109
قرآن کتاب اخلاق

بهشتی،۱ ملاقات و همنشینی با مؤمنان در بهشت،۲ و پاداشی برتر از عملی که انجام شده،۳ از جمله پاداش‌هایی است که خدای مهربان در قرآن برای شکیبایان وعده کرده است. علامه طباطبایی در تفسیر آیه ۲۴ سوره سجده می‌نویسد:۴

یعنی ما بعضی از بنی‌اسرائیل را پیشوایان قرار دادیم، تا مردم را به امر ما هدایت کنند؛ و وقتی ایشان را به امامت و پیشوایی هدایت نصب کردیم که در دین صبر کردند، و قبلاً هم به آیات ما یقین داشتند.۵

۴. یقین به گشایش در کار

عامل چهارم افزایش شکیبایی، اطمینان به گشایش در کار است. پیش از این گفتیم که سنّت خدای متعال بر آن است که امور بر اسباب عادی‌اش محقق شود.۶ در آغاز بحث صبر نیز اشاره شد که صبر به معنای تسلیم در برابر سختی ‌نیست، بلکه در مفهوم صبر، مقاومت و پایداری تا رسیدن به نتیجه نهفته است. بر این اساس کسی که در امور دنیایی از سنّت الهی آگاه است و در امور اخروی به صداقت وعده‌های الهی مؤمن است

1.انسان: ۱۲: (وَ جَزاهُمْ بِما صَبَرُوا جَنَّةً وَ حَریراً)؛ و پاداش آن صبر کامل بر ایثارشان باغ بهشت و لباس حریر بهشتی لطف فرمود.

2.فرقان: ۷۵: (أُوْلئِک یجْزَوْنَ الْغُرْفَةَ بِما صَبَرُوا وَ یلَقَّوْنَ فیها تَحِیةً وَ سَلاماً)؛ اینها کسانی هستند که به خاطر صبرشان قصرهای بهشتی پاداش گیرند و با تحیت و سلام همدیگر را ملاقات می‏کنند.

3.(وَ لَنَجْزِینَّ الَّذینَ صَبَرُوا أجْرَهُمْ بِأحْسَنِ ما کانُوا یعْمَلُونَ)؛ و البته به اهل صبر، پاداشی خیلی بهتر از آنچه را که انجام داده‏اند خواهیم داد.

4.(وَ جَعَلْنا مِنْهُمْ أئِمَّةً یهْدُونَ بِأمْرِنا لَمَّا صَبَرُوا وَ کانُوا بِآیاتِنا یوقِنُونَ).

5.ر.ک: المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۵۶، ص۲۶۶.

6.رجوع کنید به بحث توکل.


قرآن کتاب اخلاق
108

۳. یقین به پاداش‌ شایسته خداوند

عامل دیگری که قرآن کریم سعی دارد تا بندگان مؤمن را دلگرم کند و تحمل مشقات دنیا را بر آنان آسان سازد، وعده پاداش بی‌‌حساب به صابران است. این‌که انسان به پاداش الهی ایمان داشته باشد و باور کند همه مقدرات الهی از حکمت بی‌حساب او نشأت گرفته و در پس انواع رنج‌ها و سختی‌ها برای شکیبایان، پاداش وصف‌ناپذیر مقدر است، پذیرش سختی‌ها را بر او گوارا می‌کند و آستانه تحملش به‌شدت افزایش می‌یابد.۱ تعدد وعده‌های الهی به صابران و تنوع پاداش‌های آنان و تأکید به این که خدا پاداش صابران را ضایع نمی‌کند،۲ هر مؤمنی را سرِ شوق می‌آورد و تحمل و شکیبایی‌اش را به اوج می‌رساند. آمرزش گناهان،۳ حُسن عاقبت و رستگاری،۴ بهره بزرگ اخروی،۵ نعمت‌های متنوع

1.بقره: ۱۵۵: (وَ لَنَبْلُوَنَّکمْ بِشَی‏ءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَ الْجُوعِ وَ نَقْصٍ مِنَ الْأمْوالِ وَ الْأنْفُسِ وَ الثَّمَراتِ وَ بَشِّرِ الصَّابِرینَ)؛ و البته شما را به چیزی مانند ترس و گرسنگی و نقصی در مال‏ها و جان‏ها و محصولات می‏آزماییم و تو ای رسول ما صابران را مژده بده.

2.هود: ۱۱۵: (وَ اصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لا یضیعُ أجْرَ الْمُحْسِنینَ)؛ ای پیغمبر! صبر و بردباری پیشه‏گیر و بدان که خداوند پاداش نیکوکاران را تضییع نمی‌نماید؛ یوسف: ۹۰: (إِنَّهُ مَنْ یتَّقِ وَ یصْبِرْ فَإِنَّ اللَّهَ لا یضیعُ أجْرَ الْمُحْسِنینَ)؛ البته هر کس پرهیزکاری و صبر پیشه کند خداوند مزد نیکوکاران را ضایع نمی‌کند.

3.نحل: ۱۱۰: (ثُمَّ إِنَّ رَبَّک لِلَّذینَ هاجَرُوا مِنْ بَعْدِ ما فُتِنُوا ثُمَّ جاهَدُوا وَ صَبَرُوا إِنَّ رَبَّک مِنْ بَعْدِها لَغَفُورٌ رَحیمٌ)؛ پس از اینها، خدایت به آنان که بعد از عذاب دیدن هجرت کرده و سپس جهاد کرده و استقامت ورزیده‏اند، آمرزنده و مهربان است.

4.مؤمنون: ۱۱۱: (إِنِّی جَزَیتُهُمُ الْیوْمَ بِما صَبَرُوا أنَّهُمْ هُمُ الْفائِزُونَ)؛ امروز پاداش شکیبایی آنان را می‏دهم چرا که آنها رستگارانند.

5.فصلت: ۳۵: (وَ ما یلَقَّاها إِلأ الَّذینَ صَبَرُوا وَ ما یلَقَّاها إِلأ ذُو حَظٍّ عَظیمٍ)؛ بدین بزرگواری کسی نمی‏رسد مگر اهل شکیبایی باشد. بدین مقام نمی‏رسد مگر آن که حظّ بزرگی داشته باشد.

  • نام منبع :
    قرآن کتاب اخلاق
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد تقي سبحاني نيا
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    اتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 59721
صفحه از 291
پرینت  ارسال به