پرداخت مهریه و بر عهده گرفتن خرجی و نفقه برایشان حاصل گردد.^۱ لذا پیامبر خدا صلی الله علیه و آله جوانان را مورد خطاب قرار داده می‌فرماید: ای جوانان! هر یک از شما استطاعت ازدواج دارد همسر بگیرد و هر کس از این کار ناتوان است روزه بگیرد. همانا روزه میل به نیاز جنسی را کم می‌کند.^۲

بر اساس آنچه گذشت، آیه نخست، شانه خالی کردن از ازدواج را از ترس فقیر شدن در آینده، رد می‌کند و آنانی را که از ترس فقیر شدن در آینده ازدواج نمی‌کنند با وعده بی‌نیازی تسلّی می‌دهد. سپس کسانی ‌را که در حال حاضر فقیر و در امر ازدواج ناتوانند، تا زمان تمکّن مالی به صبر توصیه می‌کند؛ زیرا ازدواج مسئولیت‌آفرین است و ازدواج بی آن که مقدمات و زمینه مناسب آن فراهم باشد خردمندی نیست.^۳ پس این آیه شریفه اشاره دارد که فقیر بودن مجوّز منکرات و فحشا نیست و در هر شرایطی حدود الهی باید رعایت شود. اما رعایت حدود الهی و مراقبت از عفّت و پاکدامنی با روزه، دشوار است و خداوند به دشواری آن آگاه است، لذا از آن با (و لیستعفف) که به معنای تلاش و مجاهده برای عفیف ماندن است، تعبیر فرمود.^۴

بدیهی است مجاهده برای پاسداری از پاکدامنی تا زمانی‌ که تمکّن مالی برای ازدواج فراهم شود باید ادامه داشته باشد؛ اما مقصود از تمکّن مالی، توان بالای مالی نیست، بلکه توان مالی در سطح پایین نیز کافی

نیز فرمود:۱ «^۱هر کس از ترس فقیر شدن ازدواج نکند، به خدا بدبین است؛ در حالی که خداوند می‌فرماید: ”و اگر تنگدست باشند خداوند از فضل خود آنها را بی‏نیاز می‏کند“».^۲

به هر حال تأثیر فراوان ازدواج در حفظ عفت و پاکدامنی فرد و به دنبال آن جامعه، دلیل سفارش خداوند به ازدواج و تأکید زیاد پیشوایان دینی به این سنّت حسنه است. از جمله، سخن پیامبر صلی الله علیه و آله که ازدواج را معادل نصف ایمان،^۳ و کلام امام صادق علیه السلام که دو رکعت نماز متأهل را از هفتاد رکعت نماز مجرّد برتر می‌داند.^۴ همچنین پیامبر خدا صلی الله علیه و آله ‌فرمود: «بدترین مردگان شما آنهایی هستند که مجرّد مرده‌اند».^۵ این احادیث و نیز احادیث فراوانی که در باره اهمیت ازدواج، ازدواج در عنفوان جوانی، آثار مادی و معنوی ازدواج، ثواب یاری رساندن به ازدواج دو جوان، فضیلت کم بودن مهریه و مذمّت تارکان ازدواج (جوانان عَزَب)، همگی از اهمیت این موضوع و تأثیر آن در پاسداری از عفت عمومی جامعه حکایت می‌کنند.^۶

و در آیه بعد، روی سخن پروردگار ابتدا به جوانان، به‌ویژه مردان بی‌همسر است و به آنها توصیه می‌کند اگر توان مالی بالایی ندارند پاکدامنی بگزینند و ناتوانایی مالی را برای فحشا و پاره کردن پرده عفت و پاکدامنی، بهانه نکنند تا خدا آنان را از فضل خود بهره‌مند سازد و توان مالی ازدواج و