271
شناخت نامه حدیث - جلد دوم

۷۴۳.امام مهدى عليه‏السلام ـ هنگامى كه از ايشان سؤال شد: خداوند، عزّتت را مستدام بدارد ! نوشته‏ام را ببين و نظرت را به من بگو و با تفضّل و احسانت، كارم را آسان كن تا اين نيكى‏ات را نيز بر ديگر نيكى‏هايت به من، بيفزايم. خداوند، عزّتت را مستدام گرداند ! نياز پيدا كرده‏ام كه از يكى از فقيهان، در باره نمازگزارى بپرسى كه چون از تشهّد اوّل و براى ركعت سوم بر مى‏خيزد، آيا واجب است كه تكبير بگويد ؟ برخى ياران ما مى‏گويند: تكبير، بر او واجب نيست و همين كه بگويد: «بِحَولِ اللّه‏ِ وَ قُوَّتِهِ أقومُ وَ أقعُدُ ؛ به نيرو و قدرت خدا، بر مى‏خيزم و مى‏نشينم»، كافى است ؟ ـ: در اين باره، دو حديث است. يك حديث، اين است كه اگر از حالتى به حالت ديگر منتقل شد، تكبير بگويد و حديث ديگر، آن است كه چون سرش را از سجده دوم برداشت و تكبير گفت و سپس نشست، براى برخاستن پس از اين نشستن، تكبيرى نيست و اين براى تشهّد اوّل هم به همين گونه است و از سرِ تسليم، به هر يك از احاديث عمل كنى، درست و كافى است.۱

1.لحن سخن امام عليه‏السلام در اين روايت ، با گويش ايشان در موارد ديگر متفاوت است . ظاهرا امام مهدى عليه‏السلامدرصدد ارائه روش به عالمان شيعه است كه در موارد اختلاف مضمون دو حديث ، عمل كردن به هر يك از آنها مجزى است . گفتنى است سند اين حديث نيز اعتبار لازم را ندارد .


شناخت نامه حدیث - جلد دوم
270

۷۴۳.الإمام المهدي عليه‏السلام ـ لَمّا سُئِلَ: فَرَأيَكَ أدامَ اللّه‏ُ عِزَّكَ في تَأَمُّلِ رُقعَتي، وَالتَّفَضُّلِ بِما يُسَهِّلُ لاُِضيفَهُ إلى سائِرِ أياديكَ عَلَيَّ، وَاحتَجتُ أدامَ اللّه‏ُ عِزَّكَ أن تَسأَلَ لي۱ بَعضَ الفُقَهاءِ عَنِ المُصَلّي إذا قامَ مِنَ التَّشَهُّدِ الأَوَّلِ لِلرَّكعَةِ الثّالِثَةِ، هَل يَجِبُ عَلَيهِ أن يُكَبِّرَ ؟ فَإِنَّ بَعضَ أصحابِنا قالَ: لا يَجِبُ عَلَيهِ التَّكبيرُ، ويُجزيهِ أن يَقولَ بِحَولِ اللّه‏ِ وقُوَّتِهِ أقومُ وأَقعُدُ ـ: إنَّ فيه حَديثَينِ، أمّا أحَدُهُما فَإِنَّهُ إذَا انتَقَلَ مِن حالَةٍ إلى حالَةٍ اُخرى فَعَلَيهِ تَكبيرٌ، وأَمَّا الآخَرُ فَإِنَّهُ رُوِيَ أنَّهُ إذا رَفَعَ رَأسَهُ مِنَ السَّجدَةِ الثّانِيَةِ فَكَبَّرَ ثُمَّ جَلَسَ ثُمَّ قامَ، فَلَيسَ عَلَيهِ لِلقِيامِ بَعدَ القُعودِ تَكبيرٌ، وكَذلِكَ التَّشَهُّدُ الأَوَّلُ، يَجري هذَا المَجرى، وبِأَيِّهِما أخَذتَ مِن جِهَةِ التَّسليمِ كانَ صَوابا.۲

1.. كذا في المصدر ، وفي الاحتجاج «إن يسألني» بدل «أن تسأل لي» ، وهو المناسب في المقام .

2.. الغيبة للطوسي : ص ۳۷۸ ح ۳۴۶ ، الاحتجاج : ج ۲ ص ۵۶۸ ح ۳۵۵ عن محمّد بن عبداللّه‏ الحميري ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۲۷۷ ح ۲۹ .

  • نام منبع :
    شناخت نامه حدیث - جلد دوم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری با همکاری جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1397
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1405
صفحه از 501
پرینت  ارسال به