسيت فرزندان، عامل تبعيض مى گردد، چنان كه معمولاً مادران با پسران خود صميمى اند و پدران، بيشترين محبّت خود را متوجّه دختران مى نمايند. در نتيجه، فرزندى كه از طرف يكى از والدين، محبّت و ملاطفت كمترى دريافت نموده و شاهد رفتار غير عادلانه بوده است، نسبت به فرزند ديگر دچار حسادت گرديده، از وى متنفّر مى شود.
گاهى نيز با تولّد نوزاد جديد، والدين، بيشترين توجّه و نوازش خود را به وى اختصاص مى دهند. در اين هنگام، ساير فرزندان احساس مى كنند كه اين نوزاد ، سبب بى مهرى قرار گرفتن و فراموشى آنان گرديده است و در نتيجه به وى حسادت مى ورزند.

1.عيون أخبار الرضا عليه السلام ، ج ۱ ، ص ۲۲۳ ، ح ۶ .

2.روان شناسى رشد ، على اكبر شعارى نژاد ، ص ۴۸۴.

3.خلاصة الأقوال ، ص ۳۹ ، الرقم ۶ .

  • نام منبع :
    شعله هاي سرد
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد علي سروش
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 5553
صفحه از 168
پرینت  ارسال به