۵
دگرخوانشها و افزودههای شیعه امامیه به قرآن[۱]
مئیر م. بر اشر۲
مترجم: محمدعلی طباطبایی
۱. ملاحظات اولیه
گلتسیهر در کتاب نوآورانهاش گرایشهای تفسیری در میان مسلمانان، بهتفصیل اهمیت دگرخوانشها ( قرائات) از مصحف رسمی قرآن را که در آثار تفسیری مسلمانان به طور کلی،۳
1.*] Meir M. Bar-Asher, "Variant Readings and Additions of the Imāmī-Šīʿa to the Quran”, Israel Oriental Studies, ۱۳, ۱۹۹۳, pp. ۳۹-۷۴.
2.بخش نخست این مقاله در واقع نمونهای بازبینیشده و بسطیافته از قسمتهایی از رسالۀ دکتری من (عنوان رساله: "پژوهش دربارۀ سنت تفسیری متقدم در شیعۀ امامیه"، اورشلیم، ۱۹۹۱ به عبری) است. اما فهرست قرائتهای شیعی که در بخش دوم مقاله گنجانده شده، برای نخستین بار در اینجا منتشر میشود. مایلم از پرفسور اتان کلبرگ، که پیشنویس اولیۀ این مقاله را خواند و یادداشتهای ارزشمندی بر آن نگاشت، قدردانی کنم. همچنین از او به جهت جلب توجه من به دگرخوانشهای شمارۀ ۱، ۲۵، ۳۵، ۴۵، ۵۳ و ۵۴ تشکر میکنم. در ترجمۀ این مقاله از عبری به انگلیسی ممنون همکاریهای دکتر ت. ایلان (Dr. T. Ilan) هستم.
ترجمۀ انگلیسی آیات قرآنیِ نقلشده در این مقاله از آربری است. شمارۀ آیات طبق هر دو سبک شمارهگذاری رایج در قرآنهای مصری و چاپ فلوگل آمده است [[اما در ترجمۀ فارسی تنها به نقل شمارهگذاری رایج اکتفا شده است]]. در جاهایی که این دو با یکدیگر تفاوت دارند، ابتدا شمارهگذاری مصری و سپس شمارهگذاری فلوگل میآید. در نقل از منابع دیگر، پس از نام اختصاری منبع، ابتدا شمارۀ جلد یا بخش، سپس شمارۀ صفحه و در پایان شمارۀ حدیث (در منابعی که احادیث شمارهگذاری شدهاند) یا شمارۀ سطر (در سایر منابع) میآید.
3.. Rich, pp. ۱-۵۴ [[ب.ت: گلدزیهر، گرایشها، صص۲۹-۷۴]].