427
شناخت نامه حدیث - جلد اول

۶ / ۵

گزارش‏هايى در نهى از نگارش حديث

۴۵۵.پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: از قول من ننويسيد. هر كس چيزى غير از قرآن از من نوشته است، آن را محو كند. از قول من، حديث بگوييد كه اشكالى ندارد.۱

۴۵۶.پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: بنى اسرائيل، كتابى نوشتند و از آن پيروى كردند و تورات را رها كردند.

۴۵۷.مسند ابن حنبلـ به نقل از ابوهُرَيره ـ: ما نشسته بوديم و آنچه را از پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مى‏شنيديم، مى‏نوشتيم كه [از خانه]سوى ما آمد و فرمود: «چه مى‏نويسيد ؟». گفتيم: آنچه از تو مى‏شنويم. فرمود: «آيا كتابى كنار كتاب خدا [مى‏نويسيد]؟ !». گفتيم: آنچه [از شما]مى‏شنويم [، مى‏نويسيم]. پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمود: «كتاب خدا را بنويسيد، تنها كتاب خدا را بنويسيد. آيا كتابى ديگر غير از كتاب خدا [را نيز مى‏نويسيد] ! فقط كتاب خدا، را بنويسيد و آن را با چيز ديگرى در نياميزيد».
سپس ما آنچه را نوشته بوديم، در يك جا گِرد آورديم و آنها را سوزانديم. گفتيم: اى پيامبر خدا! آيا از قول شما حديث نقل كنيم ؟ فرمود: «آرى. از قول من، حديث نقل كنيد كه اشكالى ندارد. هر كس عامدانه بر من دروغ ببندد، بايد جايگاهش را از آتش برگيرد». گفتيم: اى پيامبر خدا ! آيا از بنى اسرائيل، حديث نقل كنيم ؟ فرمود: «آرى. از بنى اسرائيل هم حديث، نقل كنيد و اشكالى ندارد. زيرا شما از آنها چيزى نقل نمى‏كنيد، جز آن كه شگفت‏تر از آن هم در ايشان هست».

ر. ك: ح ۵۸۹.

1.. علاّمه مجلسى رحمه‏الله مى‏گويد : ترديدى نيست كه مسلمانان اتفاق نظر دارند تحريم نگاشتن [حديث] از سوى پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ، [سخنى] باطل است .


شناخت نامه حدیث - جلد اول
426

۶ / ۵

ما رُوِيَ فِي النَّهيِ عَن كِتابَةِ الحَديثِ

۴۵۵.رسول اللّه‏ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: لا تَكتُبوا عَنّي، ومَن كَتَبَ عَنّي غَيرَ القُرآنِ فَليَمحُهُ، وحَدِّثوا عَنّي ولا حَرَجَ.۱

۴۵۶.عنه صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: إنَّ بَني إسرائيلَ كَتَبوا كِتابا فَاتَّبَعوهُ وتَرَكُوا التَّوراةَ.۲

۴۵۷.مسند ابن حنبل عن أبي هريرة: كُنّا قُعودا نَكتُبُ ما نَسمَعُ مِنَ النَّبِيِّ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله، فَخَرَجَ عَلَينا فَقالَ: ما هذا تَكتُبونَ ؟ فَقُلنا: ما نَسمَعُ مِنكَ، فَقالَ: أكِتابٌ مَعَ كِتابِ اللّه‏ِ ؟ ! فَقُلنا: ما نَسمَعُ، فَقالَ: اُكتُبوا كِتابَ اللّه‏ِ، امحَضوا كِتابَ اللّه‏ِ، أكِتابٌ غَيرَ كِتابِ اللّه‏ِ ؟ ! امحَضوا كِتابَ اللّه‏ِ أو خَلِّصوهُ.
قالَ: فَجَمَعنا ما كَتَبنا في صَعيدٍ واحِدٍ ثُمَّ أحرَقناهُ بِالنّارِ. قُلنا: أي رَسولَ اللّه‏ِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ! أنَتَحَدَّثُ عَنكَ ؟ قالَ: نَعَم تَحَدَّثوا عَنّي ولا حَرَجَ، ومَن كَذَبَ عَلَيَّ مُتَعَمِّدا فَليَتَبَوَّأ مَقعَدَهُ مِنَ النّارِ. قالَ: فَقُلنا: يا رَسولَ اللّه‏ِ ! أنَتَحَدَّثُ عَن بَني إسرائيلَ ؟ قالَ: نَعَم تَحَدَّثوا عَن بَني إسرائيلَ ولا حَرَجَ، فَإِنَّكُم لا تُحَدِّثونَ عَنهُم بِشَيءٍ إلاّ وقَد كانَ فيهِم أعجَبَ مِنهُ.۳

راجع: ح ۵۸۹.

1.. صحيح مسلم : ج ۴ ص ۲۲۹۸ ح ۷۲ ، السنن الكبرى للنسائي : ج ۵ ص ۱۱ ح ۸۰۰۸ ، سنن الدارمي : ج ۱ ص ۱۲۶ ح ۴۵۶ ، مسند ابن حنبل : ج ۴ ص ۱۱۳ ح ۱۱۵۳۶ كلّها عن أبي سعيد الخدري وليس في الثلاثة الأخيرة ذيله من «وحدّثوا عنِّي» ، كنز العمّال : ج ۱۰ ص ۲۲۱ ح ۲۹۱۶۸ ؛ عوالي اللآلي : ج ۱ ص ۶۸ ح ۱۱۸ عن طرق أهل السنّة ، بحار الأنوار : ج ۳۰ ص ۴۰۱ ذيل ح ۱۷۳ وقال المجلسي : «ولا ريب في أنّ تحريم الكتابة عن الرسول صلى‏الله‏عليه‏و‏آلهباطل باتّفاق أهل الإسلام» وراجع الكامل في ضعفاء الرجال : ج ۵ ص ۱۷۷۱ .

2.. المعجم الأوسط : ج ۵ ص ۳۵۹ ح ۵۵۴۸ عن أبي موسى الأشعري ، سنن الدارمي : ج ۱ ص ۱۳۲ ح ۴۸۶ ، تقييد العلم : ص ۵۶ كلاهما من دون إسنادٍ إلى أحدٍ من أهل البيت عليهم‏السلام ، كنز العمّال : ج ۱ ص ۱۷۷ ح ۸۹۳ وراجع الطبقات الكبرى : ج ۳ ص ۲۸۷ وعلل الحديث للدارقطني : ج ۷ ص ۲۱۶ .

3.. مسند ابن حنبل : ج ۴ ص ۲۷ ح ۱۱۰۹۲ ، تقييد العلم : ص ۳۴ نحوه ، مجمع الزوائد : ج ۱ ص ۳۷۸ ح ۶۷۲ وراجع الأباطيل والمناكير والمشاهير : ص ۵۸ .

  • نام منبع :
    شناخت نامه حدیث - جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری با همکاری جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1397
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1433
صفحه از 501
پرینت  ارسال به