155
قرآن کتاب اخلاق

در این آیه کلمه «جلابیب» (جمع جلباب) به کار رفته است. برای جلباب دو معنا ذکر شده است. برخی آن را جامه‏ای سرتاسری معنا کرده‌اند که تمامی بدن را می‏پوشاند، و بعضی آن را روسری مخصوصی دانسته‌اند که تمام صورت و سر را پوشش می‌دهد. علامه طباطبایی در این باره می‌نویسد: «منظور از جمله ”پیش بکشند مقداری از جلباب خود را“۱ این است که با بخشی از روسری یا چادر خود صورتشان را طوری بپوشانند که زیر گلو و سینه‏هایشان پیدا نباشد».۲

این دستور پوشش، بر اساس آنچه در ادامه آیه آمده است، برای زنانی است که می‌خواهند با حجابشان، خود را به دیگران زنی عفیف و پاکدامن بشناسانند تا اهل گناه از اذیت آنها اجتناب کنند و متعرض آنان نشوند.۳

پاسداری و تقویت پاکدامنیِ فرد و به دنبال آن عفّت اجتماعی، راهکارهای دیگری نیز دارد که در متون روایی آمده است۴ و در جای خود بسیار مهم و قابل توجه است اما هدف از این نوشتار، عفاف از منظر قرآن کریم است و ازاین‌رو به عوامل عفّت و پاکدامنی از نگاه قرآن کریم اشاره شد.

رابطه حجاب و عفاف

نگارنده بر این باور است که حجاب تشریع‌شده در آیه ۵۹ سوره احزاب، در حقیقت ارائه یک راهکار مهم برای پاسداری از عفاف جامعه

1.(یدْنینَ عَلَیهِنَّ مِنْ جَلأبِیبِهِنَّ).

2.ر.ک: ترجمۀ جوامع الجامع، ج‏۵، ص۱۵۳.

3.ر.ک: المیزان فی تفسیر القرآن، ج‏۱۶، ص۳۳۹ و ۳۴۰؛ ترجمۀ جوامع الجامع، ج‏۵، ص۱۵۳.

4.مانند حدیثی از پیامبر صلّی الله علیه و آله: «هِبَةُ الرَّجُلِ لِزَوْجَتِهِ تَزِیدُ فِی عِفَّتِهَا؛ هدیه دادن مرد به همسرش، عفّت او را افزایش می‌دهد ( کتاب من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۳۸۱، ح۵۸۳۱).


قرآن کتاب اخلاق
154

بنابراین یکی از راه‌های مراقبت از سلامت جامعه در امر غریزه ‌جنسی، ازدواج در صورت تمکن مالی است و برای ازدواج، تعاون و همکاری جامعه، اعتماد به خداوند برای آینده، پایین آوردن توقعات و تسهیل امر ازدواج، و صبر و شکیبایی در صورت عدم تمکّن مالی تا زمان دستیابی به آن، ضروری است.

البته باید توجه داشت که به دلیل تقدم مسئولیت والدین و متمکنان جامعه، مسئولیت آنان سنگین‌تر است و در صورت رواج بی‌عفتی در جامعه، ابتدا ایشان از سوی خداوند بازخواست می‌شوند.

۳. حجاب

(یا أیهَا النَّبِی قُلْ لِأزْواجِک وَ بَناتِک وَ نِساءِ الْمُؤْمِنینَ یدْنینَ عَلَیهِنَّ مِنْ جَلأبِیبِهِنَّ ذلِک أدْنی‏ أنْ یعْرَفْنَ فَلا یؤْذَینَ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحیماً)

ای پیامبر! به همسران و دخترانت و همسران اهل ایمان بگو تا جلباب خود را پیش بکشند، این کار برای آن که شناخته نشوند و آزار نبینند، بهتر است. خداوند بخشنده و مهربان است.

یکی از موضوع‌های مرتبط با عفاف، حجاب است. حجاب، به معنای عفّت و پاکدامنی در امور جنسی و شهوانی شمرده نمی‌شود اما بی‌‌گمان پایبندی به آن، عفّت فرد و جامعه را به ارمغان می‌آورد و تـأثیر چشمگیری در از بین بردن زمینه روابط نامشروع و بی‌عفتی جنسی دارد. ارتباط محکم حجاب با عفاف موجب شده است تا قرآن کریم پیامبر صلی الله علیه و آله را در باره همسران و دخترانش به طور خاص و زنان مؤمن را به طور عام، خطاب قرار دهد و آنان را به استفاده از پوشش هنگام حضور در ملأ عام فرا بخواند.

  • نام منبع :
    قرآن کتاب اخلاق
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد تقي سبحاني نيا
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    اتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 59535
صفحه از 291
پرینت  ارسال به