پژوهشى در باره جامعيت قرآن۱
از مباحث مهم و بحث برانگيز در باره قرآن، جامعيت اين كتاب الهى است كه تشريح و بررسى دقيق اين موضوع، مىتواند نوع نگاه ما به قرآن و ميزان بهرهبردارى ما از آن را، معيّن كند.
گفتنى است روايات اهل بيت عليهمالسلام در اين باره را به دو دسته مىتوان تقسيم كرد:
دسته اوّل، رواياتى هستند كه كتاب و سنّت را جامع علوم و معارف دانستهاند؛ مانند: رواياتى كه پيشتر با عنوان «همه چيز در كتاب و سنّت است»، گذشت.
دسته دوم، رواياتى كه همانند ظاهر شمارى از آيات، جامعيت قرآن را به طور مطلق، ذكر كردهاند كه در ادامه بحث، با عنوان «جامعيت مطلق»، خواهند آمد.۲
با اندكى تأمّل در اين دو دسته روايات و در نظر داشتن اين نكته كه سنّت، در حقيقت، تبيين و تفسير قرآن است۳، روشن مىشود كه اين روايات، نه تنها تعارضى با هم ندارند، بلكه مكمّل يكديگرند. اكنون بايد ببينيم مراد از جامعيت قرآن چيست؟
1.. اين پژوهش، را فاضل گرامى آقاى سيّد حامد علىزاده موسوى، نگاشته و توسّط مؤلّف، تكميل شده است.
2.. براى آگاهى از روايات بيشتر در اين باره، مىتوانيد به شناختنامه قرآن: جلد دوم فصل ششم «جامعيت قرآن»، مراجعه فرماييد.
3.. «وَ أَنزَلْنَا إِلَيْكَ الذّكْرَ لِتُبَيّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزّلَ إِلَيْهِمْ ؛ و اين قرآن را به سوى تو فرود آورديم تا براى مردم، آنچه را به سوى ايشان نازل شده است، توضيح دهى» نحل: آيه ۴۴.
