راهی بگذارد که به فردوس بَرین منتهی می‌شود. از همین رو، امیر مؤمنان علیه السلام می‌فرماید:
إن کنتم راغبین لا محالة فارغبوا فی جنّة عرضها السماوات والأرض.^۱
شما که ناگزیر، [میل و] خواهش دارید، پس خواهش خود را متوجّه بهشتی کنید که به پهنای آسمان‌ها و زمین است.
این بهشت، همان است که به پرهیزگاران، وعده داده شده است. مواهب آن، چنان لذّت‌بخش هستند که انسان‌ها در این دنیا، آنها را مجاری کامل‌ترین لذّت‌ها می‌شناسند و حتّی با تصوّرش هم لذّت می‌برند.

نسبت لذّت دنیوی با لذّت اُخروی

پس از روشن شدن دو روی سکّه سعادت و نقش لذّت در هر کدام، مسئله‌ای که باید دقیق‌تر به آن پرداخت، چگونگی نسبت لذّات دنیوی با لذّات اُخروی است. پرسش این است که: در فرض تقابل لذّت دنیوی با لذّت اُخروی، چه باید کرد؟ منطقی‌ترین واکنش چیست؟
در طبقه‌بندی روایات لذّت، معلوم شد که بخشی از روایات به این مسئله پرداخته‌اند و تکلیف را روشن ساخته‌اند. در توضیح این بخش، باید گفت: گاهی اوقات، افراد برای رسیدن به لذّتی ناچیز، ساعت‌ها سختی و رنج را متحمّل می‌شوند. این قضیه را می‌توانید در بازی دومینو، تصوّر کنید؛ بازی‌ای که در آن، ساعت‌ها وقت، صرف چیدن مهره‌های رنگ‌آمیزی شده در طرحی می‌شود و سپس با یک ضربه، تمام مهره‌ها، به ترتیب خاصّی، فرو می‌ریزند و شکلی

گوارا و نهرهایی از شیر است که هیچ گاه مزه آنها دگرگون نمی‌شود و جوی‌هایی از شراب است برای لذّت بردن کسانی که می‌آشامند) .
و در آیه‌ای دیگر آمده:
(و فیها ما تشتهیه الانفس و تلذ الاعین.^۱
در بهشت، هر آنچه انسان‌ها بخواهند و چشم‌ها لذّت ببرند، وجود دارد) .
همان طور که می‌بینید، لذّت بردن، از ویژگی‌های خاصّ بهشت است؛ زیرا بهشتی که به صالحان وعده داده شده، این‌چنین توصیف شده است: بهشتی که به شما وعده می‌دهیم و پاداش کارهای نیک شماست، جایی خواهد بود که هر چه اشتها دارید، هر چه دوست دارید و هر آنچه که چشم‌هاتان از آن لذّت ببرد، در آن جا، فراهم و در دسترس است.
این خصوصیات، همان چیزهایی هستند که مطابق میل انسان است. پذیرش محلّی به نام بهشت با چنین ویژگی‌هایی، به مسلمانان یا پیروان دین یا مذهبی خاص، اختصاص ندارد؛ بلکه تمام انسان‌ها، بهشت را نماد خوش‌بختی و شادکامی می‌دانند. از همین رو، داستان‌سرایان نیز در افسانه‌های خود، افراد خوش‌بخت را در باغ‌های وسیع و سرسبز که همه چیز در آن، مطابق میل است، توصیف می‌کنند. پس معلوم می‌شود که فقط بهشت است که ظرفیت تأمین کامل رغبت‌ها و امیال انسان را دارد. هر کسی در جستجوی این کمال باشد، باید قدم در