115
گفتگوي تمدنها در قرآن و حديث

و گفتند : آيا معبودان ما بهترند يا او؟ آن [مثال] را جز از راه جدل براى تو نزدند؛ بلكه آنان ، مردمى جدل پيشه اند .

و[لوط] ، آنها را از عذاب ما سختْ بيم داده بود؛ و[لى] در تهديدها[ى ما ]به جدال برخاستند .

سپس نزديك آمد و نزديك تر شد تا [فاصله اش] به قدر دو [طول] كمان يا نزديك تر شد . آن گاه به بنده اش آنچه را بايد وحى كند ، وحى فرمود . آنچه را دل ديد ، انكار[ش ]نكرد . آيا در آنچه ديده است ، با او جدل مى كنيد؟

و به راستى ، به سوى ثمود ، برادرشان صالح را فرستاديم كه : «خدا را بپرستيد» . پس به ناگاه ، آنان دو دسته متخاصم شدند . [صالح ]گفت : «اى قوم من ! چرا پيش از [جستن] نيكى ، شتابزده خواهان بدى هستيد؟ چرا از خدا آمرزش نمى خواهيد؟ باشد كه مورد رحمت قرار گيريد» . گفتند : «ما به تو و به هر كس كه همراه تو است ، شگون بد زديم» . گفت : «سرنوشت خوب و بدتان نزد خداست ؛ بلكه شما مردمى هستيد كه مورد آزمايش قرار گرفته ايد» .

حديث

۱۰۲.ابو درداء ، ابو اُمامه ، واثلة بن اسقع و انس بن مالك :روزى درباره يك موضوع دينى مباحثه مى كرديم كه رسول خدا آمد و بسيار خشمگين شد ، به گونه اى كه قبلاً چنان خشمگين نشده بود و ما را از اين كار ، بازداشت ۱ و فرمود : «امّت محمّد ، آرام باشيد ! آنان كه پيش از شما بودند ، با همين كارها هلاك شدند . جدال ۲ را به خاطر كم فايدگى آن ، رها كنيد . جدال را رها كنيد؛ چرا كه مؤمن ، جدال نمى كند . جدال را رها كنيد؛ چرا كه جدالگر ، كاملاً ۳ در خسارت است . جدال را رها كنيد؛ چرا كه همين گناه براى تو كافى است كه همواره جدالگر باشى . جدال را رها كنيد؛ چرا كه من روز قيامت ، جدالگر را شفاعت نمى كنم . جدال را رها كنيد؛ چرا كه من براى كسى كه جدال را ترك كند و صادق باشد ، سه خانه ۴ در حاشيه ، وسط و بالاى بهشت ، متعهّد مى شوم . جدال را رها كنيد؛ چرا كه پس از نهى از پرستش بتان ، اوّلين نهى پروردگار ، نهى از جدالگرى بود .

1.انتهر فلانا : او را بازداشت (معجم مقاييس اللّغة : «انتهر») .

2.در معجم الكبير ، عبارت «أخذوا لمراء» آمده كه گويا تصحيف به وجود آمده است . آنچه كه در متن است ، از كنزالعمّال والترغيب والترهيب نقل شده است .

3.در معجم الكبير ، «نَمَتَ» به جاى «تمّت» آمده است و آنچه كه در متن است ، از كنز العمّال و الترغيب والترهيب نقل شده است .

4.در معجم الكبير ، «بثلاث آيات؛ . . .» آمده كه تصحيف است و آنچه در متن كنزالعمّال و الترغيب والترهيب آمده است .


