143
شناخت نامه حدیث - جلد دوم

۶۰۵.الأمالى، طوسى ـ به نقل از على بن عمر بن على از امام صادق از پدرانش عليهم‏السلام ـ: پيامبر خدا صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمود: «اى فاطمه ! خداوند متعال، از خشم تو خشمگين مى‏شود و از خشنودى‏ات، خشنود مى‏شود». [راوى مى‏گويد: شخصى به نام] سندل آمد و به امام جعفر صادق عليه‏السلام گفت: اى ابو عبد اللّه‏ ! اين جوانان، احاديثى ناشناخته از شما براى ما نقل مى‏كنند. امام جعفر صادق عليه‏السلام به او فرمود: «مانند چه، اى سندل ؟». او گفت: براى ما از شما نقل كرده‏اند كه به ايشان گفته‏ايد: «خداوند متعال، از خشم فاطمه، خشمگين و از خشنودى‏اش، خشنود مى‏شود».
امام جعفر صادق عليه‏السلام به او فرمود: «آيا شما ميان روايت‏هايتان نداريد كه: "خداوند، از خشم بنده باايمانش، خشمگين و از خشنودى‏اش، خشنود مى‏شود ؟"». گفت: چرا. امام عليه‏السلام فرمود: «پس چرا نمى‏پذيرى كه فاطمه، زنى باايمان است كه خداى متعال از خشمش، خشمگين و از خشنودى‏اش، خشنود مى‏شود ؟ !». سندل گفت: راست گفتى. خداوند، داناتر است كه رسالتش را كجا قرار دهد.

۶۰۶.الكافىـ به نقل از معاوية بن عمّار ـ: به امام صادق عليه‏السلام گفتم: مردم، روايت مى‏كنند كه پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرموده است: «هفتاد پيامبر، براى بركت عدس، دعا كرده‏اند».
فرمود: «اين، همان است كه نزد شما به آن، حِمَّص (نخود) مى‏گوييد و ما، آن را عدس مى‏ناميم».۱

ج ـ تصحيح حديث

۶۰۷.الكافىـ به نقل از محمّد بن مسلم ـ: به امام صادق عليه‏السلام گفتم: عمّار ساباطى، از شما روايتى نقل كرده است. فرمود: «آن روايت چيست ؟». گفتم: روايت كرده كه: «سنّت (نافله)، واجب است».
فرمود: «[عمّار] كجا مى‏رود ؟ [عمّار] كجا مى‏رود ؟ من، چنين نگفته‏ام. من به او گفتم: "هر كس نماز بگزارد و به نمازش توجّه كند (حضور قلب داشته باشد) و در نماز با خودش چيزى نگويد يا در آن غفلت نورزد، به همان اندازه توجّه او، خداوند به او توجّه مى‏كند. چه بسا نيمِ آن نماز و يا يكْ چهارم آن، يا يكْ سومش، يا [حتّى]يكْ پنجمش [قبول و] بالا برده شود". ما به نافله، دستور داديم تا با آن، آن بخش از نمازِ واجب كه از دست رفته است، كامل شود».

1.در آن زمان، واژه «عدس»، در حجاز، به معناى نخود و در كوفه، به معناى عدس به كار مى‏رفت. از آن‏جا كه فرموده پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله در حجاز صادر شده است، بنا بر اين، مقصود ايشان از واژه «عدس»، نخود است. امام صادق عليه‏السلام، پس از تأييد سخن پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله، براى آن كه معاوية بن عمّار ـ كه اهل كوفه بود ـ ، دچار اشتباه نشود، واژه «عدس» را به «حِمَّص نخود» معنا كرده است.


