ب ـ در برابر «فريضه»
۱۶.امام زين العابدين عليهالسلام ـ در دعا ـ: [اى پروردگار من !] مرا چنان انديشناك مكن كه از انجام دادن آنچه واجب و سنّت [مستحب] كردهاى، باز مانم.
۱۷.الكافىـ به نقل از زُراره و فُضيل ـ: به امام عليهالسلام گفتيم: آيا نماز را به جماعت خواندن، واجب است ؟ فرمود: «نمازها واجب هستند، امّا جمع شدن براى اداى همه نمازها واجب نيست، بلكه سنّت [مستحب] است».
۱۸.امام صادق عليهالسلام: سجده بر زمين، واجب و بر خمره۱ (سجّاده)، سنّت [مستحب]است.
۱۹.الكافىـ به نقل از محمّد بن مسلم ـ: به امام صادق عليهالسلام گفتم: عمّار ساباطى از شما روايتى نقل كرده است. فرمود: «آن چيست ؟». گفتم: روايت كرده كه سنّت (نافله)، واجب است.۲
فرمود: «[عمّار] كجا مىرود ؟! كجا مىرود ؟! من، چنين نگفتهام. من به او گفتم: "هركس نماز بگزارد و به نمازش توجّه كند (حضور قلب داشته باشد) و در نماز با خودش چيزى نگويد يا در آن، سهو [غفلت]نكند، به اندازه همان توجّه خداوند به او توجّه مىكند. چه بسا نيمى از آن نماز، يا يكْ چهارمِ آن، يا يكْ سومش، يا [حتّى] يكْ پنجمش [قبول و] بالا برده شود. ما به [خواندن] نافله، دستور داديم تا با آن، بخشى از نمازِ واجب كه از دست رفته است، كامل شود».
1.. خمره سجدهگاهى ساخته شده از حصير يا برگ درخت نخل يا گياهان ديگر است كه بافته شده و همانند مُهر براى سجده كردن استفاده مىشده است ر . ك : صحاح اللغة : ج ۲ ص ۶۴۹ و النهاية : ج ۲ ص ۷۷ پيامبر صلىاللهعليهوآله و امامان عليهمالسلام استفاده از خمره را به عنوان سنّت يعنى امر استحبابى مطرح كردهاند .
2.. علاّمه مجلسى : «اين فرموده كه "سنّت واجب است" ، گويى عمّار گمان برده بوده كه نافله براى تكميل [نماز] واجب است و واجب ، فقط با نافله ، كامل مىشود . پس نافله ، واجب است و او قبول و مجزى بودن را از هم تفكيك نكرده است . بر اهل تحقيق ، پنهان نيست كه بيشتر خبرهاى عمّار ساباطى ، به سبب نقل به معنا كردن و سوء فهم ، مشوّش است» .
