انسان ، بيهوده مى گردد . ^۱

ازليت مادّه

مادّى : موجودات از چه چيز آفريده شده اند ؟

۰.امام عليه السلام :از چيزى آفريده نشده اند (سابقه نيستى دارند ) .

مادّى : چگونه مى شود كه از نيستى، هستى به وجود آيد ؟

۰.امام عليه السلام :موجودات ، از دو حال خارج نيستند:
يا اين موجودات از موادى ساخته شده اند كه آن مواد هميشه وجود داشته است .
و يا موجودات جهان ، سابقه نيستى دارند و جهان ، پديده است .
با سه دليل ثابت مى كنيم كه فرض اوّل ، درست نيست:
۱ . بر اساس فرض اوّل، موادّ جهان هميشه بوده، و چيزى كه هميشه بوده و وجودش ازلى است ، امكان ندارد پديده باشد و علت بخواهد. بنابراين، بايد واجب الوجود باشد و هستى اش از ذات خود بجوشد و در نتيجه ، دگرگونى و فنا در آن راه نيابد .
۲ . آن مادّه قديم ، يك جوهر بيش نيست و يك رنگ بيشتر ندارد. پس ، اين رنگ هاى مختلف و حقايق گوناگون فراوانى كه در اين جهان موجود است ، از كجا آمده است؟ ^۲
۳. اگر موادّ قديم جهان ، ذاتاً زنده بوده اند، چگونه مرگ بر آنها عارض شد، و اگر ذاتاً فاقد حيات بوده اند ، پيدايش حيات در آنها

دانشمندان به مشاهده آثار عظمت خداوند ، اكتفا مى كنند و نيازى به ديدن او در اثبات وجودش ندارند .

مادّى : آيا خداوند نمى تواند خود را به مردم نشان دهد تا او را ببينند و بشناسند و از روى يقين و اعتقاد كامل ، مورد پرستش قرار بگيرد ؟

۰.امام عليه السلام :اين كار ، امكان پذير نيست و محال ، پاسخى ندارد . ^۱

نبوّت عامّه

مادّى : از كجا ثابت مى كنى كه خداوند ، داراى انبيا و فرستادگان است ؟

۰.امام عليه السلام :با اثبات چند مقدمه :
الف ـ ما داراى آفريدگارى هستيم ، برتر از ما و تمام آفريده ها .
ب ـ آفريدگار جهان ، حكيم است و كار بيهوده انجام نمى دهد .
ج ـ امكان ندارد كه همه مردم با او تماس بگيرند و برنامه زندگى و تكامل خود را از او دريافت نمايند .
با اين مقدمات ، ثابت مى شود كه بايد خداوند ، پيامبرانى داشته باشد كه آنها مردم را به راه تكامل خويش راهنمايى كنند، وگرنه هدف خداوند از آفرينش انسان ـ كه تكامل اوست ـ از بين مى رود و آفرينش