در این آیه شریفه تصریح شده است که هر آینه شما را به چیزی همچون بیماری و ترس از دشمنان، گرسنگی و قحطی، کم شدن مال، آفت محصولات و ابتلا به مرگ عزیزان می‏آزماییم تا آشکار شود کدام
یک از شما بعد از این امتحانات صبر و شکیبایی می‌ورزید و یا جزع و فزع کرده، ناسپاسی می‌کنید. آن گاه به پیامبر صلی الله علیه و آله می‌فرماید: «ای محمد! صبرکنندگان در بلایا را به بهشت مژده ده».^۱

سپس در آیه بعد در توصیف صابران می‌فرماید: «آنان چنان جماعتی‌‏اند که چون به آنان بلا و مصیبتی وارد آید می‌گویند: همه از آن خداوندیم و به سوی او باز می‌گردیم».^۲

علامه طباطبایی در تفسیر این آیه می‌نویسد:

صابران را دو باره نام برد تا اولاً بشارتشان دهد و ثانیاً راه صبر را و این که چه صبری، صبر جمیل است یادشان دهد، و ثالثاً آن علت واقعی که صبر را بر آدمی واجب می‏سازد بیان کند، و آن این است که ما مِلک خداییم و مالک حق دارد هر گونه تصرفی در ملک خود بکند، و رابعاً پاداش عموم صابران را که عبارت است از درود خدا و رحمت و راه یافتن به بهشت، معرفی نماید.^۳

وی همچنین اعتقاد و ایمان به مالک بودن خدا را لازمه صبر در مصیبت‌ها می‌داند و می‌نویسد:

باید حقیقتاً ایمان داشت که آدمی مملوک خداست و مالکیت حقیقی از آن خداست، و انسان دوباره به سوی مالکش باز

صبر نشان داده و فضیلت اخلاقی صبر را متجلی ساخته است. ازاین‌رو فرد امساک‌کننده، صبور خوانده می‌شود. این قسم از صبر، خود به سه نوع تقسیم می‌شود: «صبر بر مصیبت»، «صبر بر معصیت» و «صبر بر خواهش‌های (مشتهیات) نفس».

در ادامه به‌اختصار، توضیح هر یک می‌آید:

الف ـ صبر بر مصیبت: صبر بر مصیبت، تسلط بر نفس از بی‌‌تابی و جزع و فزع است؛ یعنی کنترل نفس از انجام رفتاری ناپسند از قبیل جزع و فزع و بی‌تابی و از دست دادن عنان اختیار. این نوع صبر معمولاً هنگام مبتلا شدن به بلا و مصیبت کاربرد دارد و اصطلاحاً «صبر بر مصیبت» نامیده می‌شود. بی‌تابی و از دست دادن عنان اختیار ازآن‌رو ناپسند است که نشانه ضعف انسان در ناملایمات و ناتوانی در تحمل مصیبت‌ها و سختی‌های زندگی است. همچنین از کف دادن عنان اختیار و انجام دادن رفتاری که شایسته انسان نباشد و در آینده مایه سرافکندگی و پشیمانی را فراهم آورد، برازنده انسان خردمند و دوراندیش نیست. قرآن کریم در آیه ذیل به این نوع صبر اشاره کرده، می‌فرماید:

(وَ لَنَبْلُوَنَّکمْ بِشَی‏ءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأمْوالِ وَ الْأنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرینَ).^۱
بی‌شک همه شما را با اموری از قبیل ترس و گرسنگی، نقصان مالی و جانی و کمبود محصول آزمایش می‌کنیم؛ پس به صبرکنندگان مژده بهشت بده.