201
شناخت نامه حدیث - جلد دوم

۶۷۱.رجال النجاشىـ به نقل از ابو عبّاس بن نوح از صفوانى از حسن بن محمد بن وجناء ـ: به امام حسن عسكرى عليه‏السلام نامه نوشتيم و از ايشان خواستيم كه براى ما چيزى بنويسد يا كتابى بفرستد كه به آن، عمل كنيم. امام عليه‏السلام، كتاب عمل [يوم و ليلة، نوشته يونس بن عبد الرحمان] را براى ما فرستاد.
صفوانى مى‏گويد: از آن، استنساخ كردم و با كتاب ابن خانبه، مقابله شد، چند حرف اندك، كم و بيش داشت.

۶۷۲.رجال الكشّىـ به نقل از حامد بن محمّد علجردى، ملقّب به فورا ـ: فضل بن شاذان، وى (فورا) را به سوى عراق، جايى كه امام حسن عسكرى عليه‏السلام بود، روانه كرد. او گفت كه نزد امام عسكرى عليه‏السلام رفت و چون مى‏خواست بيرون بيايد، كتابى كه در ردايش پيچيده شده بود، از دامنش افتاد. امام عليه‏السلام آن را برداشت و در آن نگريست. كتاب، از مصنّفات فضل [بن شاذان]بود. امام عليه‏السلام براى او رحمت الهى را درخواست كرد و فرمود: «من به خراسانيان، غبطه مى‏خورم كه فضل ميان آنان زندگى مى‏كند».

۶۷۳.رجال النجاشىـ به نقل از داوود بن قاسم جعفرى ـ: كتاب يوم و ليلة، نوشته يونس [بن عبدالرحمان]را بر امام حسن عسكرى عليه‏السلام عرضه كردم. به من فرمود: «اين، نوشته كيست ؟». گفتم: نوشته يونس، وابسته آل يقطين است. امام عليه‏السلام فرمود: «خداوند، در برابر هر حرف آن، روز قيامت، نورى به او عطا كند».

ب ـ تبيين حديث

۶۷۴.معانى الأخبارـ به نقل از يكى از اهالى مدائن ـ: به امام حسن عسكرى عليه‏السلام نوشتم: از پدرانتان عليهم‏السلام براى ما روايت شده كه حديث شما، سخت و دشوار است و فرشته مقرّب و پيامبر فرستاده شده و مؤمنى كه خداوند، قلبش را به ايمان آزموده باشد، نيز آن را تحمّل نمى‏كند» ؟
جواب آمد و مضمون آن، چنين بود: «فرشته، آن را درون خود تحمّل نمى‏كند تا آن كه آن را به فرشته‏اى مانند خود بسپارد. پيامبرى آن را تحمّل نمى‏كند تا آن كه آن را به پيامبرى مانند خود بسپارد. مؤمنى آن را تحمّل نمى‏كند تا به مؤمنى مانند خود بسپارد. معناى حديث، اين است كه شيرينى آنچه را در سينه‏اش [از حديث ما] مى‏يابد، در دلش نگاه نمى‏دارد تا آن گاه كه به ديگرى مى‏سپارد.


شناخت نامه حدیث - جلد دوم
200

۶۷۱.رجال النجاشي عن أبي العبّاس بن نوح عن الصفواني عن الحسن بن محمّد بن الوجناء: كَتَبنا إلى أبي مُحَمَّدٍ عليه‏السلام نَسأَ لُهُ أن يَكتُبَ أو يُخرِجَ إلَينا كِتابا نَعمَلُ بِهِ، فَأَخرَجَ إلَينا كِتابَ عَمَلٍ.
قالَ الصَّفوانِيُّ: نَسَختُهُ، فَقابَلَ بِهِ كِتابَ ابنِ خانِبَةَ زِيادَةَ حُروفٍ أو نُقصانَ حُروفٍ يَسيرَةٍ.۱

