عملی تفسیر قرآن به قرآن و انسجام محتوایی آیات با همدیگر اشاره نمودند. امام علی‏ علیه السلام نیز مطلب مذکور را به گونه دیگری چنین بیان فرموده‏اند:

۰.کتابُ اللَّهِ تُبْصِرُونَ بِهِ وَ تَنْطِقُونَ بِهِ وَ تَسْمَعُونَ بِهِ، وَ یَنطقُ بَعْضُهُ بِبَعْضٍ وَ یَشهَدُ بَعْضَهُ عَلَى بَعْضٍ؛^۱

این کتاب الهى است که مى‏توانید (حق را) با آن ببینید و بشنوید و بخشى از آیات آن در پرتو بخش دیگر از آیات سخن مى‏گوید، و بعضى از آیات آن بر بعضى دیگر از آیات گواهى مى‏دهد.

در نگاه قرآن‏پژوهان امامیه، مقصود معصومان از تصدیق و شهادت آیات بر همدیگر در چنین روایاتی، سیاق عام قرآن است. آیة اللّٰه معرفت رحمه الله سیاق را به سه‏ گونه سیاق عام، سیاق سوره و سیاق آیه تقسیم می‏کر‏د. ایشان در تبیین سیاق عام نوشته است:

اما سیاق عام، مقصود از سخن آن‏هاست که می‏گویند: قسمتی از قرآن بعض دیگر آن را تفسیر می‏کند... پس چه بسا آیه‏ای که در جایگاه خاص خود دارای ابهام بوده و ابهام آن در آیه دیگر نظیر آن رفع می‏گردد.^۲

سیاق عام تمام قرآن از آغاز سوره حمد تا انتهای سوره ناس را در برمی‌گیرد.^۳ همچنین، امام علی‏ علیه السلام در توصیف قرآن کریم فرموده است:

۰.مُفَسِّراً مُجمَلَهُ و مُبَیِناً غَوَامِضَهُ؛^۴

قرآن تفسیر کننده بخش‏هاى مجمل خود است و آشکار سازنده پیچیدگی‏هاى خود.

وارثانِ برگزیده قرآن، در عینی‏سازی تمامی مدالیل و مقاصد قرآن کریم در سطوح مختلف معنایی، روش معیاری است که از فراگیری و اعتبار لازم در تفسیر قرآن برخوردار است.

تفسیر قرآن به قرآن

از روش‏های به کار رفته در احادیث اهل بیت علیهم السلام می‏توان به روش تفسیر قرآن به قرآن اشاره کرد. ادعای ابتکار و نوآوری این روش از آن مدرسه تفسیری اهل بیت علیهم السلام است. در تفسیر قرآن به قرآن به وجود نوعی مکانیزم درون قرآنی و روابط بینامتنی آیات با یکدیگر تأکید می‏شود. این مکانیزم و روابط بینامتنی از انسجام محتوایی و وحدت شبکه‏ای قرآن نشأت می‏گیرد. انسجام محتوایی بالاترین نوع انسجام در متن‏شناسی‏ است و مستلزم وجود هر نوع انسجام دیگر، اعم از انسجام متنی و تفسیری است؛ انسجامی که تنها در متن الهی امکان پذیر است و هیچ متن بشری چنین انسجامی را ندارد. این انسجام محتوایی خاصِ قرآن، دلالت بر بُعد الهی بودن متن آن دارد.^۱

انسجام با معرفت زمینه‏ای و سیاقِ متنی ارتباط دارد که شامل همه آن پیش‏فرض‏هایی می‏شود که یک متن بدون آن‏ها بی‏معناست.^۲ وحدت شبکه‏ای، نوعی وحدت است که تنها به متون الهیِ(قرآن) اختصاص دارد و در متون عادی بشر چنین وحدتی نیست. اهل بیت علیهم السلام از دو شیوه نظری و مصداقی در بیان این روش بهره جسته‏اند. مقصود از شیوه نخست، تبیین نظری اصول و کلیات روش تفسیر قرآن به قرآن در سخنان عترت است. خاستگاه تاریخی مباحث نظری تفسیر قرآن به قرآن، نخست به روایات پیامبر صلی الله علیه و اله سپس امام علی‏ علیه السلام برمی‏گردد و بعدها در سخنان دیگر معصومان علیهم السلام پی گرفته شده است.

پیامبر صلی الله علیه و اله در روایت «وَ أنَّ الْقُرْآنَ لَمْ یُنزَل لِیکذبَ بَعْضُهُ بَعْضاً، وَ‏‏‏ لکن نَزَلَ انَّ یصدق بَعْضُهُ بَعْضاً؛^۳ به راستی که قرآن نازل نشده است تا بخشی از آن بخشی دیگر را تکذیب نمایند، بلکه نازل شده است تا بعضی از آن بعض دیگرش را تصدیق نماید»، به امکان