۵ . مُحْرِق القلوب
مُحْرِقُ القلوب ، مَقتلى فارسى از ملّا مهدى نراقى (م ۱۲۰۹ ق) است. او با اقتباس از روضة الشهدا ، به عرضه مطالبى دست زد كه به گونهاى شورانگيز ، عواطف و احساسات مردم را به سوى واقعه كربلا سوق دهد ؛ امّا چون مأخذ نراقى (روضة الشهدا) ، كتابى ضعيف و مخلوط از مطالب درست و نادرست بود ، نوشته او نيز بر اخبار ضعيف و غير معتبر، مشتمل گشت .
نراقى ، خود به ضعيف بودن برخى گزارشهاى كتابش تصريح كرده۱ و به همين جهت ، مورد انتقاد برخى از عالمان پس از خود ، قرار گرفته است . ميرزا محمّد تنكابنى ، برخى از اخبار آن را مظنون يا مقطوع الكذب دانسته۲ و محدّث نورى با ابراز شگفتى از تأليف چنين كتابى از چنان عالم بزرگى ، برخى مطالب آن را «منكَر» ناميده است .۳
شهيد مطهّرى نيز نراقى را فقيه بزرگى مىخواند ؛ ولى او را در تاريخ عاشورا ، صاحب اطّلاع نمىداند و برخى مطالب او را نقد مىكند .۴ گفتنى است انتساب اين كتاب به نراقى، مشهور است .۵ البته اين احتمال هست كه آن را در اوايل تحصيل و پيش از رسيدن به مراتب كمال علمى ، نوشته باشد .
۶ . إكسير العبادات فى أسرار الشهادات (أسرار الشهادة)
آقا بن عابد دربندى شيروانى (م ۱۲۸۵ يا ۱۲۸۶ ق) مشهور به فاضل دربندى و ملّا آقا دربندى ، از نويسندگانى است كه افزون بر رشته تخصّصىاش (فقه) ، در ديگر
1.محرق القلوب : مقدّمه (نقل از: عاشوراپژوهى : ص ۴۰۶) .
2.قصص العلماء : ص ۱۴۶ .
3.لؤلؤ و مرجان : ص ۲۴۵ .
4.ر.ك : حماسه حسينى : ج ۱ ص ۲۸ .
5.ر. ك : الذريعة : ج ۴ ص ۴۶۱ ش ۲۰۵۶ و ج ۲۰ ص ۱۴۹ ش ۲۳۲۹ و ج ۲۱ ص ۳۵۹ ش ۵۴۵۲ ، إيضاح المكنون : ج ۲ ص ۴۴۳ ، هدية العارفين : ج ۲ ص ۳۵۲ .
