شايسته است كه بعد از زيارت امام على عليه السلام ، همه آنها زيارت شوند ۱ .
دسته دوم ، گزارشهايى كه حاكىاند كه سر سيّد الشهدا عليه السلام به كربلا برگردانده و به جسد ايشان ، ملحق شده است . گفتنى است حديثى از اهل بيت عليهم السلام كه بر اين معنا دلالت داشته باشد ، يافت نشد ؛ ليكن گزارش صدوق در الأمالى و بيرونى در الآثار الباقية و مستوفى هروى در ترجمه الفتوح و زكريّاى قزوينى در عجائب المخلوقات ، اين نكته را مىرساند .۲ همچنين سيّد ابن طاووس مىگويد :
در باره سر حسين عليه السلام ، روايت شده كه [به كربلا] باز گردانده شد و در كنار بدن شريفش - كه درودهاى خدا بر او باد - دفن گرديد و عمل شيعيان هم ناظر به همين نكته است .
گفتنى است آنچه سيّد بن طاووس به طايفه اماميّه نسبت داده ، از قُرطُبى۳ و مَناوى۴ نيز نقل شده است ؛۵ ليكن علّامه مجلسى مىگويد :
مشهور در ميان علماى شيعه ، اين است كه سر امام حسين عليه السلام با بدنش دفن شده و امام زين العابدين عليه السلام آن را به كنار جسد ، برگردانده است . اخبار فراوانى هم نقل شده كه سرِ مبارك ، در كنار قبر امير مؤمنان عليه السلام دفن شده است ۶ .
سيّد مرتضى قدس سرّه نيز در پاسخ اين سؤال كه : «آنچه روايت شده كه سر امام حسين عليه السلام را به شام بردند ، صحيح است يا نه؟» ، مىگويد :
همه راويان و واقعهنگاران طَف ، آن را روايت كردهاند و بر آن ، اتّفاق نظر دارند . نيز روايت شده كه سر مبارك امام عليه السلام ، پس از برده شدن به شام ، برگردانده شد و با
1.بحار الأنوار : ج ۱۰۰ ص ۲۵۱ .
2.ر . ك : ص ۷۲۱ (كربلا) و ص ۸۲۸ (عبور خاندان پيامبر صلى اللَّه عليه و آله از كربلا) .
3.شيعيان مىگويند : سر ، چهل روز پس از شهادت ، به بدن در كربلا برگردانده شد و آن ، روز مشهورى در ميان آنهاست و زيارت در آن روز را «زيارت اربعين» مىنامند (التذكرة ، قرطبى : ج ۲ ص ۲۴۵) .
4.شيعيان مىگويند : سر ، پس از شهادت ، به بدن در كربلا باز گردانده شد (فيض القدير ، مناوى : ج۱ ص۲۰۵) .
5.در شرح شهابالديناحمد بن حجر عسقلانى بر الهمزيّة فى مدح خيرالبريّة(ص۲۷۱)، اينچنين آمده است: نيز گفته شده كه [سر حسين عليه السلام ]پس از گذشت چهل روز از كشته شدنش ، به جسد ايشان ، برگردانده شد .
6.بحار الأنوار : ج ۴۵ ص ۱۴۵ .
