61
غنچه هاي شرم

رفتارى كه مخالف شئون اخلاقى خانواده باشد ، جلوگيرى مى كنند . مسئله اجازه گرفتن زن از مرد به هنگام خروج از منزل ، در همين راستا قابل تحليل است . مرد ، بيشتر و بهتر مى تواند احساس مردها را درك كند و ممكن است بهتر از زن بتواند تشخيص دهد كه چه وضعيتى ممكن است تحريك كننده و وسوسه برانگيز باشد . زنان با استفاده از اين امتياز مى توانند وضعيت خود را به گونه اى سامان دهند كه تحريك آميز نباشد .
از ديدگاه حضرت على عليه السلام اختلاط زن و مرد در خيابان و ايجاد صحنه هاى منافى با حيا ، به دليل كوتاهى مردان در انجام دادن اين وظيفه است . وقتى به ايشان گزارش رسيد كه در منطقه عراق ، زنان در راه ها با مردان برخورد مى كنند ، رو در رو مى شوند و حتّى به يكديگر تنه مى زنند ، مردان را خطاب قرار داد و آنان را به خاطر بى غيرتى شان سرزنش كرد و فرمود : «آيا شرم نمى كنيد ؟» . ۱
در شهر حيا ، چشم ها نيز حيا دارند . چشم باحيا ، از نگاه كردن به آنچه نابه هنجار است ، خوددارى مى كند . شايد زنانى باشند كه حيا را رعايت نكنند و صحنه هاى بى شرمانه اى را توليد كنند . در اين صورت ، چشم ها بايد حيا داشته باشند و از ديدن صحنه هاى نابه هنجار ، خوددارى كنند . نگاه كردن به نامحرم ، تير مسمومى است كه به جان انسان مى نشيند . چه بسا نگاهى كه يك دنيا حسرت و پشيمانى به دنبال داشته باشد . ۲ چشمى كه حيا دارد ، به محض رو به رو شدن با زنان نامحرم ، رو بر مى گردانَد . رسول خدا و امام على عليه السلام وقتى ديدند زنى از روى مَركب خود مى افتد ، به سرعت ، چهره خود را

1.ر . ك : الكافى ، ج ۵ ، ص ۵۳۷ ، ح ۶ ؛ المحاسن ، ج ۱ ، ص ۱۱۵ ؛ بحار الأنوار ، ج ۷۹ ، ص ۱۱۵ .

2.امام صادق عليه السلام مى فرمايد : «نگاه ، تيرى مسموم از تيرهاى ابليس است و چه بسا نگاهى كه حسرت طولانى به بار مى آورد !» . (الكافى ، ج ۵ ، ص ۵۵۹)


غنچه هاي شرم
60

تدبير ديگر ، « استفاده از همراه » در هنگام خروج از منزل است . اين همراه ، ممكن است زن باشد يا مرد . دو زن ، كمتر از يك زن مورد ، تعرّض قرار مى گيرند ، بخصوص اگر زن همراه ، سنّ بيشترى داشته باشد . بهترين وضعيت ، همراه بودن مرد مَحرم است . زنانى كه همراه مرد محرم ، بخصوص همسر خود از منزل خارج مى شوند ، بسيار كمتر از وقتى كه به تنهايى بيرون مى آيند و يا همراه زن ديگرى هستند ، مورد تعرّض قرار مى گيرند . در اين وضعيت ، «غيرت» و «اقتدار» مرد ، سپرى دفاعى براى زن است كه طمع نامحرم را از بين مى برد و حتّى انديشه تعرض را از ذهنش مى زدايد . ۱
همچنين توصيه شده است كه زن ، بدون مرد محرم ، به مسافرت نرود ۲ . حتّى رسول خدا ، يكى از مسلمانان را كه براى اعزام به جبهه ثبت نام كرده بود ، از شركت در جنگ به اين جهت معاف كرد كه همسر او به تنهايى در راه حج بود . ۳

مسئوليت مردان

مردان نيز در جلوگيرى از خلق صحنه هاى نازيبا و آلوده توسط زنان ، نقش دارند . اين وظيفه تا پيش از ازدواج زن ، به طور عمده با پدر اوست و پس از ازدواج ، با شوهر او . در انجام دادن اين وظيفه ، وجود صفت ديگرى به نام «غيرتْ» ۴ ضرورى است . مردان باغيرت ، مراقب وضعيت خانواده اند و از

1.ر .ك : بخش دوم ، فصل اوّل : حيا و خلوت .

2.ر . ك : مسند أحمد : ج ۳ ، ص ۲۱ (ح ۷۲۲۶) وص ۵۴ (ح ۷۴۱۸) .

3.ر . ك : صحيح مسلم ، ج ۴ ، ص ۱۰۴ .

4.مرحوم علامه سيدمحمّد حسين طباطبايى در تعريف «غيرت» آورده است : «غيرت ، يكى از صفات پسنديده اخلاقى و از ملكه هاى فضيلتمندى است و عبارت است از تغيير حالت عادى انسان و برانگيخته شدن وى براى دفاع و انتقام به هنگام تجاوز بيگانه به آنچه براى فرد ، محترم است و آن را مايه كرامت خود مى داند (مانند دين يا آبرو يا مقام) . هيچ انسانى ـ هرگونه كه فرض شود ـ از اين صفت غريزى تهى نيست و لذا مى توان گفت كه از فطريات انسان است» . (الميزان فى تفسير القرآن ، ج ۴ ، ص ۱۷۵) .

  • نام منبع :
    غنچه هاي شرم
    سایر پدیدآورندگان :
    عبّاس پسنديده
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3625
صفحه از 143
پرینت  ارسال به