محمّد»، به معناى حديثِ در باره اهل بيت عليهمالسلام، نه حديث صادر شده از آنهاست. مىتوان برخى عبارتهاى علاّمه محمّدباقر مجلسى را ناظر به همين معنا، يعنى كمالات وجودى اهل بيت عليهمالسلام دانست. ايشان، در ذيل روايتى كه از معانى الأخبار نقل كرده،۱ نوشته است:
شايد مقصود، اقرار كامل باشد كه از معرفت كامل به منزلت والاى اهل بيت و شأن شگفت ايشان بر مىخيزد.۲
گفتنى است ايشان، روايات باب را مشتمل بر چند موضوع مىداند. از اين رو، توضيحات كوتاه و بلند متفاوتى در ذيل چند روايت، آورده است.۳ وى همچنين در شرحش بر الكافى، چنين نوشته است:
بيشتر اين احاديث، در باره منزلت شگفت ايشان و احوال نادر و معجزههاى آنان است. برخى احاديث نيز در باره علوم دشوار مبدأ و معاد و مسائل پيچيده قضا و قدر و مانند اينهاست كه عقل بشر از ادراكشان، ناتوان است.۴
علاّمه طباطبايى نيز در ضمن دو حاشيه بر نگاشتههاى علاّمه مجلسى۵ و نيز در
1.ر . ك : بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۸۵ ح ۷ .
2.بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۸۵ : «لعلّ المراد الإقرار التام الذى يكون عن معرفة تامّة بعلوّ قدرهم وَ غرائب شأنهم» .
3.ر . ك : بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۸۴ و ۱۹۲ و ۱۹۴ .
4.مرآة العقول : ج ۴ ص ۳۱۳ : «و هذه الأحاديث أكثرها فى غرائب شؤنهم و نوادر أحوالهم و معجزاتهم، و بعضها فى غوامض علوم المبدأ و المعاد و عويصات مسائل القضاء و القدر و أمثال ذلك ممّا تعجز عن إدراكها العقول» .
5.حاشيه نخست : «بل المراد بالإقرار نيل ما عندهم عليهمالسلام من حقيقة الدين و هو كمال التوحيد الذى هو الولاية فإنّه أمر ذو مراتب، و لا ينال المرتبة الكاملة منها إلاّ من ذكروه بل يظهر من بعض الأخبار ما هو أعلى من ذلك و أغلى، و لشرح ذلك مقام آخر ؛ بلكه منظور از اقرار، رسيدن به آن چيزى از حقيقت دين در نزد ائمّه عليهمالسلاماست كه كمال توحيد است و كمال توحيد به ولايت است؛ چرا كه توحيد، مراتبى دارد و به مرتبه كامل آن نمىرسد، جز كسى كه از او ياد كردند؛ بلكه از برخى روايات، چيزهايى بالاتر و ارزشمندتر از اين استشمام مىشود كه تبيينش جاى ديگرى مىخواهد» بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۸۵ پانوشت ۱ و حاشيه دوم : «و هذا الخبر هو الذى أشرنا فى الحاشية المكتوبة على الخبر المرقم ۸ إنّ للأمر الذى عندهم مرتبة عليا من فهم هؤاء الفرق الثلاث، و هو حقيقة التوحيد الخاصّة بالنَّبىِّ و آله لا ما ذكره (المجلسى) من الاُمور الغريبة ؛ اين حديث همان روايتى است كه در حاشيه بر حديث هشتم [در دستهبندى علاّمه مجلسى] به آن اشاره كرديم . يعنى امرى كه نزد اهل بيت عليهمالسلامو بالاتر از فهم سه دسته مزبور [فرشتگان مقرّب، پيامبران فرستاده شده و مؤمنان آزموده شده] است، امور غريبه و شگفتانگيز نيست بلكه همان حقيقت ناب توحيد است كه ويژه پيامبر اكرم صلىاللهعليهوآله و خاندان اوست .» بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۹۲ پانوشت ۱ .
