۳۳۵.تاريخ الطبرى - به نقل از يحيى بن هانى بن عُروه - : هنگامى كه كشته‏هاى لشكر عمر بن سعد [ در جنگ تن به تن ] بسيار شد ، عمرو بن حجّاج ، بانگ زد: اى احمق‏ها! آيا مى‏دانيد با چه كسانى مى‏جنگيد ؟ سواران اين ديار ، قومى دست از جان شُسته‏اند . هيچ يك از شما به هماوردىِ آنان ، در نيايد كه آنان ، اندك اند و نمى‏پايند . به خدا سوگند ، اگر تنها سنگ به آنان بزنيد، آنها را از پاى در مى‏آوريد .
عمر بن سعد گفت: درست گفتى . نظر [ درست ] ، نظر توست .
آن گاه ، به سوى لشكرش فرستاد و بر ايشان حكم كرد كه هيچ كدامشان با هيچ يك از آنها ، نبرد تن به تن نكنند .^۱

۳۳۶.شرح نهج البلاغة، ابن ابى الحديد : به مردى كه روز واقعه كربلا ، همراه عمر بن سعد ، حضور داشته است ، گفته شد: واى بر تو ! آيا فرزندان پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله را كُشتيد ؟
گفت: چاره‏اى نبود! اگر تو نيز آن جايى بودى كه ما بوديم، همين كار ما را مى‏كردى. گروهى بر ما تاختند كه دستانشان ، در قبضه شمشيرهايشان بود ، به‏سان شيرهاى دَرَنده؛ سواران را از چپ و راست ، در هم مى‏شكستند و خود را در دلِ مرگ مى‏انداختند ؛ امان را نمى‏پذيرفتند و به مال ، رغبتى نداشتند و هيچ چيز ، مانع آنان از ورود به درياهاى مرگ يا تسلّط بر تخت فرمان‏روايى نبود . اگر ما لحظه‏اى دستْ نگاه مى‏داشتيم ، همه لشكر را از دَم تيغ مى‏گذراندند . پس ما چه مى‏توانستيم بكنيم، اى بى‏مادر!^۲

۲ / ۸

سبقت جستن براى مبارزه و رقابت در آن‏

۳۳۲.تاريخ الطبرى - به نقل از محمّد بن قيس - : هنگامى كه ياران حسين عليه السلام ، فراوانىِ دشمن را ديدند و دانستند كه نمى‏توانند آنان را از دست يافتن به حسين عليه السلام و خودشان باز بدارند ، در كشته شدن پيشِ روى او ، با هم مسابقه دادند .^۱

۳۳۳.الملهوف : ياران حسين عليه السلام ، براى كشته شدن پيشِ رويش ، شتاب مى‏ورزيدند و آن گونه شدند كه اين شعر مى‏گويد:


گروهى كه چون براى دفع پيشامدها ، فرا خوانده مى‏شوندو لشكر ، يا نيزه خورده‏اند ، يا قامت شكسته‏اند
آنان ، قلب‏هايشان را روى زره‏هايشان پوشيده‏اند وبراى رفتن جان‏هايشان ، شتاب مى‏كنند .^۲

۲ / ۹

قوّت جنگى ياران امام عليه السلام‏

۳۳۴.البداية و النهاية - به نقل از ابو جَناب - : آن روز (عاشورا) ، نبرد تن به تن ميان دو دسته ، فراوان شد و پيروزى ، با ياران حسين عليه السلام بود ؛ زيرا قوّتشان بيشتر بود و دست از جان ، شُسته بودند و هيچ نگه‏دارنده‏اى جز شمشيرهايشان نداشتند . از اين رو ، يكى از فرماندهان به عمر بن سعد پيشنهاد داد كه ديگر نبرد تن به تن نكنند .^۳