101
شناخت نامه حدیث - جلد اول

۱۲۳.پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: به زودى آن مرد بر تختش تكيه مى‏زند و حديثى از احاديث مرا نقل مى‏كند و مى‏گويد: «ميان ما و شما، كتاب خداى عز و جل. هر حلالى را كه در آن يافتيم، حلال مى‏شمريم و هر حرامى را كه در آن يافتيم، حرام مى‏شماريم. هان ! هر چه را پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله حرام كند، مانند آن است كه خداوند، حرام كرده است».

۱۲۴.امام على عليه‏السلام: خداوند، در كتاب استوارش مى‏فرمايد: «هر كه از پيامبر فرمانبَرى كند، از خدا فرمان برده است و هر كس روى‏گردان شود، ما تو را بر ايشان، نگهبان نفرستاده‏ايم». پس فرمان‏بُردارى از او را در كنار فرمان‏بُردارى از خود قرار داد و نافرمانى از او را در كنار نافرمانى از خود، و اين خود، دليلى است بر تفويض [اختيارات خود و امر بندگانش] به او و حجّتى است بر كسى كه از او پيروى يا نافرمانى كند. اين مطلب را در چندين جا از كتاب بزرگ خود، بيان كرده و براى تشويق به پيروى از او و ترغيب به تصديق او و پذيرفتن دعوتش فرموده است: «بگو: اگر خدا را دوست داريد، از من پيروى كنيد تا خدا هم شما را دوست بدارد و گناهانتان را بيامرزد». بنا بر اين، پيروى از پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله، دوست داشتن خداست و خشنودى او، آمرزش گناهان و كمال رستگارى و واجب شدن بهشت است و در پشت كردن به او و روى‏گردانى، مخالفت با خداست و [موجب]خشم و ناخشنودى او و دورى از وى. اينها، سبب جاى گرفتن در آتش دوزخ است. اين، فرموده خداست: «و هر كس از گروه‏ها[ى مخالف] به آن كفر ورزد، آتش، وعده‏گاه اوست» ؛ يعنى او را انكار و نافرمانى كند.

۱۲۵.امام رضا عليه‏السلام: علّت آن كه «اللّه‏ أكبر» در ابتداى اذان، چهار بار قرار داده شده، اين است كه شروع اذان، ناگهانى است و پيش از آن، سخنى كه شنونده را متوجّه سازد، وجود ندارد. پس، دو «اللّه‏ أكبرِ» نخست، هشدارى است به شنوندگان نسبت به جملات بعدىِ اذان.
علّت آن كه بعد از تكبير، شهادتين قرار داده شده، اين است كه گام نخست ايمان، توحيد و اقرار به يگانگى خداوند متعال است و گام دومش، اقرار به رسالت پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله و اين كه اطاعت آن دو و شناختشان، به هم پيوسته‏اند.


شناخت نامه حدیث - جلد اول
100

۱۲۳.عنه صلى‏الله‏عليه‏و‏آله: يوشِكُ الرَّجُلُ مُتَّكِئا عَلى أريكَتِهِ يُحَدِّثُ بِحَديثٍ مِن حَديثي فَيَقولُ: بَينَنا وبَينَكُم كِتابُ اللّه‏ِ عز و جل، فَما وَجَدنا فيهِ مِن حَلالٍ استَحلَلناهُ، وما وَجَدنا فيهِ مِن حَرامٍ حَرَّمناهُ. ألا وإنَّ ما حَرَّمَ رَسولُ اللّه‏ِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مِثلُ ما حَرَّمَ اللّه‏ُ.۱

