پيدايش خود به خودى هستى

ابوشاكر : ولى من مى گويم كه جهان را كسى نيافريده و به خودى خود به وجود آمده است .آيا علف صحرا را كسى مى آفريند ؟ آيا مورچه و پشه را كسى مى آفريند؟... مگر نه اين است كه اين موجودات به خودى خود به وجود مى آيند ؟
من فريب تو را نمى خورم و افسانه ات را درباره خدايى كه ديده نمى شود ، نمى پذيرم. من خدايى را مى پرستم كه بتوانم با دو چشم خود ، او را ببينم و با دو گوش خود ، صدايش را بشنوم و اگر صدا ندارد ، با دو دست ، او را لمس نمايم .
چرا تو با اين افسانه ها مردم را گمراه مى كنى و چرا نمى گذارى كه مردم ، واقعيت را بپرستند ، نه افسانه را ؟
آفريدگار، ما هستيم، نه خدا. من ، خداى خود را با دست هايم مى تراشم و به وجود مى آورم و تو ، خداى خود را از پندارت به وجود مى آورى !

آخرين سخن

در تمام مدّتى كه ابوشاكر سخن مى گفت ، امام حتى يك بار هم چيزى نگفت. شاگردان امام كه حضور داشتند ، دو سه بار خواستند چيزى بگويند؛ ولى امام به آنها اشاره مى كردند كه ساكت باشيد .
سخنان ابوشاكر تمام شد؛ ولى امام همچنان ساكت بود. گويا

نمى تواند چيزى را درك كند. اگر توانستى به وسيله عقل ، بدون كمك گرفتن از يك يا چند حس، وجود چيزى را ثابت كنى ، من مى پذيرم كه تو مى توانى با عقل خود پى به وجود خدا ببرى!
خدايى كه تو مردم را به آن دعوت مى كنى ، چيزى نيست جز آنچه از قوه خيال تو بيرون آمده است . تو در خيال خود ، موجودى را تصوّر كرده اى و او را به شكل خود در آورده اى و چون خود حرف مى زنى و غذا مى خورى و مى خوابى، تصوّر مى كنى كه او حرف مى زند و غذا مى خورد و مى خوابد، و براى اين كه نفوذ خود را حفظ كنى ، او را به كسى نشان نمى دهى و مى گويى كه او ديده نمى شود و ديده نخواهد شد و از مادر زاييده نشده است و كسى از صُلب او به وجود نخواهد آمد .

صَنَم هندوها

ابو شاكر : خداى تو كه ديده نمى شود ، مانند صنم مقنع هندوهاست. در هندوستان يك بت وجود دارد كه جلوى آن ، يك پرده كشيده اند و هيچ كس آن بت را نمى بيند و متولّيان ، به هندوها مى گويند : آن بت هرگز خود را به افراد نشان نمى دهد ؛ زيرا مى داند كه پس از ديدنِ او فوراً خواهند مُرد .
تو مى گويى كه اين جهان را خدا آفريده است، آن هم خدايى كه ديده نمى شود و صدايش را نمى توان شنيد و فقط يك نفر ، صداى او را شنيده و آن هم پيامبر است .