75
شناخت نامه حدیث - جلد اول

۷۴.تفسير العيّاشىـ به نقل از ابو خالد كابلى ـ: امام زين العابدين عليه‏السلام فرمود: «دوست داشتم كه به من اجازه داده مى‏شد و سه چيز را به مردم مى‏گفتم، آن گاه خداوند هر كارى را دوست داشت، با من مى‏كرد». آن گاه با دستش به سينه‏اش اشاره كرد و فرمود: «امّا اراده الهى است كه ما صبر كنيم» و سپس اين آيه را تلاوت فرمود: «حتما از كسانى كه به آنها پيش از شما كتاب [الهى] داده شده و نيز از كسانى كه شرك ورزيده‏اند، سخنان دل‏آزار بسيارى [در انكار و استهزاى دين و پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله و تحريك مردم عليه اسلام]خواهيد شنيد، و اگر صبر و پروا پيشه كنيد، اين [استقامت] حتماً از كارهاى بزرگ و درخور اهمّيت است» و شروع به بالا آوردن دست خود و نهادن آن بر سينه‏اش كرد.۱

۷۵.امام باقر عليه‏السلام: اگر سه دسته انگشت‏شمار مى‏يافتم كه شايسته بودند تا علم را نزدشان امانت بگذارم، چيزهايى را مى‏گفتم كه از كاوش در حلال و حرام و آنچه تا روز قيامت روى مى‏دهد، بى‏نياز مى‏كرد.
حديث ما، سخت و ديرياب است كه به آن ايمان نمى‏آورد، جز بنده‏اى كه خداوند، قلبش را به ايمان آزموده است.

۷۶.تفسير العيّاشىـ به نقل از حمران بن اَعيَن ـ: از امام باقر عليه‏السلام، در باره امور عظيمى مانند رجعت و غير آن، سؤال كردم. فرمود: «اين چيزى كه در باره آن از من سؤال مى‏كنيد، هنوز وقتش نرسيده است. خداوند مى‏فرمايد: «بلكه آنچه را كه به دانش آن چيرگى نداشتند و هنوز تأويل آن به آنان نرسيده است، دروغ شمردند«.

1.. علاّمه مجلسى رحمه‏الله مى‏گويد : مقصود آن است كه خداى متعال به ما اجازه نداده كه در دولت باطل ، حق را آشكارا اظهار كنيم و علومى را كه در سينه داريم ، اما مردم تاب تحمّل آن را ندارند ، افشا كنيم . اگر اجازه داشتيم ، آنها را اظهار مى‏كرديم و باكى از پيامدهاى آن نداشتيم ، ولى خداوند بر ما مقرّر داشته كه در حكومت ستمكاران ، صبر و تقيّه پيشه كنيم . از اين روست كه امام عليه‏السلام به سينه‏اش اشاره كرده است ؛ زيرا اين علوم در آن نهفته است ، همان‏گونه كه امير مؤمنان عليه‏السلام فرمود : «در اين سينه ، علمى انبوه است ، كاش براى آن حاملانى مى‏يافتم» .


شناخت نامه حدیث - جلد اول
74

۷۴.تفسير العيّاشي عن أبي خالد الكابلي: قالَ عَلِيُّ بنُ الحُسَينِ عليه‏السلام: لَوَدِدتُ أنَّهُ اُذِنَ لي فَكَلَّمتُ النّاسَ ثَلاثا ثُمَّ صَنَعَ اللّه‏ُ بي ما أحَبَّ. قالَ بِيَدِهِ عَلى صَدرِهِ ثُمَّ قالَ: ولكِنَّها عَزمَةٌ مِنَ اللّه‏ِ أن نَصبِرَ ؛ ثُمَّ تَلا هذِهِ الآيَةَ: «وَلَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِن قَبْلِكُمْ وَمِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا أَذىً كَثِيرًا وَإِن تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ»۱، وأَقبَلَ يَرفَعُ يَدَهُ ويَضَعُها عَلى صَدرِهِ۲.۳

۷۵.الإمام الباقر عليه‏السلام: لَو أجِدُ ثَلاثَةَ رَهطٍ أستَودِعُهُمُ العِلمَ وهُم أهلٌ لِذلِكَ لحَدَّثتُ بِما لا يَحتاجُ فيهِ إلى نَظَرٍ في حَلالٍ ولا حَرامٍ وما يَكونُ إلى يَومِ القِيامَةِ ؛ إنَّ حَديثَنا صَعبٌ مُستَصعَبٌ لا يُؤمِنُ بِهِ إلاّ عَبدٌ امتَحَنَ اللّه‏ُ قَلبَهُ لِلإِيمانِ.۴

۷۶.تفسير العيّاشي عن حمران بن أعين: سَأَلتُ أبا جَعفَرٍ عليه‏السلام عَنِ الاُمورِ العِظامِ مِنَ الرَّجعَةِ وغَيرِها، فَقالَ: إنَّ هذَا الَّذي تَسأَ لونّي عَنهُ لَم يَأتِ أوانُهُ، قالَ اللّه‏ُ: «بَلْ كَذَّبُوا بِمَا لَمْ يُحِيطُوا بِعِلْمِهِ وَ لَمَّا يَأْتِهِمْ تَأْوِيلُهُ»۵.۶

1.. آل عمران : ۱۸۶ .

2.. قال المجلسي قدس‏سره : الغرض أنّ اللّه‏ تعالى لم يؤذن لنا في دولة الباطل أن نظهر الحقّ علانية ، ونخرج ما في صدورنا من علوم لا يحتملها الناس ، ولو كنّا مأذونين لأظهرناها ولم نبالِ بما أصابنا منهم ، ولكنّ اللّه‏ عزم علينا بالصبر والتقيّة في دول الظالمين ، ولذا أشار عليه‏السلام بيده إلى صدره ، فإنّ العلم مكتوم فيه ، كما قال أمير المؤمنين عليه‏السلام : «إنّ هاهنا لعلما جمّا لو وجدت له حملة» بحار الأنوار : ج ۶۸ ص ۲۲۴ ذيل ح ۱۷ .

3.. تفسير العيّاشي : ج ۱ ص ۲۱۰ ح ۱۷۱ ، الغيبة للنعماني : ص ۱۹۸ ح ۶ نحوه ، بحار الأنوار : ج ۶۸ ص ۲۲۳ ح ۱۷ .

4.. بصائر الدرجات : ص ۴۷۸ ح ۱ ، الاُصول الستّة عشر كتاب محمّد بن المثنّى الحضرمي : ص ۲۶۹ نحوه وكلاهما عن ذريح عن الإمام الصادق عليه‏السلام ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۲۱۲ ح ۱ .

5.. يونس : ۳۹ .

6.. تفسير العيّاشي : ج ۲ ص ۱۲۲ ح ۲۰ ، مختصر بصائر الدرجات : ص ۲۴ عن زرارة عن الإمام الصادق عليه‏السلامنحوه ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۷۰ ح ۲۶ وراجع تفسير القمّي : ج ۱ ص ۳۱۲ .

  • نام منبع :
    شناخت نامه حدیث - جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری با همکاری جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1397
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1802
صفحه از 501
پرینت  ارسال به