و قدرت تفكّر و توانايى حسود، از اخم و ترش رويى تا هتك حرمت، دروغ، غيبت و حتّى تخريب و قتل دانست . شخص حسود به طور معمول با ظاهرش، خود را لو مى دهد: لب هاى به هم فشرده، نگاهى عصبانى و بدخواهانه و لبخندى تمسخرآميز، از نشانه هاى ظاهرى حسادت اند . امروزه ثابت شده كه وقتى انسان دچار حسادت مى شود، قلبش سريع تر مى زند و فشار خونش بالا مى رود.
اينك، نشانه هاى رفتارى حسادت را بررسى مى كنيم:
۱. بدگويى پشت سر (غيبت)
در احاديث، معصومان عليهم السلام يكى از نشانه هاى حسود را بدگويى در پشت سر (غيبت) عنوان كرده اند. ۱ در تعريف غيبت، شهيد ثانى ، در كشف الريبة مى فرمايد:
براى غيبت، دو تعريف وجود دارد : اوّل ـ كه مشهور بين فقهاست ـ : هو ذكرُ الإنسان حال غيبته بما يكره نسبته إليه، ممّا يُعَدُّ نقصاناً فى العرف بقصد الانتقاص و الذمّ؛ و دوم: التنبيه على ما يكره نسبته إليه... . ۲ توضيح، اين كه: غيبت، عبارت است از اين كه انسانى را كه حضور ندارد، با نسبت دادن چيزى به او كه خوش آيندش نيست، ياد كنى، در حالى كه در عرف مردم ، از آن چيز، نقصان فهميده مى شود، و اين كار نيز به قصد نقصان وارد كردن به او و مذمّت او باشد.
در تعريف دوم نيز غيبت، عبارت است از آگاهى دادن به چيزى كه چنين باشد.
امام خمينى رحمه الله در كتاب چهل حديث مى فرمايد.
بدان كه حرمت غيبت، فى الجمله اجماعى [ است ]، بلكه از ضروريات فقه است و از كبائر و موقبات است. ۳
