تاریکی غفلت، در حرکت و فعالیتهای جدّیِ زندگی قرار ندارد، سال برایش به اندازه ماه، و ماه به اندازه روز، و روز هم به اندازه ساعتی احساس نمیشود. لذا شايسته است که نسبت به جدّیت زندگی، بيدار باشيم. پیامبر گرامي اسلام صلی الله علیه وآله خطاب به عبد الله بن مسعود، در این باره ميفرمايد:
يابن مسعود! فلا تلهينك الدنيا و شهواتها فإن الله تعالی يقول: (أفحسبتم أنما خلقناكم عبثاً و إنكم إلينا لا ترجعون) .
۱
ای ابن مسعود! دنيا و شهوات آن، تو را به بازي نگيرد؛ چرا كه خداوند بزرگ میفرمايد: (آيا خيال كردهايد که بيهوده آفريده شدهايد و به سوی ما بر نمیگرديد؟ [قطعاً چنين نخواهد بود!] )
یکی از جنبههای جدّی زندگی، عمل به دستورها و احکام دینی است که به فرمایش امام رضا علیه السلام بر اساس مصالح و مفاسد اشیا، تشریع شده است. البته، غفلت نسبت به این موضوع نیز نشان از پیروزی هوای نفس دارد. امام صادق علیه السلام در این باره میفرماید:
و الهوی عدو العقل، و مخالف الحق، و قرين الباطل، و قوّة الهوی من الشهوات، وأصل علامات الهوی من أكل الحرام، و الغفلة عن الفرائض، و الاستهانة بالسنن، و الخوض فی الملاهی.۲
و هوای نفس، دشمن عقل و مخالف حق و همدم باطل است. قدرت هوای نفس، از شهوات است و از نشانههای اصلی هوای