تدبير ديگر ، استفاده از «تأخير زمانى» است . اگر در اجتماعى مثل مسجد ، زن و مردْ حضور دارند ، هنگام خروج ، مى توان با استفاده از تأخير زمانى ، مانع اختلاط شد و زمانِ در ديد قرار گرفتن زنان را كاهش داد . وقتى نماز رسول خدا تمام مى شد ، مردها قدرى صبر كرده ، از جا حركت نمى كردند ، تا زنان از مسجد خارج شوند . ^۱
تدبير ديگر ، «تأخّر مكانى» است . قرار گرفتن زنان در پشت سرِ مردان ، آنان را از ديد آنان ، دور نگه مى دارد . وقتى رسول خدا شنيدند كه در راه ها و مسيرها ، زنان و مردان به صورت مختلط حركت مى كنند ، توصيه كردند كه زنان ، پشت سرِ مردان حركت نمايند . ^۲ حضرت موسى عليه السلام نيز پشت سرِ دختر شعيب عليه السلام حركت نكرد و از وى خواست كه او را در يافتن مسير ، با پرتاب سنگ ، راهنمايى كند . ^۳
تدبير ديگر ، «حركت از كنار راه» است . وسط راه ها معمولاً دو ويژگى دارد : يكى شلوغ بودن و ديگرى در ديد بودن . شلوغى ممكن است سبب برخورد زن و مرد نامحرم با يكديگر شود و لذا حركت از كنار مسير ـ كه معمولاً خلوت تر است ـ راه مناسبى براى جلوگيرى از اين پيشامد است . همچنين حركت زن از وسط مسير ، ممكن است او را بيشتر در ديد نامحرم قرار دهد . به همين جهت ، رسول خدا فرموده است :
ميانه راه براى زنان نيست ؛ بلكه بايد از كنار ديوار و جاده حركت كنند . ^۴

حيا ، دشمن زيبايى نيست ؛ بلكه دشمن فساد ناشى از برخى زيبايى هاست . به همين جهت ، زنِ باحيا ، زنى نيست كه با هر چه زيبايى است ، دشمن بوده ، از هر چه زيبايى است ، گريزان باشد . زن باحيا ، از فسادى كه لباس زيبايى بر تن كرده ، بيزار است و از اين رو ، آن جا كه زيبايى فسادانگيز است ، از آن گريزان است .
بنا بر اين ، شيوه اوّل ، استفاده از خانه به عنوان دژى در برابر ديد نامحرم است . اين كار ، بخش مهمّى از فضاى بصرى جامعه را پاك نگه مى دارد ؛ امّا به هر حال ، زنان نيز از خانه خارج مى شوند . در اين گونه موارد ، چگونه مى توان فضاى بصرى جامعه را از زشتى و نابه هنجارى ، پاك نگه داشت ؟
شيوه اوّل ، مبتنى بر «كاهش حضور» بود و شيوه هايى كه در موقعيت حضور به كار گرفته مى شوند ، مبتنى بر «كاهش تحريك» و به «حدّاقل رساندن نگاه نامحرم» است . به بيان ديگر ، شيوه نخست ، «پرهيز از خروج بى دليل» بود و اين شيوه ، مبتنى بر «خروج پاك» است . بر همين اساس ، اوّلين اقدام در جلوگيرى از آلودگى بصرى شهر حيا ، استفاده از حجاب و پوشش مناسب است . ^۱
تدبير ديگر ، جدا كردن محلّ زنان و مردان از يكديگر براى جلوگيرى از اختلاط آنان است كه گاهى خواسته يا ناخواسته ، صحنه هاى زشتى را به وجود مى آورد . براى جلوگيرى از اين امر ، مى توان مكان هاى مخصوصى را به بانوان اختصاص داد . رسول خدا ، هنگامى كه ساختمان مسجد را بنا مى كردند ، درى مخصوص زنان قرار داد و استفاده مردان را از آن ، ممنوع ساخت . ^۲