89
غنچه هاي شرم

فصل دوم : نمودهاى ناتوانى

ريشه كم رويى ـ كه ضعف و ناتوانى است ـ ممكن است به دو صورت ، آشكار شود . گاهى ضعف به صورت عريان نمايان مى گردد و گاهى به صورت پنهان . ضعف عريان ، آن است كه هيچ پوشش مخفى كننده اى ندارد و به وضوح ، نمايانگر ناتوانى است ؛ امّا ضعف پنهان ، ضعفى است كه به وسيله «تكبّر» ، پنهان شده است . در برخى موارد ، ضعف و ناتوانى در زير پوششى ظاهرى پنهان مى شود و آنچه به نمايش گذاشته مى شود ، غير از آن چيزى است كه واقعيت دارد . اين قسم را «ضعف پنهان» مى ناميم . ۱

يك : ناتوانى عريان

كم رويى ناشى از ضعفِ (ناتوانى) عريان ، موارد متعددى را شامل مى شود كه

1.انسان هاى ناتوان ، به وسيله تكبّر ، ضعف خود را مى پوشانند . در روايتى از امام صادق عليه السلام تصريح شده است كه : هيچ كسى نيست كه تكبّر ورزد يا زورگويى كند ، مگر به دليل ذلّتى كه در وجود خود مى بيند . (الكافى ، ج ۲ ، ص ۳۱۲ ؛ بحار الأنوار ، ج ۷۳ ، ص ۲۲۵) همچنين آن حضرت فرموده است : هيچ كس نيست كه تكبّر ورزد ، مگر به دليل ذلّتى كه در وجود خود مى بيند . (همان جا)


غنچه هاي شرم
88

صورت پذيرد . البته ، صِرف سخت شدن كار براى فرد ، موجب كم رويى نمى گردد . ممكن است كسى به خاطر انجام دادن فرايض دينى ، مورد تمسخر و آزار و اذيّت ديگران قرار بگيرد ؛ امّا دست از كار خود نكشد . رسول خدا و على عليه السلام و خديجه عليهاالسلام در آغاز اسلام ، به تنهايى در مسجد الحرام نماز مى خواندند و همه آزارها و فشارهاى روانى را تحمّل مى كردند ؛ امّا از كار خود ، خجالت نمى كشيدند . افرادى كه كم رو نيستند ، از هيچ سرزنشى نمى ترسند ۱ و به خاطر هيچ نكوهشى ، دست از كار درست خويش نمى كشند . بنا بر اين ، صِرف وجود مخالفت و حضور مخالفان ، موجب كم رويى نمى شود . آنچه اين حضور را به عاملى براى كم رويى تبديل مى كند ، ضعف و ناتوانى فرد در تحمّل فشار روانى حاضران و مخالفت هاى آنان است .
به بيان ديگر افراد كم رو معمولاً انجام دادن برخى كارها را در حضور ديگران ، نادرست مى دانند ، نه اين كه خود ، آن كار را نادرست بدانند . اين مى تواند نشان دهنده اوج ضعف و ناتوانى روحى باشد . در چنين حالتى ، فرد از انجام دادن يك كار ، ناتوان است ؛ كارى كه حتّى از نظر حاضران نيز نادرست نيست .

1. «وَلاَ يَخَافُونَ لَوْمَةَ لاَئِمٍ ؛ و از سرزنش هيچ ملامتگرى نمى ترسند» . (مائده : آيه ۵۴)

  • نام منبع :
    غنچه هاي شرم
    سایر پدیدآورندگان :
    عبّاس پسنديده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3518
صفحه از 143
پرینت  ارسال به