انبياى فرستاده شده، فرشتگان مقرّب و مؤمنان آزموده شده.
همچنين در سخن امام باقر عليهالسلام به جابر، ايشان «امر» را بر «حديث»، تطبيق داده است. امام عليهالسلام ابتدا از صعوبت «حديثنا» گفته و سپس خواستار عدم رد «أمرنا» شده است:
اى جابر! حديث ما، سخت، دشوارياب صاف [و بىپوشش]، مردانه (/ فروزان و پُر التهاب) و بى پيرايه است. به خدا سوگند، جز پيامبر فرستاده شده يا فرشته مقرّب يا مؤمن آزموده شده، آن را تحمّل نمىكند. پس هر گاه اى جابر! چيزى از امر ما آمد و دلت در برابر آن نرم شد، خدا را سپاس بگزار و اگر آن را تاب نياوردى، آن را به ما اهل بيت، باز گردان و مگو: «اين، چگونه آمده است؟ و اين، چه بوده است؟ و اين، ديگر چيست؟!» كه به خدا سوگند، اين كار، شرك ورزيدن به خداى بزرگ است.۱
گفتنى است در روايت صفّار از ابو حمزه ثُمالى نيز اين معنا به روشنى يافت مىشود؛ امّا به نظر مىرسد اين روايت، نقل معنا و متن مختصر شده روايت ديگر صفّار باشد. در متن تفصيلى، سخنى از «حديثنا» نيست و صدر و ذيل حديث، در باره «أمرنا» است. گفتنى است شايد بتوان اين نقل معنا و اختصار را نشانه تلقّى راويان و ناقلان حديث از هممعنايى «أمرنا» و «حديثنا» در اين دسته از روايات دانست. متن هر دو نقل را مىآوريم تا بتوان داورى نمود.
متن مختصر
در اين حديث، ابو حمزه ثمالى مىگويد: شنيدم امام باقر عليهالسلام مىفرمايد:
۰.إنَّ حَديثَنا صَعبٌ مُستَصعَبٌ، لا يَحتَمِلُهُ إلاّ ثَلاثٌ: نَبِيٌّ مُرسَلٌ، أو مَلَكٌ مُقَرَّبٌ، أو عَبدٌ مُؤمِنٌ امتَحَنَ اللّهُ قَلبَهُ لِلإِيمانِ. ثُمَّ قالَ: يا أبا حَمزَة! ألا تَرى أنَّهُ اختارَ لِأمرِنا مِنَ المَلائِكَةِ المُقَرَّبينَ و مِن النَبيِّينَ المُرسَلينَ و مِن المُؤِنينَ المُمتَحَنينَ؟۲
