كه «غايب» است ، حواله كردى !؟ امام صادق عليه السلام در پاسخ وى فرمود :
واى بر تو ! چگونه كسى كه همراه خَلق خود و شاهد آنان است و از رگ گردن به آنان ، نزديك تر است و سخن آنان را مى شنود و پيكر آنان را مى بيند و اسرار آنان را مى داند ، مى تواند غايب باشد ؟
براى باورى كه خدا را «غايب» مى داند ، برانگيختگىِ شرم بى معناست ؛ امّا باورى كه خدا را «حاضر و ناظر» مى داند ، از او شرم مى كند .
حيا ، باز دارنده است يا وا دارنده ؟
سؤال اين است كه آيا حيا فقط انسان را از كار زشت باز مى دارد يا به كار نيك نيز وا مى دارد ؟
اگر روايات معصومان عليهم السلام را با اين پرسش مورد مطالعه قرار دهيم ، مى بينيم كه حيا ، هم به عنوان عامل بازدارنده معرّفى شده و هم به عنوان عامل وا دارنده . امام زين العابدين عليه السلام ، حيا را مايه بازدارى از شهوات دانسته و از خداوند مى خواهد به او حيا دهد تا او را از شهوات ، بازدارد . ۱ امام على عليه السلام نيز در جايى مى فرمايد :
حيا از كار بد ، باز مى دارد . ۲
و اما در جاى ديگر مى فرمايد :
حيا ، سبب همه زيبايى هاست . ۳
همچنين امام صادق عليه السلام در بيان نقش وادارندگى حيا ، خطاب به مفضّل مى فرمايد :
اگر حيا نباشد ، هيچ ميهمانى احترام نمى شود و به هيچ وعده اى وفا نمى شود و هيچ حاجتى برآورده نمى شود .
