۲ / ۳
اهتمام به ناشناخته ها
۱۹.امام على عليه السلام :دانشور ، كسى است كه بداند آموخته هايش در بين ناآموخته هايش كم است و به همين دليل ، خويش را نادان بشمارد تا از اين رهگذر ، تلاشش در فراگيرى دانش ، فزونى گيرد . [اگر چنين باشد ،] همواره جوياى دانش خواهد بود و شيفته دانش؛ بهره گير از آن ، و بر دانشيان ، فروتن و اهتمام ورز خواهد بود؛ پايبند سكوت و بهوش از خطا و از دانش ، زندگى جو خواهد گشت و چون خويش را نادان مى پندارد ، اگر با چيزى رو در رو شود كه نمى داند ، آن را انكار نخواهد كرد .
نادان ، كسى است كه به سبب نادانى نسبت به دانش ، اندكِ خود را عالم مى شمارد و به نظر خود ، بسنده مى كند؛ همواره از دانشوران دورى مى گزيند و آنان را پست مى داند و مخالفان خود را اشتباه كار مى شمارد و هر آنچه را نمى داند ، گمراهى مى داند ، و اگر با چيزى رو به رو شود كه نمى شناسد ، آن را انكار مى كند و دروغ مى شمارد و از روى نادانى مى گويد : من اين را نمى شناسم و فكر نمى كنم كه چنين بوده و يا چنين باشد . چه طور مى تواند چنين باشد؟ اين به دليل اعتماد بر انديشه خود و كم اطّلاعى از ناآگاهى هاى خويش است و با اين عقيده ، هيچ گاه از ناآگاهى و اشتباه جدا نمى گردد؛ از نادانى بهره مى گيرد و منكر حق خواهد بود؛ در نادانى خود ، حيران و از فراگرفتن دانش ، سرگران خواهد بود .
۲ / ۴
يارى جويى از حقيقت
۲۰.امام على عليه السلام :استدلال كننده از حقيقتْ يارى مى جويد .
