249
شناخت نامه حدیث - جلد اول

۲۶۵.پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: علم بياموزيد ؛ زيرا كسى از امّتم در آخرْ زمان حديث را از قول من نقل مى‏كند و نام هيچ راوى آن را ذكر نمى‏كند، جز آن كه فرشته بشارت دهنده‏اى از فرشتگان، نزد آن فرد [اوّل] مى‏آيد و مى‏گويد: «فلانى پسر فلانى، حديثى چنين و چنان را از تو نقل كرد و ياد تو را پس از مرگت زنده ساخت». آن مرد مى‏گويد: «خدايا! روز قيامت به من توانى بده تا او را از آتش بِرَهانم، همان گونه كه او مرا پس از مرگم ياد كرد».

۲۶۶.سنن الترمذىـ به نقل از عمرو بن عوف مَزَنى ـ: پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله به بلال بن حارث فرمود: «بدان». او گفت: چه چيزى را بدانم، اى پيامبر خدا ؟ ! فرمود: «بدان، اى بلال !» گفت: چه چيزى را بدانم، اى پيامبر خدا ؟ فرمود: «هر كس سنّتى از سنّت‏هاى مرا زنده كند كه پس از من فراموش شده، پاداش او مانند كسانى است كه به آن عمل كنند، بى آن كه از پاداش آنان، چيزى كاسته شود و هر كس بدعت گم‏راه كننده‏اى پايه گذارد كه خدا و پيامبرش بدان راضى نيستند، گناهى همچون گناهان كسانى كه به آن عمل مى‏كنند به گردن اوست، بى آن كه چيزى از بار گناهان آنان بكاهد».

۲۶۷.پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: هر كس حديثى را به امّتم برساند كه با آن، سنّتى را برپا دارد يا بدعتى را در هم شكند، بهشت، از آنِ اوست.

۲۶۸.امام صادق عليه‏السلام: منزلت شيعيان ما را نزد ما به اندازه نقل رواياتشان از ما و فهم ايشان از [سخنان] ما بشناسيد.

۲۶۹.امام صادق عليه‏السلام: منزلت‏هاى مردم را به اندازه نقل حديثشان از ما بشناسيد.

۲۷۰.رجال الكشّىـ به نقل از محمّد بن احمد در حديثى كه سند آن را به امام صادق عليه‏السلام مى‏رسانَد ـ: فرمود: «منزلتِ شيعيان ما را از اندازه رواياتى كه به خوبى از ما مى‏دانند، بشناسيد. ما فقيه آنها را فقيه (دين‏شناس) نشماريم، مگر اين كه محدَّث۱ باشد». گفته شد: آيا مؤمن هم محدَّث مى‏شود ؟ فرمود: «مفهَّم مى‏شود و مفهَّم، محدَّث است».

1.. در اصطلاح ، مُحدَّث ، كسى است كه علوم و اخبار الهى به وسيله الهام يا صداى فرشته به او مى‏رسد، امّا خودِ فرشته را نمى‏بيند و مفهَّم تفهيم شده، كسى است كه از طريق پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله و ائمّه عليهم‏السلام، تفسير و تأويل قرآن به او فهمانيده شده باشد . در اين جا ، راوىِ مخاطب امام از واژه «محدَّث» ، چنين برداشت كرده كه به او الهام مى‏شود ، اما امام عليه‏السلام فرموده كه مقصودش ، معناى لغوى آن است ، يعنى كسى كه به او حديث گفته مى‏شود و او مى‏فهمد . م .


شناخت نامه حدیث - جلد اول
248

۲۶۵.عنه صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: عَلَيكُم بِالعِلمِ ؛ فَإِنَّ الرَّجُلَ مِن اُمَّتي في آخِرِ الزَّمانِ يَروِي الحَديثَ ويَرفَعُهُ إلَيَّ فَما مِن راوٍ يَذكُرُهُ إلاّ وأَتاهُ مَلَكٌ بَشيرٌ مِنَ المَلائِكَةِ فَيَقولُ: إنَّ فُلانَ ابنَ فُلانٍ قَد رَوى عَنكَ حَديثَ كَذا وكَذا فَأَحيا ذِكرَكَ بَعدَ مَوتِكَ، فَيَقولُ الرَّجُلُ: يا رَبِّ، مَكِّنّي يَومَ القِيامَةِ أن اُخَلِّصَهُ مِنَ النّارِ كَما ذَكَرَني بَعدَ مَوتي.۱

