399
شناخت نامه حدیث - جلد اول

۴۴۳.فضائل الصحابة، ابن حنبل ـ به نقل از معمَر ـ: از زُهرى پرسيدم: نويسنده صلح‏نامه حديبيه چه كسى بود ؟ او خنديد و گفت: نويسنده صلح‏نامه، على عليه‏السلام بود، ولى اگر از اينها ـ يعنى از امويان ـ بپرسى، مى‏گويند: عثمان بود».

۴۴۴.المعجم الأوسطـ به نقل از ابو هُرَيره ـ: مردى از حافظه بدش به پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله شِكوه كرد. حضرت فرمود: «از دست راستت براى حفظ كردنت، كمك بگير [و بنويس]».

۴۴۵.سنن الترمذىـ به نقل از ابو هُرَيره ـ: مردى انصارى نزد پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مى‏آمد و مى‏نشست و از ايشان، حديث مى‏شنيد و از آن خوشش مى‏آمد، امّا به يادش نمى‏مانْد. او به پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله شِكوه كرد و گفت: اى پيامبر خدا ! من از شما حديث مى‏شنوم و خوشم مى‏آيد، امّا در حافظه‏ام نمى‏ماند. پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمود: «از دست راستت كمك بگير» و با دستش به نوشتن، اشاره كرد.

۴۴۶.مسند ابن حنبلـ به نقل از عبد اللّه‏ بن عمرو ـ: گفتم: اى پيامبر خدا ! ما احاديثى از تو مى‏شنويم كه آنها را حفظ نمى‏شويم. آيا آنها را ننويسيم ؟ فرمود: «چرا، آنها را بنويسيد».

۴۴۷.المعجم الكبيرـ به نقل از رافع بن خديج ـ: گفتم: اى پيامبر خدا ! ما از تو چيزهايى مى‏شنويم. آنها را بنويسيم ؟ فرمود: «بنويسيد كه مشكلى نيست».


شناخت نامه حدیث - جلد اول
398

۴۴۳.فضائل الصحابة لابن حنبل عن معمَر: سَأَلتُ الزُّهرِيَّ: مَن كانَ كاتِبَ الكِتابِ يَومَ الحُدَيبِيَةِ ؟ فَضَحِكَ وقالَ: هُوَ عَلِيٌّ عليه‏السلام، ولَو سَأَلتَ هؤُلاءِ قالوا: عُثمانُ ؛ يَعني بَني اُمَيَّةَ.۱

۴۴۴.المعجم الأوسط عن أبي هريرة: إنَّ رَجُلاً شَكا إلى رَسولِ اللّه‏ِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله سوءَ الحِفظِ، فَقالَ: اِستَعِن بِيَمينِكَ عَلى حِفظِكَ.۲

۴۴۵.سنن الترمذي عن أبي هريرة: كانَ رَجُلٌ مِنَ الأَنصارِ يَجلِسُ إلَى النَّبِيِّ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله، فَيَسمَعُ مِنَ النَّبِيِّ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله الحَديثَ فَيُعجِبُهُ ولا يَحفَظُهُ، فَشَكا ذلِكَ إلَى النَّبِيِّ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله، فَقالَ: يا رَسولَ اللّه‏ِ ! إنّي أسمَعُ مِنكَ الحَديثَ فَيُعجِبُني ولا أحفَظُهُ. فَقالَ رَسولُ اللّه‏ِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: «اِستَعِن بِيَمينِكَ» وأَومَأَ بِيَدِهِ لِلخَطِّ.۳

۴۴۶.مسند ابن حنبل عن عبد اللّه‏ بن عمرو: قُلتُ: يا رَسولَ اللّه‏ِ ! إنّا نَسمَعُ مِنكَ أحاديثَ لا نَحفَظُها، أفَلا نَكتُبُها ؟ قالَ: بَلى فَاكتُبوها.۴

۴۴۷.المعجم الكبير عن رافع بن خديج: قُلتُ: يا رَسولَ اللّه‏ِ ! إنّا نَسمَعُ مِنكَ أشياءَ، فَنَكتُبُها ؟ فَقالَ: اُكتُبوا ولا حَرَجَ.۵

1.. فضائل الصحابة لابن حنبل : ج ۲ ص ۵۹۱ ح ۱۰۰۲ ، السنن الكبرى للنسائي : ج ۵ ص ۱۶۷ ح ۸۵۷۶ ، خصائص أمير المؤمنين عليه‏السلامللنسائي : ص ۳۳۳ كلاهما عن علقمة بن قيس عن الإمام عليّ عليه‏السلاموفيهما «إنّي كنت كاتب رسول اللّه‏ صلى‏الله‏عليه‏و‏آلهيوم الحديبية» ، المصنّف لعبد الرزّاق : ج ۵ ص ۳۴۳ ح ۹۷۲۲ ، الدرّ المنثور : ج ۷ ص ۵۳۲ ؛ المناقب لابن شهرآشوب : ج ۲ ص ۲۴ عن ابن عبّاس وفيه «إنّ كاتب الكتاب يوم الحديبية عليّ بن أبي طالب ، بحار الأنوار : ج ۳۸ ص ۲۲۱ ذيل ح ۲۳ .

2.. المعجم الأوسط : ج ۱ ص ۲۴۴ ح ۸۰۱ و ج ۳ ص ۱۶۹ ح ۲۸۲۵ عن أنس ، نوادر الاُصول : ج ۱ ص ۱۰۷ عن ابن عبّاس وليس فيهما «على حفظك» ، تقييد العلم : ص ۶۷ ، كنز العمّال : ج ۱۰ ص ۲۴۹ ح ۲۹۳۳۳ .

3.. سنن الترمذي : ج ۵ ص ۳۹ ح ۲۶۶۶ ، تفسير القرطبي : ج ۱۱ ص ۲۰۶ ، كنز العمّال : ج ۱۰ ص ۲۴۵ ح ۲۹۳۰۵ ؛ منية المريد : ص ۲۶۷ و ص ۳۴۰ وفيهما «أيّ خطّ» بدل «للخطّ» ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۵۲ ح ۳۶ وراجع المعجم الأوسط : ج ۱ ص ۲۴۴ ح ۸۰۱ .

4.. مسند ابن حنبل : ج ۲ ص ۶۷۳ ح ۷۰۳۸ ، تاريخ دمشق : ج ۳۱ ص ۲۵۹ ح ۶۵۲۱ وفيه «أشياء» بدل «أحاديث» ، تقييد العلم : ص ۷۵ ، المحدّث الفاصل بين الراوي والواعي : ص ۳۶۵ ح ۳۱۷ .

5.. المعجم الكبير : ج ۴ ص ۲۷۶ ح ۴۴۱۰ ، تقييد العلم : ص ۷۲ و ص ۷۴ عن عبداللّه‏ بن عمرو بن العاص ، المحدّث الفاصل بين الراوي والواعي : ص ۳۶۹ ح ۳۳۱ . كنز العمّال : ج ۱۰ ص ۲۳۲ ح ۲۹۲۲۲ .

  • نام منبع :
    شناخت نامه حدیث - جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری با همکاری جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1397
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1577
صفحه از 501
پرینت  ارسال به