۶۷۲.رجال الكشّي عن حامد بن محمّد العلجردي الملقّب بفورا: إنَّ الفَضلَ بنَ شاذانَ كانَ وَجَّهَهُ إلَى العِراقِ إلى حَيثُ بِهِ أبو مُحَمَّدٍ الحَسَنُ بنُ عَلِيٍّ عليه‏السلام، فَذَكَرَ أنَّهُ دَخَلَ عَلى أبي مُحَمَّدٍ عليه‏السلام، فَلَمّا أرادَ أن يَخرُجَ سَقَطَ مِنهُ كِتابٌ في حِضنِهِ مَلفوفٌ في رِداءٍ لَهُ، فَتَناوَلَهُ أبو مُحَمَّدٍ عليه‏السلام و نَظَرَ فيهِ، وكانَ الكِتابُ مِن تَصنيفِ الفَضلِ، وتَرَحَّمَ عَلَيهِ وذَكَرَ أنَّهُ قالَ: أغبِطُ أهلَ خُراسانَ بِمَكانِ الفَضلِ بنِ شاذانَ وكَونِهِ بَينَ أظهُرِهِم.۲

۶۷۳.رجال النجاشي عن داود بن قاسم الجعفري: عَرَضتُ عَلى أبي مُحَمَّدٍ صاحِبِ العَسكَرِ عليه‏السلام كِتابَ يَومٍ ولَيلَةٍ لِيونُسَ، فَقالَ لي: تَصنيفُ مَن هذا ؟ فَقُلتُ: تَصنيفُ يونُسَ مَولى آلِ يَقطينٍ. فَقالَ: أعطاهُ اللّه‏ُ بِكُلِّ حَرفٍ نورا يَومَ القِيامَةِ.۳

۲ ـ تَبيينُ الحَديثِ

۶۷۴.معاني الأخبار عن بعض أهل المدائن: كَتَبتُ إلى أبي مُحَمَّدٍ عليه‏السلام: رُوِيَ لَنا عَن‏آبائِكُم عليهم‏السلام أنَّ حَديثَكُم صَعبٌ مُستَصعَبٌ لا يَحتَمِلُهُ مَلَكٌ مُقَرَّبٌ، ولا نَبِيٌّ مُرسَلٌ، ولا مُؤمِنٌ امتَحَنَ اللّه‏ُ قَلبَهُ لِلإِيمانِ ؟ قالَ: فَجاءَهُ الجَوابُ:
إنَّما مَعناهُ: أنَّ المَلَكَ لا يَحتَمِلُهُ في جَوفِهِ حَتّى يُخرِجَهُ إلى مَلَكٍ مِثلِهِ، ولا يَحتَمِلُهُ نَبِيٌّ حَتّى يُخرِجَهُ إلى نَبِيٍّ مِثلِهِ، ولا يَحتَمِلُهُ مُؤمِنٌ حَتّى يُخرِجَهُ إلى مُؤمِنٍ مِثلِهِ، إنَّما مَعناهُ أن لا يَحتَمِلَهُ في قَلبِهِ مِن حَلاوَةِ ما هُوَ في صَدرِهِ حَتّى يُخرِجَهُ إلى غَيرِهِ.۴

1.. رجال النجاشي : ج ۲ ص ۲۴۰ الرقم ۹۳۶ ، وسائل الشيعة : ج ۱۸ ص ۷۳ ح ۳۳۳۱۰ .

2.. رجال الكشّي : ج ۲ ص ۸۲۰ ح ۱۰۲۷ ، وسائل الشيعة : ج ۱۸ ص ۷۲ ح ۳۳۳۰۶ .

3.. رجال النجاشي : ج ۲ ص ۴۲۲ الرقم ۱۲۰۹ ، خلاصة الأقوال : ص ۱۸۴ الرقم ۱ ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۵۰ ح ۲۵ .

4.. معاني الأخبار : ص ۱۸۸ ح ۱ ، مختصر بصائر الدرجات : ص ۱۲۷ نحوه ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۱۸۴ ح ۶ .

  • نام منبع :
    شناخت نامه حدیث - جلد دوم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری با همکاری جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1397
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1373
صفحه از 501
پرینت  ارسال به