شناخت نامه حدیث - جلد دوم
142

۶۰۵.الأمالي للطوسي عن عليّ بن عمر بن عليّ عن الإمام الصادق عن آبائه عليهم‏السلام عن رسول اللّه‏ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله ـ أنَّهُ قالَ ـ: «يا فاطِمَةُ ! إنَّ اللّه‏َ تَعالى لَيَغضَبُ لِغَضَبِكِ، ويَرضى لِرِضاكِ»، قالَ: فَجاءَ سَندَلٌ، فَقالَ لِجَعفَرٍ عليه‏السلام: يا أبا عَبدِ اللّه‏ِ ! إنَّ هؤُلاءِ الشَّبابَ يَجيئونَنا عَنكَ بِأَحاديثَ مُنكَرَةٍ ! فَقالَ لَهُ جَعفَرٌ عليه‏السلام: وما ذاكَ يا سَندَلُ ؟ قالَ: جاءَنا عَنكَ أنَّكَ حَدَّثتَهُم: «إنَّ اللّه‏َ تَعالى يَغضِبُ لِغَضَبِ فاطِمَةَ، ويَرضى لِرِضاها» ؟
قالَ: فَقالَ جَعفَرٌ عليه‏السلام: ألَستُم رَوَيتُم فيما تَروونَ: «إنَّ اللّه‏َ يَغضَبُ لِغَضَبِ عَبدِهِ المُؤمِنِ، ويَرضى لِرِضاهُ» ؟ قالَ: بَلى. قالَ: فَما تُنكِرُ أن تَكونَ فاطِمَةُ عليهاالسلام مُؤمِنَةً، يَغضَبُ اللّه‏ُ تَعالى لِغَضَبِها، ويَرضى لِرِضاها ؟ ! قالَ: فَقالَ: صَدَقتَ، اللّه‏ُ أعلَمُ حَيثُ يَجعَلُ رِسالَتَهُ.۱

۶۰۶.الكافي عن معاوية بن عمّار: قُلتُ لِأَبي عَبدِ اللّه‏ِ عليه‏السلام: إنَّ النّاسَ يَروونَ أنَّ النَّبِيَّ صلى‏الله‏عليه‏و‏آله قالَ: «إنَّ العَدَسَ بارَكَ عَلَيهِ سَبعونَ نَبِيّا» ؟ فَقالَ: هُوَ الَّذي يُسَمّونَهُ عِندَكُمُ الحِمَّصَ، ونَحنُ نُسَمّيهِ العَدَسَ.۲

۳ ـ تَصحيحُ الحَديثِ

۶۰۷.الكافي عن محمّد بن مسلم: قُلتُ لِأَبي عَبدِ اللّه‏ِ عليه‏السلام: إنَّ عَمّاراً السّاباطِيَّ رَوى عَنكَ رِوايَةً، قالَ: وما هِيَ ؟ قُلتُ: رَوى أنَّ السُّنَّةَ فَريضَةٌ، فَقالَ: أينَ يَذهَبُ ؟! أينَ يَذهَبُ ؟! لَيسَ هكَذا حَدَّثتُهُ، إنَّما قُلتُ لَهُ: مَن صَلّى فَأَقبَلَ عَلى صَلاتِهِ، لَم يُحَدِّث نَفسَهُ فيها أو لَم يَسهُ فيها، أقبَلَ اللّه‏ُ عَلَيهِ ما أقبَلَ عَلَيها، فَرُبَّما رُفِعَ نِصفُها أو رُبُعُها أو ثُلُثُها أو خُمُسُها، وإنَّما أمَرنا بِالسُّنَّةِ لِيَكمُلَ بِها ما ذَهَبَ مِنَ المَكتوبَةِ.۳

1.. الأمالي للطوسي : ص ۴۲۷ ح ۹۵۴ ، الأمالي للصدوق : ص ۴۶۷ ح ۶۲۲ ، روضة الواعظين : ص ۱۶۶ ، شرح الأخبار : ج ۳ ص ۲۹ ح ۹۶۹ ، المناقب لابن شهرآشوب : ج ۳ ص ۳۲۵ كلّها نحوه ، بحار الأنوار : ج ۴۳ ص ۲۲ ح ۱۲ .

2.. الكافي : ج ۶ ص ۳۴۲ ح ۲ ، المحاسن : ج ۲ ص ۳۰۸ ح ۲۰۲۴ ، بحار الأنوار : ج ۶۰ ص ۱۶۱ .

3.. الكافي : ج ۳ ص ۳۶۲ ح ۱ ، دعائم الإسلام : ج ۲ ص ۲۰۸ نحوه ، منتقى الجمان : ج ۲ ص ۸۱ ، بحار الأنوار : ج ۸۲ ص ۲۹۷ ذيل ح ۲۶ وراجع المحاسن : ج ۱ ص ۹۷ ح ۶۵ .

  • نام منبع :
    شناخت نامه حدیث - جلد دوم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمد محمدی ری شهری با همکاری جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1397
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1266
صفحه از 501
پرینت  ارسال به