پيش گفتار
آزادى بحث و انتقاد در مسائل مذهبى ، يكى از ويژگى هاى فرهنگ اسلام است ۱ و هنگامى به اهميّت اين آزادى پى مى بريم كه مى بينيم پس از گذشت حدود ده قرن از تاريخ اسلام و رشد نسبى افكار،در كشورهايى مانند : فرانسه، ايتاليا و پرتغال ، هيچ كس حقّ كوچك ترين ايراد به فروع مذهب كاتوليكى را نداشت، تا چه رسد به اصول، و كمترين ايراد و اظهار نظر كافى بود كه ايراد كننده را محكوم به مرگ نمايد .
با جرأت مى توان گفت كه در هيچ آيينى به اندازه اسلام ، آزادى انديشه و ابراز عقيده وجود نداشته، تا در پرتو آن ، مخالفان بتوانند حتى پيش رهبران آن آيين ، اظهار عقيده كنند و به بحث و گفتگو بنشينند و در قبول يا رد آنچه مى شنوند ، آزاد باشند .
در تاريخ زندگى پيامبر خدا صلى الله عليه و آله و همچنين رهبران تشيّع ، موارد