295
شناخت نامه حدیث - جلد اول

۳۲۵.امام على عليه‏السلام: هر دانشى چنان نيست كه صاحب آن دانش بتواند آن را براى همه مردم تفسير كند ؛ چون برخى از آنان، قوى و برخى ضعيف‏اند و بخشى از آنان، تاب فراگيرى علم را دارند و بخشى ديگر ندارند، مگر آن كه خداوند، فراگيرى آن را بر دوستان خاصّ خود، آسان سازد و بر [فهم] آن، يارى‏شان كند.

۳۲۶.امام على عليه‏السلام: با مردم، طبق آنچه مى‏پذيرند، معاشرت كنيد و آنچه را انكار مى‏كنند، وا گذاريد و آنان را عليه خودتان و ما مشورانيد ؛ زيرا [فهم] امر ما، سخت و دشوارياب است كه جز فرشته‏اى مقرّب يا پيامبرى فرستاده شده يا بنده‏اى كه خداوند، دل او را به ايمان آزموده باشد، تاب تحمّل آن را ندارد.

۳۲۷.امام على عليه‏السلام ـ در حكمت‏هاى منسوب به ايشان ـ: در آنچه از دانش به تو عطا شده است، با عموم مردم، آن گونه رفتار مكن كه با خاصّان مى كنى و بدان كه خداى سبحان، مردانى دارد كه رازهاى پنهانى را نزد ايشان به امانت نهاده و آنان را از افشاى آنها، باز داشته است و سخن آن بنده شايسته با موسى را به ياد داشته باش كه به وى گفته بود: «آيا در پىِ تو بيايم تا از هدايت‏هايى كه به تو آموخته شده است، به من بياموزى ؟»[و او] گفت: «تو، توان شكيبايى بر همراهى مرا ندارى و چگونه بر چيزى كه از آن خبر ندارى، شكيبايى كنى ؟!».


شناخت نامه حدیث - جلد اول
294

۳۲۵.الإمام عليّ عليه‏السلام: لَيسَ كُلُّ العِلمِ يَستَطيعُ صاحِبُ العِلمِ أن يُفَسِّرَهُ لِكُلِّ النّاسِ ؛ لِأَنَّ مِنهُمُ القَوِيَّ وَالضَّعيفَ، ولِأَنَّ مِنهُ ما يُطاقُ حَملُهُ ومِنهُ ما لا يُطاقُ حَملُهُ، إلاّ مَن يُسَهِّلُ اللّه‏ُ لَهُ حَملَهُ وأَعانَهُ عَلَيهِ مِن خاصَّةِ أولِيائِهِ.۱

۳۲۶.عنه عليه‏السلام: خالِطُوا النّاسَ بِما يَعرِفونَ، ودَعوهُم مِمّا يُنكِرونَ، ولا تَحمِلوهُم عَلى أنفُسِكُم وعَلَينا ؛ إنَّ أمرَنا صَعبٌ مُستَصعَبٌ لا يَحتَمِلُهُ إلاّ مَلَكٌ مُقَرَّبٌ، أو نَبِيٌّ مُرسَلٌ، أو عَبدٌ قَدِ امتَحَنَ اللّه‏ُ قَلبَهُ لِلإِيمانِ.۲

۳۲۷.عنه عليه‏السلام ـ فِي الحِكَمِ المَنسوبَةِ إلَيهِ ـ: لا تُعامِلِ العامَّةَ فيما اُنعِمَ بِهِ عَلَيكَ مِنَ العِلمِ كَما تُعامِلُ الخاصَّةَ. وَاعلَم أنَّ لِلّهِ سُبحانَهُ رِجالاً أودَعَهُم أسرارا خَفِيَّةً، ومَنَعَهُم عَن إشاعَتِها. وَاذكُر قَولَ العَبدِ الصّالِحِ لِموسى وقَد قالَ لَهُ: «هَلْ أَتَّبِعُكَ عَلَى أَن تُعَلِّمَنِ مِمَّا عُلِّمْتَ رُشْدًا»۳، قالَ: «إِنَّكَ لَن تَسْتَطِيعَ مَعِىَ صَبْرًا * وَ كَيْفَ تَصْبِرُ عَلَى مَا لَمْ تُحِطْ بِهِ خُبْرًا»۴.۵

1.. التوحيد : ص ۲۶۸ ح ۵ عن أبي معمر السعداني ، بحار الأنوار : ج ۶ ص ۱۴۲ ح ۶ .

2.. الخصال : ص ۶۲۴ ح ۱۰ عن أبي بصير ومحمّد بن مسلم عن الإمام الصادق عن آبائه عليهم‏السلام ، بصائر الدرجات : ص ۲۶ ح ۲ بزيادة «مؤمن» بعد «عبد» ، الخرائج والجرائح : ج ۲ ص ۷۹۴ ح ۳ كلاهما عن أبي بصير ومحمّد بن مسلم عن الإمام الصادق عليه‏السلام ، غرر الحكم : ج ۳ ص ۴۴۳ ح ۵۰۵۱ وليس فيهما ذيله من «لا يحتمله» ، مختصر بصائر الدرجات : ص ۱۲۶ عن أبي بصير عن الإمام الصادق عليه‏السلام وفيه «مؤمن» بدل «عبد» ، بحار الأنوار : ج ۱۰ ص ۱۰۲ ح ۱ .

3.. الكهف : ۶۶ .

4.. الكهف : ۶۷ ـ ۶۸ .

5.. شرح نهج البلاغة لابن أبي الحديد : ج ۲۰ ص ۳۴۵ ح ۹۶۸ .

  • نام منبع :
    شناخت نامه حدیث - جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری با همکاری جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1397
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1657
صفحه از 501
پرینت  ارسال به