۵ / ۱۵

خولى بن يزيد

خولى بن يزيد اَصبحى اِيادى دارِمى ، در شمار سپاه و تيراندازان عمر بن سعد بود. در زيارت‏نامه شهدا و منابع تاريخى، به او نسبت داده شده كه تيرهايى را به سوى عثمان (پسر امير مؤمنان عليه السلام و برادر ابو الفضل العبّاس) پرتاب كرد و او بر اثر تير وى و تير ديگرى كه شخصى از قبيله بنى ابان پرتاب كرد ، به شهادت رسيد.
وى را قاتل جعفر بن على عليه السلام هم شمرده‏اند ؛ امّا بيشتر منابع تاريخى، كشته شدن جعفر بن على را به هانى بن ثُبَيت حضرمى نسبت داده‏اند .
خولى، در شهادت امام حسين عليه السلام و بريدن سر مبارك ايشان نيز دست داشت. او به همراه حُمَيد بن مسلم اَزدى ، سر مبارك امام حسين عليه السلام را براى عبيد اللَّه بن زياد به كوفه برد . او شب‏هنگام به كوفه رسيد و سرِ امام عليه السلام را در خانه‏اش گذاشت و چون همسرش از ماجرا باخبر شد، با وى دشمن گشت . از اين رو ، در قيام مختار، وقتى مأموران مختار ، وارد خانه خولى شدند، وى مخفيگاه او را به آنان نشان داد .
مأموران ، خولى را دستگير كردند و او را به سوى مختار مى‏بردند كه مختار ، آنها را از ميانه راه برگرداند و فرمان داد كه او را در خانه خودش بكُشند.
پس از كشته شدن خولى، مختار،جسد او را آتش زد و آن قدر ماند تا جنازه‏اش به خاكستر تبديل شد و سپس باز گشت .

۷۴۲.تاريخ الطبرى - به نقل از موسى بن عامر - : مختار، مُعاذ بن هانى بن عَدىِ كِندى، برادرزاده حُجْر، و نيز ابو عَمره، فرمانده نگهبانانش را اعزام كرد . آنان رفتند و خانه خولى بن يزيد اصبحى را كه سر حسين عليه السلام را همراه خود آورْد، محاصره كردند .
او در خروجىِ خانه پنهان شد . مُعاذ به ابو عَمره دستور داد كه خانه را جستجو كنند . زن خولى، به سوى آنان رفت . آنها به وى گفتند: همسرت كجاست؟
گفت: نمى‏دانم كجاست . و با دست به خروجى اشاره كرد . آنان وارد شدند و او را

شيعيان به ابن كامل گفتند: مى‏ترسيم كه امير ، ميانجيگرىِ عَدى بن حاتم را در باره اين پليد بپذيرد، در حالى كه او آن جنايتى را انجام داده كه مى‏دانى. بگذار ما او را بكشيم.
عبد اللَّه گفت: اين شما و اين هم حكيم !
وقتى او را - كه كتف‏بسته بود - به دار العَنَزيّين رساندند ، هدف تير قرارش دادند و به او گفتند: لباس پسر على را غارت كردى ؟! به خدا سوگند، لباست را مى‏كَنيم ، در حالى كه زنده‏اى و نگاه مى‏كنى.
پس لباسش را كندند و آن گاه به وى گفتند: به حسين عليه السلام تير انداختى و او را هدف تيرت قرار دادى و گفتى: «تير من به پيراهن او اصابت كرد ؛ ولى به خودِ او آسيب نرساند !» . ما هم تو را تيرباران مى‏كنيم، همان گونه كه تو تير انداختى و هر مقدار از آن تيرها به تو اصابت كرد ، تو را بس است .
آن گاه دست‏جمعى تير انداختند و از آنها تيرهاى فراوانى به وى اصابت كرد و مرده بر زمين افتاد.^۱