فصل اوّل : كلّياتى درباره حسادتشناخت ماهيّت حسادت

شايد يكى از داستان هايى كه تقريباً همه با آن آشنا هستند، داستان سفيدبرفى است . در اين داستان، پاسخ آينه جادويى، ملكه را تا سر حدّ مرگ، خشمگين كرد. رنگ چهره ملكه پريد و ناگهان از درون، احساس تهى بودن كرد: آيا حق با آينه است؟ آيا آينه حقيقت را مى گويد؟ آيا سفيدبرفى ، هزار بار از او زيباتر است؟
بر اساس اين داستان تخيّلى، از همين لحظه بود كه ملكه ديگر روى آرامش نديد و انگار خارى در قلبش شروع به روييدن كرد: حسّ نابودگر « حسادت »!
در دنياى داستان ، حسّ حسادت، فقط در اشخاص بد و پليد، قرار داده مى شود؛ ولى در دنياى واقعى، هر انسانى ممكن است مانند ملكه افسانه سفيدبرفى، دچار حسادت شود.
براى مثال، وقتى در مدرسه، اعضاى تيم ورزشىِ مقابل بر شما پيروز مى شوند، مورد تشويق و تمجيد قرار مى گيرند، در حالى كه شما هم خوب بازى كرده ايد؛ امّا به هر حال، برنده نشده ايد. در چنين وقتى است كه احساس مى كنيد درباره شما بى عدالتى شده و سزاوار شكست نبوده ايد و شايد دچار حسادت هم بشويد. در چنين حالتى، احساسات متفاوتى در مغزتان شكل مى گيرد: غمگين مى شويد؛ چرا كه

است و بر اساس ايجاد پيوند ميان آيات و احاديث وارد شده درباره آن، بررسى شده است.
در فصل اوّل، كلّيات، بحث شده اند؛ اين كه : دقيقاً حسادت چيست و مراتب آن كدام است و فرق آن با غبطه و غيرت ، در چه چيز است.
فصل دوم ، به پيامدهاى حسادت، از جمله: پيامدهاى جسمانى، روانى، معنوى و نيز پيامدهاى اجتماعى پرداخته است.
در فصل سوم، نشانه هاى حسود، مورد توجّه قرار گرفته است تا از اين طريق بتوان شخص حسود را شناخت و تعاملات و معاشرت با وى را تحت كنترل خود در آورد. همچنين در اين فصل، جنبه هاى عاطفى، شناختى و رفتارى حسادت به طور مفصّل بررسى شده است.
فصل چهارم، به زمينه هاى رشد حسادت اختصاص دارد و در آن، موضوعاتى مانند: تفاوت هاى فردى، زمينه هاى خانوادگى، برخوردهاى تبعيض آميز و احساس محروميت، بررسى خواهند شد. همچنين علل پيدايش حسادت در فرد، مورد شناسايى واقع شده و به خاطر طرح موضوع « احساس حقارت »، بحث عزّت نفْس و راه هاى افزايش حرمت خود مطرح گرديده است.
در فصل پنجم ، روش هاى علمى، عملى، معنوى، عاطفى و شناختى درمان حسادت، بيان شده است.
در فصل ششم، روش هاى پيشگيرى از حسادت در دوران كودكى و بزرگ سالى، مورد بررسى واقع شده است.
و در فصل هفتم، آداب معاشرت با حسود و شيوه هاى دفع حسادت، مطرح گرديده است.
نوشته حاضر، تمام اقشار را مخاطب خود قرار داده است و مطالب آن به سبك قابل فهم براى اغلب مردم، تأليف شده است.
در پايان، از راهنمايى ها و كمك هاى مخلصانه برادر محترم، حجّة الإسلام و المسلمين عبّاس پسنديده و نيز جناب آقاى دكتر محمود گلزارى و جناب آقاى دكتر مسعود آذربايجانى كه با اخلاص، تجارب شخصى خود را دست مايه تأليف اين كتاب قرار دادند، سپاس گزارى مى كنم .
محمّدعلى سروش