دریافت حقیقت محروم می‌سازد. لذا قرآن کریم در بیان چرایی درخواست نامشروع زلیخا از یوسف می‌فرماید: «زنان شهر گفتند: زنِ عزیز از غلام خود کام خواسته و محبّت او بر دلش پرده افکنده است. ما وی را در گمراهی آشکار می‌بینیم».^۱امام باقر علیه السلام در تفسیر عبارت (قَدْ شَغَفَها حُبّاً) در این آیه می‌فرماید: «عشق یوسف، زلیخا را از مردم در حجاب (بی خبری) کرد، چندان که جز به یوسف نمی‌اندیشید؛ زیرا حجاب، به معنای ”شغاف“ است و ”شغاف“، حجاب و پرده دل است».^۲

نتیجه آن که انسان باید ولی نعمت حقیقی و کمال مطلق را بشناسد و دل در گرو محبّت او بسپارد تا اطمینان یابد هرگز از این محبّت و شیفتگی زیانی متوجه او نمی‌شود و سعادت ابدی و حقیقی را با دوستی ذات بی‌نهایت پروردگار به دست می‌آورد.

صداقت در دوستی

از نشانه‌های صداقت در دوستی، تبعیت و پیروی از خواسته‌ها و دستورات محبوب و تلاش برای جلب خشنودی اوست. بی گمان کسی که ادعای دوستی می‌کند، برای به دست آوردن خشنودی محبوب خود تردید نمی‌کند، خشنودی او برایش لذّت‌آفرین و ناراحتی او برایش رنج‌آور است. دوست، همواره در صدد تأمین رضایت محبوب خویش است و با دوستان او دوستی و با دشمنانش دشمنی می‌کند؛ حقیقتی که در متون قرآنی و روایی ما نمونه‌های بسیار دارد و با عناوینی چون

اما به هنگام تعارض خواست خدا با تمایلات خودشان، به سراغ خواسته‌های خود روان می‌شوند، با تندی سرزنش و به عواقب ناخوشایند، تهدیدشان می‌کند.^۱ در آیه دیگری، برتری دوستی غیر خدا نسبت به دوستی خدا را با فسق برابر دانسته می‌فرماید:

امام علی علیه السلام در بیانی صریح، مؤمنان را از ‌دوستی دشمنان خدا برحذر می‌دارد و هشدار می‌دهد: «مبادا دشمنان خدا را دوست بداری، یا دوستیت را نثار کسی به جز دوستان خدا کنی که هر کس مردمی را دوست بدارد با آنان محشور شود».^۲

نظارت و مراقبت از دوستی، ازآن‌رو لازم است که محبّت و دوستی شدید، چشمان حقیقت‌بین را کور می‌کند، آدمی را از راه راست و