173
شناخت نامه حدیث - جلد اول

توجّه اين كه پيامبر اكرم ـ كه آورنده دين اسلام است ـ در سفارش مهم، تاريخى و مشهورش، دو يادگار گران‏سنگ بر جاى مانده از خود را قرآن و عترت، معرّفى مى‏كند؛ قرآن، به عنوان وحى الهى و عترت، به عنوان مرجع اصلى تفسير و تبيين و تطبيق آن.

بر اين پايه، همان گونه كه عترت، همبَر كتاب خداست، سخن ايشان نيز همراه و همنواى كلام خداست. از زاويه‏اى ديگر، اين عترت است كه در جارى زمان و همراه مردمان، در هر جا حضور دارد. گفتار و رفتار آنان است كه همراه انسان و در سير حركتش، او را از ترديد و دو راهى‏ها، رهايى مى‏بخشد. حديث آنان است كه بر سرِ هر پيچ تاريخى، آدمى را به سوى قرآن، فرا مى‏خواند. در هر جا كه لازم است، موضع مى‏گيرد و معناى واقعى و خارجى قرآن و وظيفه الهى هر فرد را معيّن مى‏كند.

گفتار و رفتار اهل بيت عليهم‏السلام، در طول حدود سه قرن به تحقّق پيوسته و اين، به معناى گشايش يك عرصه وسيع براى سرمشق گرفتن از ايشان در همه فراز و نشيب‏هاى زندگى است.

حديث، سخن و عمل معصومان را در درازاى سه قرن زندگى انسانى، حكايت مى‏كند و از اين رو، الگوهايى از تطبيق عملى قرآن و نمونه‏هايى از زندگى الهى را در پيش‏ديد ما مى‏نهد. حديث، انسان را به درون دين مى‏برَد، هسته و پوسته آن را يك جا به او مى‏نمايانَد و قواعد روزآمد كردن دين را در فرايند اجتهاد علمى، در اختيار مى‏نهد. اهل بيت عليهم‏السلام،آموزه‏هاى جان‏بخش جاويد قرآن را در روزگار سختى و آسانى، آزادى و خفقان، رفاه و تنگ‏دستى و ده‏ها وضعيت ديگر، عينيت مى‏بخشند و الگويى براى سبْك زندگى ايمانى، به دست مى‏دهند؛ سبْكى از زندگى كه خدا به آن رنگ زده است: «وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً»۱ و حديث، گزارشگر اين زندگى ايمانى است.

1.. «و كيست خوش نگارتر از خدا؟» بقره : آيه ۱۳۸ .


شناخت نامه حدیث - جلد اول
172

تبيين آموزش همگانى حديث۱

آموزش باورها و نهادينه كردن ارزش‏ها، راهى است كه حيات فرهنگى يك ملّت را استمرار مى‏بخشد و آن را ميان همه اقشار جامعه مى‏گسترَد. تمدّن بشر، از طريق همين تعليم و تعلّم، باقى مانده و گاه عمق و گسترش يافته است. هر نسل انسانى، ميراث نسل‏هاى پيشين را به نسل پس از خود انتقال داده است. پدران و مادران، باورها و ارزش‏هاى خود را در جامه‏اى نو يا با همان قالب كهن، به فرزندان خود، منتقل مى‏كنند. آموزگاران و مربّيان نيز همين رسالت را در برابر شاگردان خويش، به گونه‏اى ديگر بر دوش گرفته و نويسندگان و سخنرانان نيز سهمى مهم در اين ميان دارند.

اسلام، به عنوان دينى تمدّن‏ساز و هديه‏اى الهى براى همه بشر، همه باورها و ارزش‏هاى اساسى لازم و نيكو را در خود جاى داده است. روشن است كه آموزش عناصر فرهنگى و ارزشى اين دين بزرگ، نياز هميشگى امّت اسلامى و راز بقاى آن است. نيز مى‏دانيم بيشتر آموزه‏هاى دينى اسلام، متن‏محور و برخاسته از قرآن و حديث است. اين به معناى نياز جامعه اسلامى به يادگيرى و ياددهى هميشگى قرآن و همچنين حديث، به عنوان گزارشگر سنّت پيامبر و سيره اهل بيت عليهم‏السلام است. درخور

1.. به قلم پژوهشگر ارجمند ، جناب حجّة الاسلام والمسلمين عبد الهادى مسعودى .

  • نام منبع :
    شناخت نامه حدیث - جلد اول
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری با همکاری جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1397
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1405
صفحه از 501
پرینت  ارسال به