75
غنچه هاي شرم

مى شود . به همين جهت ، حضرت على عليه السلام يكى از ملاك هاى انتخاب مديران را حياى آنان مى داند . ۱
رسول خدا ، كسى را براى كارى استخدام كرده بودند . روزى ديده شد كه وى ، كشفِ عورت كرده و از اين كار ، ابايى ندارد . رسول خدا ، مزد او را داد و او را اخراج كرد و علّت اين كار را بى حيايى او اعلام كرد و فرمود : كسى كه در آشكار از خداوند عز و جل شرم نكند ، در پنهانى از او شرم نخواهد كرد . ۲
در مورد ديگرى نقل شده كه روزى حضرت ، يكى از اجيران خود را ديد كه در فضاى باز ، غسل مى كند . به وى فرمود :
نمى بينم از خدايت شرم كرده باشى ! مزدت را بگير . ما نيازى به تو نداريم . ۳

حياى كارگزاران و كارمندان

در اين مديريت ، نيروهاى تحتِ امر ، انجام ندادن وظايف خويش را مايه سرافكندگى دانسته ، كوتاهى در اين زمينه را شرم آور مى دانند . در يكى از جنگ هاى حضرت على عليه السلام ، سربازان در اثر فشار شديد دشمن ، عقب نشينى كردند . على عليه السلام براى جلوگيرى از فرار ، نه آنان را تهديد كرد و نه آنان را تطميع نمود ؛ بلكه آنان را به حيا فرا خواند و فرمود :
شما همراه با پسر عموى پيامبرتان در ديدِ خداوند هستيد . حمله را از سر گيريد و از فرار ، شرم كنيد كه فرار كردن در نسل هاى آينده ، موجب ننگ انسان است و مايه [ وارد شدن به] دوزخ در روز قيامت

1.ر . ك : نهج البلاغه ، نامه ۵۳ .

2.اُسد الغابة ، ج ۴ ، ص ۳۱۴ ؛ الإصابة ، ج ۶ ، ص ۲۶۱ ؛ كنزالعمّال ، ج ۸ ، ص ۲۲ (ح ۲۱۶۹۶) .

3.المصنف ، عبدالرزاق ، ج ۱ ، ص ۲۸۹ (ح ۱۱۱۳ و ۱۱۱۴) ؛ كنزالعمّال ، ح ۲۶۶۱۰ .


غنچه هاي شرم
74

كه [لباسى ]بهتر از تو بپوشم . ۱

ه) فسادزدايى از قدرت

همچنين حيا مى تواند موجب « فساد زدايى » از قدرت شود و ساحت مديريت را از آلودگى ، مصون دارد . گفتيم كه يكى از اقسام حيا ، حيا از خداوند است . بدون شك ، هر مديرى تحت نظارت اهرم هاى كنترلى قرار دارد ؛ امّا گاهى موقعيت هايى پيش مى آيد كه هيچ عنصر كنترل كننده اى وجود ندارد و اين ، زمينه بيشترى را براى فساد ، فراهم مى سازد .
يك مدير در نظام دينى ، بايد در آشكار و نهان ، يكسان عمل كند ، نه آن كه آشكار او طاعت خداوند باشد و نهان او معصيتِ خدا . امام على عليه السلام در حكم مأموريت يكى از كارگزاران مالى خود ، چنين مى نويسد :
او را فرمان مى دهم به رعايت تقواى الهى در پنهانى هاى امورش و خفاهاى اعمالش ؛ آن جا كه هيچ شاهدى غير از او نيست و هيچ وكيلى جز او نيست . ۲
در ادامه اين حكم ، آمده است :
و او را فرمان مى دهم به اين كه به گونه اى نباشد كه طاعت خدا را در آشكار ، و خلاف آن را در پنهانى انجام دهد . كسى كه نهان و آشكارش و كردار و گفتارش با هم تفاوت نكند ، امانت را ادا كرده و در عبادت ، اخلاص يافته است . ۳
آنچه نهان يك مدير را از آلودگى مصون مى دارد ، توجّه به خداوند و حياى از اوست . مديرى كه حياى از خدا نداشته باشد ، به فساد ، آلوده

1.روضة الواعظين ، ص ۱۰۸ ؛ الغارات ، ج ۱ ، ص ۱۰۶ ؛ المناقب ، ابن شهر آشوب ، ج ۱ ، ص ۳۶۶ ؛ بحار الأنوار ، ج ۴۰ ، ص ۳۲۴ و ج ۱۰۳ ، ص ۹۳ .

2.نهج البلاغه ، نامه ۲۶ .

3.همان جا .

  • نام منبع :
    غنچه هاي شرم
    سایر پدیدآورندگان :
    عبّاس پسنديده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3736
صفحه از 143
پرینت  ارسال به