۷ / ۲
موانع فهم حديث
الف ـ قصور فهم
۴۸۶.امام على عليهالسلام: حديث، تنها از چهار دسته به شما مىرسد و دسته پنجمى نداريم.... مردى كه چيزى از پيامبر خدا صلىاللهعليهوآله شنيده، امّا آن را به معناى درستش نفهميده و در آن، دچار توهّم شده است، ولى قصد دروغ گفتن ندارد، بلكه آن حديث را در دست دارد، به آن معتقد است و عمل مىكند و نقلش مىنمايد و مىگويد: «من آن را از پيامبر خدا صلىاللهعليهوآله شنيدهام» و اگر مسلمانان مىدانستند كه آن، توهّمى بيش نيست، آن را از او نمىپذيرفتند و اگر او خود مىدانست كه آن توهّم است، آن را كنار مىافكند.
۴۸۷.تأويل مختلف الحديثـ به نقل از منهال بن عمرو ـ: على عليهالسلام به ابو مسعود گفت: تو براى مردم فتوا مىدهى؟ گفت: آرى و به آنان مىگويم كه آخر [الزمان] شرّ است. على عليهالسلام فرمود: به من بگو، آيا چيزى در اين باره [از پيامبر صلىاللهعليهوآله] شنيدهاى؟ گفت: شنيدم مىفرمايد: سال صد [هجرى] بر مردم درنمىآيد جز آن كه كسى روى زمين نمانده است.
على عليهالسلام فرمود: خطا كرده و سوراخ دعا را گم كردهاى. اين را درباره حاضران مجلسش فرمود و الاّ مگر آسايش [ابدى] فقط پس از صد سال است؟
ب ـ تحريف لفظى
۴۸۸.معانى الأخبارـ به نقل از احمد بن مبارك ـ: مردى به امام صادق عليهالسلام گفت: در حديثى روايت مىشود كه فردى به اميرمؤمنان عليهالسلام گفت: من، تو را دوست مىدارم. امام عليهالسلام فرمود: «پوششى در مقابل فقر، آماده كن».
امام صادق عليهالسلام فرمود: «اين گونه نگفت ؛ بلكه به او فرمود: "[با اين دوست داشتن] پوششى براى فقر و نيازت، آماده ساختهاى" ؛ يعنى براى روز قيامت».
