فصل اوّل: ماهيّت لذّت

لذّت، از چیزهایی است که بدون کلمه و کلام، برای هر کسی قابل درک است و مفهوم آن برای عموم مردم، بدیهی است و اصلاً نیازی به تعریف ندارد؛ امّا از آن جهت که وارد شدن به هر بحثی، محتاج به تعیین موضوع است، ناگزیریم بحثی را پیرامون چیستی لذّت از نظرگاه‌های مختلف، شامل لغت، حکمت و فلسفه، و علم روان‌شناسی، ارائه نماییم. از سوی دیگر، نوشته حاضر با نگرش به آیات قرآن و احادیث معصومان علیهم السلام تدوین گردیده است و طبعاً در آموزه‌های بلند اسلامی، به فراخور شأن نزول آیات و سبب صدور احادیث که مرتبط با موضوع لذّت هستند مواجه می‌شویم، از این رو بیان مفهوم و حدود موضوع بحث و تبیین ارتباط آن با مفاهیم به کار رفته در آیات و روایات ضرورت دارد.

الف. لذّت،^۱ در لغت

«لذّت»، در زبان فارسی به «خوشی» معنا شده است^۲ و از آن جا که چیزها با ضدّشان، بهتر شناخته می‌شوند، مفهوم لذّت را در مقابل درد، بیان

حجّة -الإسلام مهدی عبّاسی، ضمن دقّت و پشتکار خود، تلاش نموده است تا روش بررسی خود را نیز تا حدودی بیان نماید. از پژوهشگر محترم و همچنین از جناب آقای دکتر محمود گلزاری که ارزیابی این پژوهش را بر عهده داشته‌اند، صمیمانه سپاس‌گزاریم. از عموم پژوهشگران و اساتید محترم درخواست می‌کنیم که با ارائه نظارت و راه‌نمایی‌های خود، این گروه را در انجام مسئولیتش یاری دهند.
گروه روان‌شناسی اسلامی
پژوهشکده اخلاق و علوم رفتاری
دار الحدیث