شدن موجبات این کار، به دلیل فوران آتش شهوت، آن را تکرار می‌کنند. این توالی و تکرار «پشیمانی» و «اقدام به آن عمل»، روان آنها را به شدّت آزار می‌دهد و سبب می‌شود که نوجوان، به سستی اراده، و شک و تردید در باره خود دچار گردد.
کوتاه سخن این که: عمل استمناء، با منحرف ساختن سیستم انعکاس روانی در مسائل جنسی، احساس لذّت و توانایی را مختل می‌سازد و به سرافکندگی و عقده حقارت در رفتارهای جنسی مشروع، پس از ازدواج و از این گذشته، به رشد جسمی جوانان نیز ضربه وارد می‌سازد و در یک کلام می‌توان گفت: کامیابی برتر و مؤثّر را از فرد سلب می‌کند^۱ .

سه. دچار شدن به تنگ‌دستی در زندگی

همان‌طور که بیان شد، رفتن به سوی لذایذ نامطلوب و غرق شدن در هوس‌های کم‌ارزش به دلیل لذّت‌گرایی افراطی، انسان را دچار غفلت و بی‌اعتنایی نسبت به واقعیات زندگی می‌کند. در این گونه موارد، انسان فکر می‌کند که می‌تواند زندگی بدون سختی و زحمت داشته باشد و بر اساس علاقه افراطی‌ای که به لذّت دارد، می‌خواهد از هر چیزی که موجب رنج و مشقّت می‌شود، فرار کند. لذا غرق در لذّت‌های پست و هوس‌های کم‌اهمیت می‌شود، در حالی که زندگی دنیا قواعدی دارد که بر اساس آن در حرکت است.
یکی از این قواعد، این است که لذّت‌هایی که انسان در این عالم دنبال می‌کند، مقدّماتی دارد که تحصیل آنها همراه با رنج است و البته اصل اختلاط لذّات دنیا با رنج و زحمت، خود، حکمتی زیبا دارد که به آن اشاره کردیم. ولی به هر حال، این قاعده دنیاست که:
نابرده رنج، گنج، میسّر نمی‌شودمزدْ آن گرفت جان برادر که کار کرد
قرآن نیز بر این مسئله تأکید می‌کند و در یکی از آیات خود، با تعبیری جالب از این همراهی و آمیختگی زندگی با رنج و زحمت خبر می‌دهد:
لقد خلقنا الانسان فی کبد.^۲
به راستی که انسان را در رنج آفریدیم.
بنا بر این انسان نمی‌تواند دنبال گنج بی‌رنج و زندگی بی‌زحمت باشد؛ ولی می‌تواند از میان لذّت‌هایی که همگی، مقدّمات رنج‌آوری دارند، آنهایی را برگزیند که برتر و پایدارتر باشند.
در این میان، گروهی از انسان‌ها نمی‌خواهند به این مقدّمات ـ که بیشتر رنگ صبر و بردباری دارد ـ ، تن در دهند. از این رو، لذّت‌هایی را می‌طلبند که سهل الوصول و دم دست هستند، غافل از این که بر مرکب هوای نفس سوار شده‌اند و به سوی رنجی عظیم سرازیر می‌شوند. لذا امام علی علیه السلام از چنین خطری گوشزد می‌کند و می‌فرماید:
إياك و طاعة الهوی، فإنّه يقود إلی كلّ محنة.^۳
زنهار از فرمانبری هوس؛ زيرا اين كار، تو را به سوی هر رنجی می‌كشانَد.
هوای نفس، علاوه بر این که انسان را بر لذّت‌جویی آنی و فانی ترغیب می‌کند، هزینه‌های هنگفتی را نیز از وی می‌ستانَد. چنین افرادی به خاطر ضعف خویشتنداری، حاضرند که هر مقدار هزینه‌ای را

روزنامه‌ها و داستان‌های سرگرم‌ کننده منحرف، در بیدار کردن و برانگیختن و تحریک شهوت جنسی، اثر فوق العاده‌ای دارند و نوجوانان در زندگی جدید، با تمایلات شدید و طغیانگر جنسی دست به گریبان‌اند.
در این گیر و دار که نوجوان به سبب پیشامدی، با ارائه راه‌کارهایی به وسیله هم‌سن و سال‌ها، یا در خواب و مانند آن، دچار انزال می‌شود، به یک باره لذّت آن را درک می‌کند و با یادآوری تجربه آن لذّت، در صدد تجدید عوامل آن بر می‌آید و کم کم به «استمناء» مبتلا می‌شود که مشکل بزرگ، از این به بعد وارد زندگی نوجوان می‌شود. اگر این کار تکرار شود و به دفعاتی چند در هفته برسد، باعث زیان‌ها و مشکلات جسمی و روانی در نوجوان خواهد شد. متأسفانه معمولاً این عادت، تدریجاً شکل می‌گیرد و چون وسیله آن به آسانی در دسترس نوجوان قرار دارد، زود به آن معتاد می‌شود و به دفعات متعدّدی در فواصل کوتاه مدّت می‌انجامد.
در این جا قصد نداریم به تمامی پیامدهای شوم این عادت ناپسند بپردازیم؛ امّا غیر از مشکلات جسمی، مانند اختلال در رشد کامل جنسی، لاغری و احساس ضعف فراگیر، پیامدهای روانی جدّی‌ای نیز به دنبال خواهد داشت که از جمله آنها ضعف شخصیت، ضعف اراده، کمی قدرت خودکنترلی، حجب بسیار و کم‌رویی و کاهش نیروی روانی است.
غالب کسانی که به این معضل اعتیاد دارند، از آفت آن آگاهی دارند. لذا پس از انجام دادن این کار، پشیمان می‌شوند و با خود عهد و پیمان مؤکّد می‌بندند که این عمل را تکرار نکنند؛ امّا متأسفانه پس از فراهم