107
شناخت نامه حدیث - جلد اول

۱۳۰.امام على عليه‏السلام: [خداوند،] فرمان‏بُردارى از واليان امر خويش (و اولياى امورش) را كه سرپرستان دين او هستند، بر امّتْ واجب فرمود، همچنان كه فرمان‏بُردارى از پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله را بر ايشان واجب ساخت و فرمود: «خدا را اطاعت كنيد و از پيامبر و اولياى امر خود [نيز] اطاعت كنيد». سپس جايگاه واليان امرش را روشن ساخت و آنها را كسانى معرّفى كرد كه تأويل كتاب او را مى‏دانند و فرمود: «و اگر آن را به پيامبر و اولياى امر خود، ارجاع دهند، قطعاً در ميان آنان، كسانى هستند كه [درست و نادرستِ]آن را در مى‏يابند» و جز آنان، هر كس ديگرى، از شناخت تأويل كتاب او، ناتوان است ؛ چرا كه تنها آنان، استواران در دانش هستند و بر تأويل قرآن، امين‏اند. خداوند متعال فرموده است: «و تأويل آن را نمى‏داند، مگر خدا و استواران در دانش».

۱۳۱.امام حسن عليه‏السلام ـ پس از بيعت مردم با او در خلافت [، سخنرانى كرد و فرمود] ـ:... از ما فرمان بَريد كه فرمانبرى از ما واجب است، زيرا فرمانبرى از ما قرين فرمانبرى از خداوند عز و جل و پيامبر اوست. خداوند عز و جل مى‏فرمايد: «اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد، از خدا اطاعت كنيد و از پيامبر و اولياى امر خويش فرمان بريد و چون در امرى اختلاف كرديد، آن را به خدا و پيامبر باز گردانيد»، «و اگر آن را به پيامبر و اولياى امر خود، ارجاع دهند، قطعاً در ميان آنان، كسانى هستند كه [درست و نادرستِ] آن را در مى‏يابند».

۱۳۲.امام باقر عليه‏السلام ـ در باره آيه: «اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد ! خدا را اطاعت كنيد و از پيامبر و اولياى امر خود اطاعت كنيد» ـ: مقصود آيه، تنها ما هستيم. خداوند، به همه مؤمنان دستور داده تا روز رستاخيز، از ما فرمان بَرند.


شناخت نامه حدیث - جلد اول
106

۱۳۰.الإمام عليّ عليه‏السلام: فَرَضَ [اللّه‏ُ] عَلَى الاُمَّةِ طاعَةَ وُلاةِ أمرِهِ القُوّامِ بِدينِهِ كَما فَرَضَ عَلَيهِم طاعَةَ رَسولِ اللّه‏ِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله، فَقالَ: «أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِى الْأَمْرِ مِنكُمْ»۱، ثُمَّ بَيَّنَ مَحَلَّ وُلاةِ أمرِهِ مِن أهلِ العِلمِ بِتَأويلِ كِتابِهِ، فَقالَ عز و جل: «وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَى أُولِى الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنبِطُونَهُ مِنْهُمْ»۲، وعَجَزَ كُلُّ أحَدٍ مِنَ النّاسِ عَن مَعرِفَةِ تَأويلِ كِتابِهِ غَيرَهُم ؛ لِأَ نَّهُم هُمُ الرّاسِخونَ فِي العِلمِ، المَأمونونَ عَلى تَأويلِ التَّنزيلِ ؛ قالَ اللّه‏ُ تَعالى: «وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلاَّ اللَّهُ وَالرَّ سِخُونَ فِى الْعِلْمِ»۳.۴

۱۳۱.الإمام الحسن عليه‏السلام ـ بَعدَ بَيعَةِ النّاسِ لَهُ بِالأَمرِ ـ:... أطيعونا ؛ فَإِنَّ طاعَتَنا مَفروضَةٌ، إذ كانَت بِطاعَةِ اللّه‏ِ عز و جل ورَسولِهِ مَقرونَةً ؛ قالَ اللّه‏ُ عز و جل: «يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِى الْأَمْرِ مِنكُمْ فَإِن تَنَزَعْتُمْ فِى شَىْ‏ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ»، «وَلَوْ رَدُّوهُ إِلَى الرَّسُولِ وَإِلَى أُولِى الْأَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الَّذِينَ يَسْتَنبِطُونَهُ مِنْهُمْ».۵

۱۳۲.الإمام الباقر عليه‏السلام ـ في قَولِهِ تَعالى: «يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِى الْأَمْرِ مِنكُمْ»: إيّانا عَنى خاصَّةً، أمَرَ جَميعَ المُؤمِنينَ إلى يَومِ القِيامَةِ بِطاعَتِنا.۶

1.. النساء : ۵۹ .

2.. النساء : ۸۳ .

3.. آل عمران : ۷ .

4.. بحار الأنوار : ج ۶۹ ص ۷۹ ح ۲۹ نقلاً عن تفسير النعماني .

5.. الأمالي للمفيد : ص ۳۴۹ ح ۴ ، الأمالي للطوسيّ : ص ۱۲۱ ح ۱۸۸ و ص ۶۹۱ ح ۱۴۶۹ كلّها عن هشام بن حسّان ، الاحتجاج : ج ۲ ص ۹۵ ح ۱۶۵ عن موسى بن عقبة عن الإمام الحسين عليه‏السلام ، العدد القويّة : ص ۳۴ ح ۲۶ ، بحار الأنوار : ج ۴۳ ص ۳۵۹ ح ۲ .

6.. الكافي : ج ۱ ص ۲۷۶ ح ۱ ، تأويل الآيات الظاهرة : ج ۱ ص ۱۳۴ ح ۱۲ كلاهما عن بريد العجليّ .

  • نام منبع :
    شناخت نامه حدیث - جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری با همکاری جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1397
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1822
صفحه از 501
پرینت  ارسال به