گفتگوي تمدنها در قرآن و حديث
114

« وَ قَالُواْ ءَأَ لِهَتُنَا خَيْرٌ أَمْ هُوَ مَا ضَرَبُوهُ لَكَ إِلاَّ جَدَلاَ بَلْ هُمْ قَوْمٌ خَصِمُونَ . ۱ »

« وَ لَقَدْ أَنذَرَهُم بَطْشَتَنَا فَتَمَارَوْاْ بِالنُّذُرِ . ۲ »

« ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّى * فَكَانَ قَابَ قَوْسَيْنِ أَوْ أَدْنَى * فَأَوْحَى إِلَى عَبْدِهِ مَآ أَوْحَى * مَا كَذَبَ الْفُؤَادُ مَا رَأَى * أَفَتُمَـرُونَهُ عَلَى مَا يَرَى . ۳ »

« وَ لَقَدْ أَرْسَلْنَآ إِلَى ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَــلِحًا أَنِ اعْبُدُواْ اللَّهَ فَإِذَا هُمْ فَرِيقَانِ يَخْتَصِمُونَ * قَالَ يَـقَوْمِ لِمَ تَسْتَعْجِلُونَ بِالسَّيِّئَةِ قَبْلَ الْحَسَنَةِ لَوْلاَ تَسْتَغْفِرُونَ اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ * قَالُواْ اطَّيَّرْنَا بِكَ وَبِمَن مَّعَكَ قَالَ طَائِرُكُمْ عِندَ اللَّهِ بَلْ أَنتُمْ قَوْمٌ تُفْتَنُونَ . ۴ »

الحديث

۱۰۲.أبو الدرداء وأبو اُمامة وواثلة بن الأسقع وأنس بن مالك :خَرَجَ عَلَينا رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آلهيَوما ونَحنُ نَتَمارى في شَيءٍ مِن أمرِ الدّينِ ، فَغَضِبَ غَضَبا شَديدا لَم يَغضَب مِثلَهُ ، ثُمَّ انتَهَرَنا ۵ ، فَقالَ : مَهلاً يا اُمَّةَ مُحَمَّدٍ! إنَّما هَلَكَ مَن كانَ قَبلَكُم بِهذا ، ذَرُوا المِراءَ لِقِلَّةِ خَيرِهِ ، ذَرُوا المِراءَ ۶ فَإِنَّ المُؤمِنَ لا يُماري ، ذَرُوا المِراءَ فَإِنَّ المُماري قَد تَمَّت ۷ خَسارَتُهُ ، ذَرُوا المِراءَ فَكَفاكَ إثما أن لا تَزالَ مُمارِيا ، ذَرُوا المِراءَ فَإِنَّ المُماري لا أشفَعُ لَهُ يَومَ القِيامَةِ ، ذَرُوا المِراءَ فَأَنَا زَعيمٌ بِثَلاثَةِ أبياتٍ ۸ فِي الجَنَّةِ في رِباضها ووَسَطِها وأعلاها لِمَن تَرَكَ المِراءَ وَهُوَ صادِقٌ ، ذَرُوا المِراءَ فَإِنَّ أوَّلَ ما نَهاني عَنهُ رَبّي بَعدَ عِبادَةِ الأَوثانِ المِراءُ . ۹

1.الزخرف : ۵۸ .

2.القمر : ۳۶ .

3.النجم : ۸ ـ ۱۲ .

4.النمل : ۴۵ ـ ۴۷ .

5.انتهر فلانا : بالغ في نهرهِ (معجم مقاييس اللغة : «انتَهَرَ») .

6.في المعجم الكبير : «أخذوا المراء» والظاهر أنّه تصحيف ، ومافي المتن من كنزالعمّال ، والترغيب والترهيب .

7.في المعجم الكبير : «نَمَت» وما في المتن من كنزالعمّال ، والترغيب والترهيب .

8.في المعجم الكبير : «بثلاث آيات» وهو تصحيف ، وما في المتن من كنزالعمّال ، والترغيب والترهيب .

9.المعجم الكبير : ۸ / ۱۵۲ / ۷۶۵۹ ، الترغيب والترهيب : ۱/ ۱۳۱/ ۲ ، كنزالعمّال : ۳ / ۶۴۴ / ۸۳۱۲ ؛ منية المريد : ۳۱۶ ، بحارالأنوار : ۲ / ۱۳۸ / ۵۴ .

  • نام منبع :
    گفتگوي تمدنها در قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری، با همکاری: رضا برنجکار، ترجمه: محمّد علی سلطانی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1379
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1817
صفحه از 358
پرینت  ارسال به