۱۲۴.الإمام عليّ عليه‏السلام: قالَ [اللّه‏ُ] في مُحكَمِ كِتابِهِ: «مَّن يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ وَمَن تَوَلَّى فَمَا أَرْسَلْنَكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا»، فَقَرَنَ طاعَتَهُ بِطاعَتِهِ، ومَعصِيَتَهُ بِمَعصِيَتِهِ، فَكانَ ذلِكَ دَليلاً عَلى ما فَوَّضَ إلَيهِ، وشاهِدا لَهُ عَلى مَنِ اتَّبَعَهُ وعَصاهُ، وبَيَّنَ ذلِكَ في غَيرِ مَوضِعٍ مِنَ الكِتابِ العَظيمِ، فَقالَ ـ تَبارَكَ وتَعالى ـ فِي التَّحريضِ عَلَى اتِّباعِهِ وَالتَّرغيبِ في تَصديقِهِ وَالقَبولِ لِدَعوَتِهِ: «قُلْ إِن كُنتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِى يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ»۲، فَاتِّباعُهُ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله مَحَبَّةُ اللّه‏ِ، ورِضاهُ غُفرانُ الذُّنوبِ وكَمالُ الفَوزِ ووُجوبُ الجَنَّةِ، وفِي التَّوَلّي عَنهُ وَالإِعراضِ مُحادَّةُ اللّه‏ِ، وغَضَبُهُ وسَخَطُهُ وَالبُعدُ مِنهُ مُسكِنُ النّارِ ؛ وذلِكَ قَولُهُ: «وَ من يَكْفُرْ بِهِ مِنَ الْأَحْزَابِ فَالنَّارُ مَوْعِدُهُ»۳ يَعنِي الجُحودَ بِهِ وَالعِصيانَ لَهُ.۴

۱۲۵.الإمام الرضا عليه‏السلام: جُعِلَ التَّكبيرُ في أوَّلِ الأَذانِ أربَعا ؛ لِأَنَّ أوَّلَ الأَذانِ إنَّما يُبدَأُ غَفلَةً، ولَيسَ قَبلَهُ كَلامٌ يُنَبِّهُ المُستَمِعَ لَهُ، فَجُعِلَ الاُولَيانِ تَنبيها لِلمُستَمِعينَ لِما بَعدَهُ فِي الأَذانِ. وجُعِلَ بَعدَ التَّكبيرِ الشَّهادَتانِ ؛ لِأَنَّ أوَّلَ الإِيمانِ هُوَ التَّوحيدُ وَالإِقرارُ لِلّهِ ـ تَبارَكَ وتَعالى ـ بِالوَحدانِيَّةِ، وَالثّاني الإِقرارُ لِلرَّسولِ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله بِالرِّسالَةِ، وأنَّ إطاعَتَهُما ومَعرِفَتَهُما مَقرونَتانِ.۵

1.. سنن ابن ماجة : ج ۱ ص ۶ ح ۱۲ ، سنن الترمذي : ج ۵ ص ۳۸ ح ۲۶۶۴ نحوه ، سنن الدارمي : ج ۱ ص ۱۵۱ ح ۵۹۲ ، مسند ابن حنبل : ج ۶ ص ۹۵ ح ۱۷۱۹۴ وفيه «أحدكم أن يكذّبني وهو متّكئ» بدل «الرجل متّكئا» ، السنن الكبرى : ج ۷ ص ۱۲۱ ح ۱۳۴۴۲ كلّها عن المقدام بن معديكرب ، كنز العمّال : ج ۱ ص ۱۷۳ ح ۸۷۷ .

2.. آل عمران : ۳۱ .

3.. هود : ۱۷ .

4.. الكافي : ج ۸ ص ۲۶ ح ۴ عن جابر الجعفي عن الإمام الباقر عليه‏السلام .

5.. كتاب من لا يحضره الفقيه : ج ۱ ص ۲۹۹ ح ۹۱۴ ، عيون أخبار الرضا عليه‏السلام : ج ۲ ص ۱۰۵ ح ۱ ، علل الشرائع : ص ۲۵۹ ح ۹ كلاهما نحوه وكلّها عن الفضل بن شاذان ، بحار الأنوار : ج ۸۴ ص ۱۴۴ ح ۳۹ .

  • نام منبع :
    شناخت نامه حدیث - جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری با همکاری جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1397
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1582
صفحه از 501
پرینت  ارسال به