انسان در برخورد با نادانان با آن مواجه مى شود.
در چنين مواردى، انسان بايد از برخورد و مقابله به مثل، صرف نظر كند و خُلق و خوى مدارا پيش بگيرد. او بايد سعى كند با تمرين گذشت و چشم پوشى، با چنين افرادى مدارا كرده، زود عكس العمل نشان ندهد. به عبارت ديگر، انسان بايد در برخى موارد، خود را به تغافل بزند، گويى متوجّه نشده كه ديگرى چه كرده و يا چه گفته است . او بايد برخورد ناسالم ديگران را نديده بگيرد و با اين كه در حقّ او دشمنى كرده اند، نه تنها با آنان دشمنى نورزد، بلكه به آنان خدمت كند. اگر انسان در زندگى اش از چنين خلق و خويى برخوردار باشد كه در برابر غرض ورزى و آزار و اذيّت ديگران مدارا كند، مى تواند بارش را به منزل برساند.
بتوان به حرف نرم، دل سنگ آب كردشير ازملايمت، به شكر دست يافته است. ۱
اگر از تحمّل من ظلم شد زبون، چه عجبفلك ، حريف زبردستىِ مدارا نيست. ۲
حال اگر انسان بخواهد در برابر هر كسى كه در حقّ او كوتاهى و يا دشمنى مى كند، ستيزه جويى كند و بنا بر پرخاش كردن بگذارد، نيروهايش صرف درگيرى و پرخاشگرى مى شود و از سويى خاطرش آشفته مى گردد و از سوى ديگر وقتش تلف مى شود و فرصت ها را از دست مى دهد، ضمن اين كه كدورت ها و دشمنى ها نيز افزوده مى گردد. پس، بهترين راه مواجهه با اين افراد، مداراست؛ چرا كه مدارا و نرمش با ديگران ، شيوه خردمندان و كليد درستى و رستگارى است. امام على عليه السلام مى فرمايد :
عَلَيْكَ بِالْرِّفْقِ ؛ فَإِنَّهُ مِفْتاحُ الصَّوابِ وَ سَجيَّةُ أُولِى الأَلْبابِ. ۳ بر تو باد نرمش (مدارا با ديگران)؛ زيرا آن، كليدِ درستى و روش خردمندان است.
نيز مى فرمايد: