شکیبایی برایش آسان است؛ زیرا اطمینان دارد به مقصود خود یا بهتر از آن نایل میشود. بنابراین انسان مؤمن، صبر را جزئی از عمل خود در مسیر رسیدن به هدف میداند و هرگز دست از آن برنمیدارد و شکیبایی قرین تمام تلاشهای او خواهد بود. وعدههایی که برای پاداش صبر داده شد از یک سو، و توصیههایی که خدا در قرآن به تلاشگران داد از سویی دیگر، روح شکیبایی را در جسم و جان آدمی میدمد؛ آن گاه که میفرماید: «خداوند به زودی بعد از سختیها، آسانی قرار میدهد.»۱ یا: «پس بدان با هر دشواری آسانی است و با هر سختی البته راحتی و آسانی است».۲
با توجه به آنچه گذشت، پیداست کسی که به نتیجهبخش بودن صبر اطمینان دارد، خود را نیز در محضر پروردگار خویش میبیند۳ و از یاری و همراهی خدا با صابران آگاه است،۴ و هرگز شکیبایی خویش را از دست نمیدهد. در مقابل، کسی که در انجام تکالیف شرعی و اخلاقی شکیبا نیست و در سختیهای امور دنیوی نیز صبور نیست، نادانیاش نسبت به نتایج و عواقب صبر، او را به بلای بیصبری مبتلا میسازد.
۵. آگاهی از سرگذشت صابران
یکی دیگر از راهکارهای افزایش صبر، آگاهی از نتایج صبر صابران است. این شیوه را قرآن کریم به تکرار به کار برده و اراده حضرت
1.طلاق: ۷: (سَیجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ یسْراً).
2.شرح: ۵ و ۶: (فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یسْراً إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یسْراً).
3.طور: ۴۸: (وَ اصْبِرْ لِحُکمِ رَبِّک فَإِنَّک بِأعْینِنا)؛ و در برابر حکم پروردگارت شکیبایی کن که تو زیر نظر و مراقبت ما هستی.
4.انفال: ۴۶: (وَ اصْبِرُوا إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابِرینَ)؛ صبوری کنید که خدا یار صابران است.