ذلك هلاك النفس.^۱
خدمت كردن به تن، اين است كه لذّت‌ها و خواهش‌ها و خوشی‌هايی را كه می‌خواهد، برايش برآورده سازی و اين، خود، موجب نابودیِ نفس است.
از این رو مي‌توان گفت: لذّت‌راني، درخواست لذّت و خواهش‌هاي نفساني است كه به واسطه وجود مجموعه‌ای تهدیدات و پيامدهاي منفي در آنها، عاقبت، انسان را به نابودی منتهي مي‌كند. اين شاخص مي‌تواند معياري براي تشخيص لذّت مطلوب از نامطلوب باشد. با داشتن این ملاک، كلمات گوهربار معصومان علیهم السلام نتایج ارزشمندی را در جهت تعیین مصادیق لذّت مطلوب یا نامطلوب، به دست ما می‌دهند.

پيامدهاي لذّتراني

هنگامي كه سخن از موضوعی مانند مصرف مواد مخدّر به ميان مي‌آيد، چه چيزي به ذهنتان خطور مي‌كند؟ شايد در ابتدا این موارد به ذهن بیاید: نشئگي؛ وارد شدن در يك حالت خوشايند، شامل: لذّت، سبكي وزن، احساس پرواز و ... ؛ كم‌رنگ شدن اين حالت و سرانجام، خارج شدن از اين وضعیت. امّا آيا تمامش همين است؟ پس از چند ساعت، يادآوري اين تجربه خوشايند، باعث مي‌شود که انسان براي تجربه همان حالت اوّل، به سوي مصرف دوباره مواد مخدّر تحريك شود؛ امّا فرد در دفعات دوم و سوم و ... که مواد مصرف می‌کند، دیگر آن حالتي را كه در تجربه اوّل احساس كرده، به دست نمی‌آورد؛ زيرا سيستم عصبي بدن با مواد مخدّري كه در دفعات اوّليه، وارد بدن شده، سازگاري پيدا كرده

لا تقوم حلاوة اللذّة بمرارة الآفات.^۱
شیرینی لذّت، به واسطه تلخیِ آفات [آن]، پایدار نمی‌مانَد.
اصل لذّت براي انسانْ مطلوب است و هر كسي، از درد و رنج دوري مي‌كند؛ امّا لذّتي كه آفت به دنبال دارد، نمي‌تواند مطلوب باشد و به بيان امیر مؤمنان علیه السلام، شیرینی آن موقّتی است و فقط حسرتش را به دل می‌گذارد. لذا در بخشی از لذّت‌طلبی‌ها، خصوصيتي بر آنها عارض شده که موجب گرديده مورد نكوهش قرار گيرد و اين، مطلبي است كه هر عقل سليمي بدان حكم خواهد كرد.
با توجّه به احاديث اين باب، عوارضی که از آنها یاد شد، همان عوامل انحراف، پيامدهاي منفي و خطراتي هستند كه لذّت‌جويي را در معرض نابودگري قرار مي‌دهند. اگر چه لذّت، حالت خوشايندي است كه در كنار تأمين برخي نيازهاي ضروري زندگي هم درك مي‌شود، لكن ممکن است كه فردی به هر آنچه نفسش از لذّت‌ها و شهوات طلب مي‌كند، بدون توجّه به پيامدهاي منفي آنها، چراغ سبز نشان دهد. در این صورت، فرد، هیچ خدمتی به خود نکرده است؛ بلکه تنها در خدمت جسم خود بوده است. باید توجّه داشته باشیم که انسان، موجودی است فراتر از جسم خویش و آنچه به او تعالی می‌بخشد، این جسم خاکی نیست. چیزی که در انسان، پایدار و ماندنی است، غیر از جسم اوست. بنا بر فرمایش امير مؤمنان علیه السلام معطوف شدن تمامی زندگی در خدمت به جسم، هلاکت را به دنبال خواهد داشت؛ زیرا:
خدمة الجسد إعطاؤها ما يستدعيه من الملاذ و الشهوات و المقتنيات و في