57
شناخت نامه حدیث - جلد اول

حديث

۵۸.امام صادق عليه‏السلام: هيچ چيز نيست، مگر آن كه در باره آن، [رهنمودى] در كتاب و سنّت آمده است.

۵۹.بصائر الدرجاتـ به نقل از خيثم ـ: به امام صادق عليه‏السلام گفتم: چيزى هست كه در كتاب و سنّت [رهنمودى درباره آن] نباشد ؟ فرمود: «نه». گفتم: اگر چيزى [نو پديد] بيايد، چه ؟ فرمود: «نمى‏آيد».
چند بار اين سخن را برايشان تكرار كردم، فرمود: «[چيزى بى راه حلّ پديد] نمى‏آيد». سپس فرمود: «اى خيثم، [هر مسئله‏اى پديد بيايد، امام] به توفيق و الهام الهى به پاسخ آن، [بر مبناى كتاب و سنّت] ره‏نمون مى‏شود.۱ آن گونه نيست كه تو مى‏پندارى [با اجتهاد و تفكّر و مانند انسان‏هاى عادى به آن برسد]».

۶۰.بصائر الدرجاتـ به نقل از سورة بن كليب ـ: به امام صادق عليه‏السلام گفتم: امام [معصوم] به كمك چه چيزى فتوا مى‏دهد ؟ فرمود: «با كتاب خدا». گفتم: آنچه را كه در كتاب نيست، چه ؟ فرمود: «با سنّت». گفتم: اگر در كتاب و سنّت نبود ؟ فرمود: «چيزى نيست كه در كتاب و سنّت نباشد». سپس اين را يك يا دو بار ديگر تكرار كردم. فرمود: «استوار داشته مى‏شود و موفّق مى‏گردد، امّا آنچه تو مى‏پندارى، نه».

۶۱.دعائم الإسلام: از امام صادق عليه‏السلام سؤال شد: قاضى با چه حكم مى‏كند ؟ فرمود: «با كتاب خدا». گفته شد: آنچه در كتاب نيست، چه ؟ فرمود: «با سنّت». گفته شد: اگر در كتاب و سنّت نبود ؟ فرمود: «چيزى از دين خدا نيست، جز آن كه در كتاب و سنّت، آمده است. خداوند، دين را كامل كرده است. خداوند متعال فرموده است: «امروز، دينتان را برايتان كامل كردم» تا آخر آيه». آن گاه فرمود: «خداوند، هر كس از خلقش را كه بخواهد، به الهام و توفيق خود، استوار مى‏دارد و آن گونه نيست كه شما مى‏پنداريد».

1.. علاّمه مجلسى فرموده است : يعنى با الهامى از سوى خداوند و القاى روح القدس ، آن گونه كه در باب «امامت» ]بحار الأنوار] مى‏آيد .


شناخت نامه حدیث - جلد اول
56

الحديث

۵۸.الإمام الصادق عليه‏السلام: ما مِن شَيءٍ إلاّ وفيهِ كِتابٌ أو سُنَّةٌ.۱

۵۹.بصائر الدرجات عن خيثم عن الإمام الصادق عليه‏السلام، قال: قُلتُ لَهُ: يَكونُ شَيءٌ لا يَكونُ فِي الكِتابِ وَالسُّنَّةِ ؟ قالَ: لا. قُلتُ: فَإِن جاءَ شَيءٌ ؟ قالَ: لا يَجيءُ. فَأَعَدتُ عَلَيهِ مِرارا، فَقالَ: لا يَجيءُ. ثُمَّ قالَ: يا خَيثَمُ ! يُوَفِّقُ ويُسَدِّدُ۲، لَيسَ حَيثُ تَذهَبُ.۳

۶۰.بصائر الدرجات عن سورة بن كليب: قُلتُ لِأَبي عَبدِ اللّه‏ِ عليه‏السلام: بِأَيِّ شَيءٍ يُفتِي الإِمامُ ؟ قالَ: بِالكِتابِ. قُلتُ: فَما لَم يَكُن فِي الكِتابِ ؟ قالَ: بِالسُّنَّةِ. قُلتُ: فَما لَم يَكُن فِي الكِتابِ وَالسُّنَّةِ ؟ قالَ: لَيسَ شَيءٌ إلاّ فِي الكِتابِ وَالسُّنَّةِ. قالَ: فَكَرَّرتُ مَرَّةً أوِ اثنَتَينِ، قالَ: يُسَدِّدُ ويُوَفِّقُ، فَأَمّا ما تَظُنُّ فَلا.۴

۶۱.دعائم الإسلام: عَن جَعفَرِ بنِ مُحَمَّدٍ عليه‏السلام أنَّهُ سُئِلَ عَمّا يَقضي بِهِ القاضي، قالَ: بِالكِتابِ. قيلَ: فَما لَم يَكُن فِي الكِتابِ ؟ قالَ: بِالسُّنَّةِ. قيلَ: فَما لَم يَكُن فِي الكِتابِ ولا فِي السُّنَّةِ ؟ قالَ: لَيسَ شَيءٌ مِن دينِ اللّه‏ِ إلاّ وهُوَ فِي الكِتابِ وَالسُّنَّةِ، قَد أكمَلَ اللّه‏ُ الدّينَ ؛ قالَ اللّه‏ُ تَعالى: «الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ...»۵ الآيَةَ. ثُمَّ قالَ عليه‏السلام: يُوَفِّقُ اللّه‏ُ ويُسَدِّدُ لِذلِكَ مَن يَشاءُ مِن خَلقِهِ، ولَيسَ كَما تَظُنّونَ.۶

1.. الكافي : ج ۱ ص ۵۹ ح ۴ عن حمّاد .

2.. في بحار الأنوار: «بتوفيق وتسديد». قال المجلسي قدس‏سره : قوله عليه‏السلام : بتوفيق وتسديد ؛ أي بإلهام من اللّه‏ وإلقاء من روح القدس كما يأتي في كتاب الإمامة ، و«ليس حيث تذهب» من الاجتهاد والقول بالرأي بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۷۵ ذيل ح ۱۶ .

3.. بصائر الدرجات : ص ۳۸۸ ح ۳ ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۷۵ ح ۱۶ .

4.. بصائر الدرجات : ص ۳۸۷ ح ۱ ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۷۵ ح ۱۵ .

5.. المائده : ۳ .

6.. دعائم الإسلام : ج ۲ ص ۵۳۵ ح ۱۹۰۰ ، مستدرك الوسائل : ج ۱۷ ص ۲۵۲ ح ۲۱۲۶۲ .

  • نام منبع :
    شناخت نامه حدیث - جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری با همکاری جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1397
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1767
صفحه از 501
پرینت  ارسال به