۲۶۶.سنن الترمذي عن عمرو بن عوف المزني: إنَّ النَّبِيَّ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله قالَ لِبِلالِ بنِ الحارِثِ: «اِعلَم»، قالَ: ما أعلَمُ يا رَسولَ اللّه‏ِ ؟ ! قالَ: «اِعلَم يا بِلالُ»، قالَ: ما أعلَمُ يا رَسولَ اللّه‏ِ ؟ قالَ: «إنَّهُ مَن أحيا سُنَّةً مِن سُنَّتي قَد اُميتَت بَعدي فَإِنَّ لَهُ مِنَ الأَجرِ مِثلَ مَن عَمِلَ بِها مِن غَيرِ أن يَنقُصَ مِن اُجورِهِم شَيئا، ومَنِ ابتَدَعَ بِدعَةَ ضَلالَةٍ لا تُرضِي اللّه‏َ ورَسولَهُ كانَ عَلَيهِ مِثلُ آثامِ مَن عَمِلَ بِها لا يَنقُصُ ذلِكَ مِن أوزارِ النّاسِ شَيئا».۲

۲۶۷.رسول اللّه‏ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: مَن أدّى إلى اُمَّتي حَديثا يُقيمُ بِهِ سُنَّةً أو يَثلِمُ بِهِ بِدعَةً فَلَهُ الجَنَّةُ.۳

۲۶۸.الإمام الصادق عليه‏السلام: اِعرِفوا مَنازِلَ شيعَتِنا عِندَنا عَلى قَدرِ رِوايَتِهم عَنّا وفَهمِهِم مِنّا.۴

۲۶۹.عنه عليه‏السلام: اِعرِفوا مَنازِلَ النّاسِ عَلى قَدرِ رِوايَتِهِم عَنّا.۵

۲۷۰.رجال الكشّي عن محمّد بن أحمد المروزي يرفعه عن الإمام الصادق عليه‏السلام: اِعرِفوا مَنازِلَ شيعَتِنا بِقَدرِ ما يُحسِنونَ مِن رِواياتِهِم عَنّا ؛ فَإِنّا لا نَعُدُّ الفَقيهَ مِنهُم فَقيها حَتّى يَكونُ مُحَدَّثا. فَقيلَ لَهُ: أوَ يَكونُ المُؤمِنُ مُحَدَّثا ؟ قالَ: يَكونُ مُفَهَّما، وَالمُفَهَّمُ مُحَدَّثٌ.۶

1.. الفردوس : ج ۳ ص ۱۵ ح ۴۰۲۰ عن ابن مسعود .

2.. سنن الترمذي : ج ۵ ص ۴۵ ح ۲۶۷۷ ، سنن ابن ماجة : ج ۱ ص ۷۶ ح ۲۰۹ ، المعجم الكبير : ج ۱۷ ص ۱۶ ح ۱۰ ، المنتخب من مسند عبد بن حميد : ص ۱۲۰ ح ۲۸۹ ، تفسير القرطبي : ج ۲ ص ۸۷ ، كنز العمّال : ج ۱ ص ۱۷۹ ح ۹۰۸ .

3.. حلية الأولياء : ج ۱۰ ص ۴۴ الرقم ۴۶۸ عن ابن عبّاس ، كنز العمّال : ج ۱۰ ص ۱۵۸ ح ۲۸۸۱۵ ؛ منية المريد : ص ۳۷۱ ، جامع الأخبار : ص ۵۱۱ ح ۱۴۳۰ ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۵۲ ح ۴۳ .

4.. الغيبة للنعماني : ص ۲۲ ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۴۸ ح ۲۰ .

5.. الكافي : ج ۱ ص ۵۰ ح ۱۳ ، منية المريد : ص ۳۷۲ ، رجال الكشّي : ج ۱ ص ۶ ح ۳ كلّها عن عليّ بن حنظلة و ص ۵ ح ۱ عن حذيفة بن منصور وفيه «الرجال» بدل «الناس» ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۵۰ ح ۲۴ .

6.. رجال الكشّي : ج ۱ ص ۶ ح ۲ ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۸۲ ح ۱ .

  • نام منبع :
    شناخت نامه حدیث - جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری با همکاری جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1397
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1508
صفحه از 501
پرینت  ارسال به