ضروری است: علمی بودن مستندات تفسیر، جری پذیری مفاهیم، اصالت تعابیر، فقدان ابهام، توجه به معانی حروف، ایّاک أعنی و اسمع یا جاره، وقوع مجاز در قرآن،... از جمله قواعد خاصی است که از روایات اهل بیت علیهم السلام قابل استنباط است. در این میان سیاق، به عنوان یکی از مهم‏ترین قواعد تفسیری دارای کارکردهای متنوعی در معناشناسی مدالیل و مفاهیم قرآن است. اهل بیت‏ علیهم السلام به مثابه مفسران راستین قرآن، از انواع کارکردهای سیاق در تبیین ظواهر قرآن کریم بهره برده‌اند. همچنین، تفسیر به رأی، در هم آمیختن آیات با یکدیگر، نزع آیات از بافت و سیاق قرآن، غفلت یا اعراض از سنّت، روی آوردن به اسرائیلیات و اقوال اهل کتاب، ظاهربسندگی، ‏... از جمله آسیب‏های فهم قرآن هستند که در روایات اهل بیت‏ علیهم السلام مورد تأکید واقع شده است.

از آن‏چه در گفتارمتن‏شناسی‏ این فصل بیان شد، به روشنی این مهم قابل استنباط است که شماری از روایات امامیه به طور جدی و دقیق حاوی آگاهی‏های بسیار مهم و ضروری در متن‏شناسی‏ قرآن هستند که بی‏شک، خود گونه‌ای مستقل و متمایز از سایر روایات هستند. مغفول ماندن از این روایات موجب شناخت نادرست و محروم ماندن از معارف بی‏کران قرآن کریم خواهد شد و بایسته است که این دسته از روایات اهل بیت علیهم السلام مورد بررسی و تحلیل دقیق و عمیق قرار بگیرد. هر چند در کتاب‏ها‏ی علوم قرآن و قرآن‏شناسی‏ جدید به طور خاص به این موضوعات توجه ویژه‌ای شده است‏‏‏، لکن عمده نظریه‏های رایج در آن‏ها مبتنی بر دیدگاه اجتهادی مؤلفان است که متأثر از مبانی تاریخی، ادبی و مذهبی نویسندگان آن‏ها است. در متن‏شناسی‏ روایی قرآن فقط با استناد به روایات به پاسخ و تحلیل این مسائل بسنده می‏شود و نتایج آن می‏تواند عیار مناسبی برای سنجش سایر نظریه‏ها باشد.

بخشی از روایات اهل بیت علیهم السلام مبانی، قواعد و روش‏های صحیح فهم و تفسیر قرآن و آسیب‏های فراروی آن را آموزش می‏دهند که از آن‏ها به احادیث بایسته‏های فهم قرآن یاد می‏کنیم. مقصود از بایسته‏های فهم قرآن مجموعه اصول مبنایی و روشی فهم قرآن است که مفسر ضروری است پیش از اقدام به تفسیر قرآن از آن‏ها آگاهی داشته و در تفسیر آیات به آن‏ها پایبند باشد و عدم کاربست آن‏ها آسیب‏هایی را در تبیین قرآن به دنبال خواهد داشت. بر پایه دیدگاه امامیه روش اهل بیت علیهم السلام به عنوان وارثانِ برگزیده قرآن، در عینی سازی تمامی مدالیل و مقاصد قرآن کریم در سطوح مختلف معنایی، روش معیاری است که از فراگیری و اعتبار لازم در تفسیر قرآن برخوردار است. از روش‏های به کار رفته در احادیث اهل بیت علیهم السلام می‏توان به روش تفسیر قرآن به قرآن اشاره کرد. ادعای ابتکار و نوآوری این روش از آن مدرسه تفسیری اهل بیت علیهم السلام است. در تفسیر قرآن به قرآن به وجود نوعی مکانیزم درون قرآنی و روابط بینامتنی آیات با یکدیگر تأکید می‏شود. این مکانیزم و روابط بینامتنی از انسجام محتوایی و وحدت شبکه‏ای قرآن نشأت می‏گیرد.

توجه به قواعد فهم و تفسیر قرآن برای جلوگیری از پدیداری آسیب در فهم و تفسیر قرآن مورد توجه اهل بیت علیهم السلام بوده است. از این رو، ‏التزام به رعایت این قواعد در تفسیر قرآن