149
لذّت و شادکامي از ديدگاه اسلام

خوردن امنیت فضای زندگی می‌گردد که در آخر، به محرومیت از آسایش و آرامش منتهی خواهد شد.

یک. محروميت از سلامت جسمی

پیش از این بیان شد که منشأ نکوهش برخی لذّت‌طلبی‌ها، مطلوب نبودن آنهاست؛ یعنی به نحوی به پیامدهای منفی، آلوده هستند که خوشیِ این لذّت‌ها را به تلخی آفات و زیان‌ها تبدیل می‌کنند. لذا فرموده است: «در لذّتي كه موجب پشيماني باشد و شهوتي كه به دنبالش درد و رنج است، هيچ خيري وجود ندارد»؛۱ زیرا امام صادق علیه السلام نیز معتقد است که: «لذّت زندگی، هنگامی قابل درک است که انسان از نعمت سلامت، برخوردار باشد».۲ تن بیمار، زندگی را برای انسان تلخ می‌کند. لذّت باید احساس شود و این زمانی رخ می‌دهد که تن انسان، سالم باشد.
یکی از پیامدهایی که بر لذّت‌جویی‌های نکوهیده عارض می‌شود و آنها را از درجه مطلوبیت نزد انسان، ساقط می‌کند، به خطر افتادن سلامت جسمی فرد است. این جا نیز می‌توان مثالی بسیار ملموس آورد و آن، موضوع مصرف مواد مخدّر، مشروبات الکلی و داروهای روان‌گردان است. در این جا بنا نداریم به مضرّات مصرف این مواد اشاره کنیم، و خود می‌دانید که کتب علمی و پزشکی از این مطالب، پر است. امّا واقعاً با مشاهده افراد معتاد به این مواد، اعتراف می‌کنید که چنین

1.. «لا خير فی لذّة توجب ندماً و شهوة تعقب ألماً»
(غرر الحكم، ح ۱۰۹۰۱).

2.. «خمس من لم تکن له فیه لم یتهن بالعیش: الصحة و الامن و الغنی و القناعة و الانیس الموافق»
(الأمالی، صدوق، ص ۲۹۱).


لذّت و شادکامي از ديدگاه اسلام
148

از آن پیروی نکنید؛ چرا که شما را چنان مشغول می‌کند که از خدا غافل می‌شوید.
پس به این دلیل که زمینه برای رشد هر گونه آفت در شهوات فراهم است، تأثیر پیروی از شهوات در آلوده شدن به معصیت خدا نیز بسیار قوی است.

۳. محرومیت از آسایش در زندگی

آنچه زمینه را برای لذّت بردن از امکانات زندگی فراهم می‌نماید، آسایش زندگی است. بدون آسایش، زندگی، خوشایند انسان نخواهد بود؛ چرا که درک حالات خوشایند و لذّت‌بخش، در بستر آسودگی و آرامش زندگی امکان دارد. بنا بر آنچه در معنای لغوی لذّت نیز بیان شد، لذّت، حالتی است در برابر درد و رنج که در رفتارهای همراه با آسودگی و آرامش، درک می‌شود. لذا هر آنچه که این آسایش را بر هم زند، زمینه را برای لذّت بردن از مواهب زندگی، نابود کرده است.
امّا پرسشی که در این جا مطرح می‌شود، این است که: چه عاملی باعث به خطر افتادن این آسایش می‌شود؟ با مراجعه به گروهی از احادیث، به این نتیجه خواهیم رسید که دست کم، یکی از مهم‌ترین این عوامل، رفتن به سوی لذّت‌های نامطلوب و غرق شدن در هوس‌های پست و بی‌ارزش است. این تمایلات نیز به خاطر لذّت‌جویی افراطی و تن ندادن به تلاش در راه رسیدن به لذّت برتر و پایدار است. به هر حال، چنین رویه‌ای در زندگی، موجب محرومیت انسان از مواهبی مانند سلامت جسمی و روانی، یا قرار گرفتن در تنگی و فشار حاصل از زیاده‌خواهی، و یا برهم

  • نام منبع :
    لذّت و شادکامي از ديدگاه اسلام
    سایر پدیدآورندگان :
    مهدی عباسی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1391
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 8199
صفحه از 179
پرینت  ارسال به